ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΙΑΚΗ ΜΟΥΣΙΚΗ;
Με τον όρο Αναγεννησιακή μουσική αναφερόμαστε στη μουσική της εποχής της Αναγέννησης του 14ου αιώνα η οποία επηρέασε άμεσα τη ζωή των ανθρώπων. Οι ιδέες του ανθρωπισμού, που διαδόθηκαν αυτή την περίοδο, προβάλλουν τον άνθρωπο ως μονάδα ελεύθερη, ανεξάρτητη, δημιουργική, με ξεχωριστή προσωπικότητα.
Ανάλογα η μουσική αυτής της περιόδου χαρακτηρίζεται από έντονο ανθρωπισμό, τάσεις φιλοσοφικές και επιστροφή στα αρχαία Ελληνικά γράμματα. Καλλιτέχνες και φιλόσοφοι στράφηκαν στον αρχαίο ελληνορωμαϊκό πολιτισμό, για να «αναγεννήσουν» τις παραμελημένες από τον Μεσαίωνα αξίες των γραμμάτων και των τεχνών.
Η επιστροφή στην αρχαία ποίηση, οδήγησε ανάλογα στη σύνθεση της μουσικής της Αναγέννησης επάνω σε αυτά τα πρότυπα. Επίσης η μουσική της Αναγέννησης ήρθε πιο κοντά στους απλούς ανθρώπους και στη φύση, σε αντίθεση με το απόλυτο και θρησκόληπτο πνεύμα του Μεσαίωνα.
ΤΑ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
- Συνεχίζεται η πολυφωνική παράδοση του Μεσαίωνα. Όμως τώρα οι συνθέτες χρησιμοποιούν πιο απαλές συνηχήσεις.
- Οι φωνές σχηματίζουν πλέον πλήρεις τρίφωνες συγχορδίες.
- Ο ήχος ακούγεται πιο γεμάτος. Με αυτό τον τρόπο προετοιμάζεται το ομοφωνικό ύφος, που θα καθιερωθεί αρκετά αργότερα.
- Η ανακάλυψη της μουσικής τυπογραφίας έδωσε ώθηση στη διακίνηση των μουσικών ιδεών. Αυτό το γεγονός σε συνδυασμό με την αλλαγή της ποιότητας και του σχήματος του χαρτιού, οδήγησε σε αλλαγή της μουσικής σημειογραφίας.
- Οι μελωδίες γίνονται πιο απλές και φυσικές. Η μελωδική γραμμή οδηγείται από την αναπνοή του τραγουδιστή, με αποτέλεσμα να ακούγεται αβίαστη, δίνοντας την αίσθηση της ηρεμίας.
ΓΕΝΙΚΟΤΕΡΑ
Η μουσική δείχνει να ξεφεύγει από τα δεσμά της πολυπλοκότητας του προηγούμενου αιώνα και παρουσιάζεται πιο ελεύθερη, λιγότερο φορτωμένη και το κείμενο συνοδεύει πιο ζωηρό και πιτσικάτο. Το πολυφωνικό Σανσόν βρίσκεται στην καλύτερη εποχή του και πολλές μελωδίες από γνωστά Σανσόν χρησιμοποιήθηκαν σαν βάσεις για τη δημιουργία έργων θρησκευτικού χαρακτήρα.
Κατά το πρώτο μισό του 15ου αιώνα, η μουσική επηρεάσθηκε σε έντονο βαθμό από τις αναταραχές μεταξύ Προτεσταντών και Ρωμαιοκαθολικών, οι οποίες ταραχές οδήγησαν στη διάσπαση και κατά συνέπεια στη δημιουργία πολλών διαφορετικών θρησκευτικών δογμάτων.
Το ορχηστικό Καντσόνε (=τραγούδι, στα ιταλικά), ήταν διαφορετικό από την τραγουδιστή του μορφή και γραφόταν κυρίως για Χάλκινα Πνευστά. Είχε ένα ύφος «ελαφρύ», γρήγορο και ρυθμικό. Γενικά η ορχηστική μουσική παιζόταν από όργανα της ίδιας οικογένειας: Έγχορδα, πνευστά ή ομάδες από φλογέρες. Πάντως περιστασιακά εμφανίζονταν και ορχήστρες που περιείχαν διαφορετικές ομάδες οργάνων αποτελώντας έτσι των πρόγονο των σύγχρονων ορχηστρών. Επίσης, με τη χρήση επαναλήψεων και συναισθηματικών αντιθέσεων, φτιάχνονταν ενδιαφέρουσες συνθέσεις για πληκτροφόρα όργανα όπως το Εκκλησιαστικό όργανο ή το Κλειδοκύμβαλο.
ΜΟΥΣΙΚΑ ΟΡΓΑΝΑ & ΟΡΧΗΣΤΡΕΣ
Το ορχηστικό Καντσόνε (=τραγούδι, στα ιταλικά), ήταν διαφορετικό από την τραγουδιστή του μορφή και γραφόταν κυρίως για Χάλκινα Πνευστά. Είχε ένα ύφος «ελαφρύ», γρήγορο και ρυθμικό. Γενικά η ορχηστική μουσική παιζόταν από όργανα της ίδιας οικογένειας: Έγχορδα, πνευστά ή ομάδες από φλογέρες. Πάντως περιστασιακά εμφανίζονταν και ορχήστρες που περιείχαν διαφορετικές ομάδες οργάνων αποτελώντας έτσι των πρόγονο των σύγχρονων ορχηστρών.
Επίσης, με τη χρήση επαναλήψεων και συναισθηματικών αντιθέσεων, φτιάχνονταν ενδιαφέρουσες συνθέσεις για πληκτροφόρα όργανα όπως το Εκκλησιαστικό όργανο ή το Κλειδοκύμβαλο.
Γενικά η ορχηστική μουσική παιζόταν από όργανα της ίδιας οικογένειας: Έγχορδα, πνευστά ή ομάδες από φλογέρες. Πάντως περιστασιακά εμφανίζονταν και ορχήστρες που περιείχαν διαφορετικές ομάδες οργάνων αποτελώντας έτσι των πρόγονο των σύγχρονων ορχηστρών.
Μαριλίνα Μίχα, Φαίδρα Μανταδάκη Β’3
