Το κόκκινο ποτάμι… Το μυθιστόρημα του Χάρη Τσιρκινίδη, η ιστορία του Μίλτου και της Ιφιγένειας, η ιστορία του Πόντου, η ιστορία του Ελληνισμού της Ανατολής. Το 1948 η Ελλάδα ακόμη δεν είχε συνέλθει από τον Β’ ΠΠ και μαστιζόταν από τις συνέπειες του Εμφυλίου Πολέμου. Το Σεπτέμβριο εκείνου του έτους, ένας μαθητής Δημοτικού στην Λεκάνη της Καβάλας αναζητά καταφύγιο από τις επιθέσεις των ανταρτών. Το βρίσκει στο σπίτι του ιερέα του χωριού σ” ένα δωμάτιο γεμάτο κούτες με ημερολόγια, εφημερίδες, έγγραφα, φωτογραφίες και μνήμες… Όλοι στο χωριό απέφευγαν τον ιερέα, τον θεωρούσαν τρελό. Στα μάτια όμως ενός μικρού παιδιού, τα πράγματα φαίνονται πολύ διαφορετικά, πολύ πιο αληθινά. Ο ποντιακής καταγωγής Γρηγόριος Σιδηρουργόπουλος, ο πατήρ Γρηγόριος είχε υπηρετήσει στο ξακουστό μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου του Περιστερεώτα της Τραπεζούντας και ταξίδεψε σε όλες τις καυκάσιες χώρες, κηρύττοντας το Ευαγγέλιο και τοn Λόγο του Θεού. Συνελήφθη από τους μπολσεβίκους και παρέμεινε για ένα διάστημα στις φυλακές της Ρωσίας. Το διάστημα αυτό και τα βασανιστήρια που υπέφερε εκεί ήταν αρκετά για να χαρακτηρίζεται πλέον από τους συγχωριανούς του στην Λεκάνη ως «τρελοκαλόγερος».
Στις φυλακές της Ρωσίας μοιράστηκε το ίδιο κελί με τον Μίλτο Παυλίδη από την περιοχή Ακ Νταγ Ματέν του Πόντου και έτσι έμαθε την ιστορία του, τον απόλυτο έρωτά του με την Ιφιγένεια. Οι δύο ερωτευμένοι νέοι έκαναν όνειρα για το μέλλον τους, για τις σπουδές τους, για τον γάμο τους . Τα όνειρα αυτά όμως, δεν πραγματοποιήθηκαν ποτέ. Οι συγκυρίες τους έφεραν αντιμέτωπους με τους διωγμούς των χριστιανών, τις πορείες θανάτου, την απώλεια των γονιών και αδελφιών τους. Μπροστά στα μάτια τους, αμέτρητοι άνθρωποι όλων των ηλικιών έχασαν τις ζωές τους από το μένος και τον φανατισμό των Τούρκων με φρικτούς τρόπους, τους οποίους δεν μπορεί να διανοηθεί ανθρώπινος νους. Ο πατήρ Γρηγόριος εξέφρασε στο μικρό αγόρι, το οποίο «έπαιρνε τα γράμματα», την τελευταία του επιθυμία, να γράψει την ιστορία του φίλου του Μίλτου και της αγαπημένης του γυναίκας, της Ιφιγένειας. Ο εμφύλιος τελείωσε, το μικρό αγόρι μεγάλωσε. Βασίστηκε στο υλικό του καλόγερου, ταξίδεψε αμέτρητες φορές στην Τουρκία, πραγματοποίησε έρευνες στα προξενεία της Γαλλίας, της Ρωσίας για να συγκεντρώσει ό,τι χρειάζεται προκειμένου να κρατήσει την υπόσχεσή του. Να κρατήσει αθάνατη την ιστορία του Μίλτου και της Ιφιγένειας, την ιστορία του πολύπαθου και πληγωμένου ποντιακού ελληνισμού.
Εξάλλου, το αίμα του Μίλτου και τόσων άλλων αθώων ψυχών έβαψε το ποτάμι κόκκινο. Και όπως πολύ σωστά αναφέρει στο βιβλίο του, το αίμα αυτό δεν χάθηκε, το κόκκινο ποτάμι χύθηκε στο Αιγαίο, το αίμα ήρθε στην Ελλάδα και μπήκε στις φλέβες όλων των Ποντίων για να κάνουν αυτοί το καθήκον τους… Να μη μας επιτρέψουν ποτέ να ξεχάσουμε… Αυτό έκανε ο Χάρης Τσιρκινίδης, αυτό οφείλουμε να κάνουμε και εμείς από γενιά σε γενιά. Αυτό θα θέλαν να κάνουμε ο Μίλτος και η Ιφιγένεια…
Καρατακίδου Βασιλική
