Καθημερινότητα 1957 – 1963
Κάθε πρωί, στις 7:30, τα παιδιά από τα γύρω χωριά συγκεντρώνονταν στη στάση του λεωφορείου κατά μήκος του κεντρικού δρόμου, περιμένοντας με ανυπομονησία την άφιξη του πρώτου λεωφορείου με προορισμό την Ελευθερούπολη. Αυτό το λεωφορείο συνήθως ξεκινούσε είτε από τη Γαληψό είτε από τη Μουσθένη, εξυπηρετώντας επιβάτες που προορίζονταν για την Ελευθερούπολη καθώς και μαθητές από διάφορα χωριά. Μέσα σε τριάντα λεπτά, οι μαθητές από το Χρυσόκαστρο έφταναν στην Ελευθερούπολη, ακριβώς εγκαίρως για την έναρξη των μαθημάτων στις 8:00, τα οποία διαρκούσαν μέχρι τις 13:30. Κατά τη διάρκεια των διαλειμμάτων, τα παιδιά επιδίδονταν σε σνακ που αγόραζαν από έναν περιπλανώμενο πωλητή που σύχναζε στην αυλή του σχολείου, προσφέροντας κουλούρια, τυρόπιτες ή μπουγάτσες με κρέμα.
Το μεσημέρι, στο ταξίδι της επιστροφής, το λεωφορείο είχε την τάση να είναι γεμάτο από επιβάτες, γεγονός που ωθούσε τα παιδιά να προσφέρουν ευγενικά τις θέσεις τους στους ηλικιωμένους. Οι τιμές των εισιτηρίων εκείνη την εποχή ανέρχονταν σε 1,5 δραχμή για τους ενήλικες και 80 λεπτά για τους μαθητές, που υποδηλώνονταν από μακριά στενά κομμάτια χαρτιού -μπλε για την αναχώρηση και ροζ για την επιστροφή- τα οποία έκοβε επιμελώς ο εισπράκτορας που βρισκόταν κοντά στην πίσω πόρτα του λεωφορείου.
Για τις ημερήσιες εκδρομές που διοργάνωνε το σχολείο, οι μαθητές έπρεπε να συγκεντρώνονται στο Γυμνάσιο ήδη από τις 7:30. Κατά συνέπεια, την προηγούμενη ημέρα, μετά την ολοκλήρωση των μαθημάτων τους, νοίκιαζαν αμέσως ποδήλατα προς 1,5 δραχμή το 24ωρο από το κατάστημα ποδηλάτων που βρισκόταν κοντά στην πλατεία, δίπλα στον πλάτανο, για να μετακινηθούν πίσω στα αντίστοιχα χωριά τους.
Ακαταλληλότητα κτιρίου, εκλογες, φροντιστήρια και… περιπολίες καθηγητών
Το 1958, αποφασίστηκε ότι το κτίριο του Γυμνασίου ήταν ανεπαρκές και προγραμματίστηκε η κατεδάφισή του. Έτσι, οι μαθητές μεταφέρθηκαν στις αίθουσες διδασκαλίας του 1ου Δημοτικού Σχολείου κοντά στον Άγιο Νικόλαο.
“Απ’ τη 2α τάξη, κάναμε αρχαιρεσίες και εκλέγαμε Πρόεδρο στην τάξη … τα κορίτσια ήταν περισσότερα από τα αγόρια μέσα στη τάξη…”
Κατά τη διάρκεια των απογευμάτων, τα παιδιά παρακολουθούσαν φροντιστήρια από τις 18:00 έως τις 20:00, μετά το πέρας των οποίων τα αγόρια συνόδευαν τα κορίτσια στο σπίτι τους. Οι καθηγητές επέβλεπαν την περιοχή, καθώς η κυκλοφορία των μαθητών ήταν περιορισμένη μέχρι τις 20:00.
Μία εκδρομή… εφιάλτης!
Στις 5 Ιουνίου 1959, οι μαθητές του Γυμνασίου ξεκίνησαν εκδρομή στη Θάσο με το καΐκι «Απόστολος». Στο ταξίδι της επιστροφής, όμως, το σκάφος αντιμετώπισε πρόβλημα με τη μηχανή του, με αποτέλεσμα να μείνουν εγκλωβισμένοι στη θάλασσα μεταξύ Θάσου και Καβάλας. Όσο περνούσε η ώρα, η κατάσταση γινόταν όλο και πιο δύσκολη: το σκάφος άρχισε να παίρνει νερό, οι χειροκίνητες αντλίες δούλευαν ακούραστα και μέσα στο χάος, τα κορίτσια έκλαιγαν, ενώ η αγωνία των καθηγητών έφτασε στο αποκορύφωμά της. Εν τω μεταξύ, τα αγόρια, ακουμπισμένα στα πλαϊνά της βάρκας, διασκέδαζαν αφήνοντας χάρτινα καραβάκια στην ήρεμη επιφάνεια της θάλασσας, η οποία απείχε μόλις 50-60 εκατοστά.
Μια δασκάλα, η I., εμφανώς ταλαιπωρημένη και δακρυσμένη, έλεγξε την κατάσταση των παιδιών, προκαλώντας τους ωστόσο νευρικό γέλιο. Ευτυχώς, η θάλασσα παρέμεινε ασυνήθιστα ήρεμη, χωρίς καθόλου κύματα. Μετά από 2-3 ώρες, ένα διερχόμενο πλοίο με προορισμό την Καβάλα ήρθε να τους βοηθήσει. Ωστόσο, το σχοινί που συνέδεε τα δύο σκάφη έσπασε, αφήνοντάς τους για άλλη μια φορά αποκλεισμένους, αυτή τη φορά 500 μέτρα έξω από το λιμάνι.
Παρά την αγωνία τους, οι μαθητές βρήκαν παρηγοριά στη μαγευτική νυχτερινή θέα της Καβάλας. Γύρω στις 10:00 μ.μ., μια βάρκα με κουπιά εμφανίστηκε στην είσοδο του λιμανιού, πλησιάζοντας αργά τη θέση τους. Μόλις τους έφτασε, πέταξε ένα σχοινί και τους οδήγησε με ασφάλεια στο λιμάνι. Αυτή η θαλάσσια δοκιμασία έγινε μια αξέχαστη περιπέτεια, ιδιαίτερα για τους εκπαιδευτικούς.
Και οι διαδηλώσεις καλά κρατούσαν…
Καθ” όλη τη διάρκεια των πρώτων σχολικών τους χρόνων στο Γυμνάσιο, διοργάνωναν συχνά διαδηλώσεις και συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας κατά των ενεργειών των Άγγλων. Οι διαμαρτυρίες αυτές είχαν ως αφορμή την άδικη μεταχείριση και εκτέλεση Κυπρίων αγωνιστών, μεταξύ των οποίων και άτομα όπως ο Αυξεντίου και ο Δημητρίου.
Ένας μαθητής της εποχής μάλιστα υποστηρίζει: “Αντιπαθούσα τα αγγλικά και τους εγγλέζους κι έτσι, στις αρχές του 1961, αποφάσισα να μάθω γερμανικά, στην Frau Thekla, που ήταν γερμανίδα, παντρεμένη με έλληνα. Πήγαινα στο σπίτι της Frau Thekla, που ήταν στον δρόμο πηγαίνοντας στην “Μπουζίνα”, δυο φορές τη βδομάδα και μου άρεσε πολύ, που η Frau Thekla, φορούσε κολωνια, γιασεμί.”
Κωμικά ευτράπελα και αταξίες…
“Μια χειμωνιάτικη Πέμπτη, που είχαμε απογευματινό μάθημα, ξεβιδώσαμε ελαφρά τη μοναδική λάμπα της αίθουσας, η οποία βέβαια, δεν άναψε, όταν ο καθηγητής, μπαίνοντας στην αίθουσα, γύρισε τον διακόπτη. Έστειλε, κάποιον να αγοράσει λάμπα, ο οποίος όμως φρόντισε να επιστρέψει, αφού είχε περάσει η ώρα της εξέτασης…”
Ο “πρωτοπόρος” καθηγητής
Με την άφιξή του στο Γυμνάσιο, ο Γ.Ζ. εισήγαγε μια νέα προοπτική, επιφέροντας μια αξιοσημείωτη αλλαγή στην ατμόσφαιρα. Υιοθετώντας μια λαϊκίστικη προσέγγιση, τόνισε τη σημασία της λογικής εξήγησης και του διαλόγου μέσα στην τάξη, μια απόκλιση από τα προηγούμενα πρότυπα. Οι αντισυμβατικές του μέθοδοι τον έκαναν να ξεχωρίζει, με χαρακτηριστικό παράδειγμα ένα περιστατικό όπου έστειλε έναν οικονομικά αδύναμο συμμαθητή του να ρωτήσει για ένα ζευγάρι παπούτσια σε ένα τσαγκάρικο. Προς έκπληξη του συμμαθητή, ο τσαγκάρης όχι μόνο επιβεβαίωσε την ετοιμότητα των παπουτσιών αλλά και τα χάρισε, καθώς είχαν ήδη πληρωθεί. Αυτή η πράξη καλοσύνης από τον δάσκαλο έκανε τον Χ. να νιώθει τεράστια ευγνωμοσύνη προς αυτόν, επιβεβαιώνοντας το γνωμικό ότι «τα χέρια που βοηθούν είναι πιο σεβαστά από τα στόματα που προσεύχονται».
Χριστούγεννα και χιόνια
Τα Χριστούγεννα του 1962 και στις αρχές του 1963 χιόνισε πολύ και τα σχολεία έκλεισαν για πάνω από 15 μέρες.
Πηγές: