Του Γιάννη Φρυγανιώτη
Ένας αέναος κύκλος πολέμου, διπλωματίας και ελπίδας!
Τα τελευταία χρόνια, η κατάσταση στη Μέση Ανατολή γίνεται όλο και εντονότερη. Μέρα με την ημέρα, ακούμε στις ειδήσεις να ξεσπάνε διαμάχες και πόλεμοι, σαν φυσαλίδες σε ένα καζάνι που βράζει και είναι έτοιμο να σκάσει. Αυτό το καζάνι λοιπόν, όχι απλά δεν περνάει απαρατήρητο, αλλά έχει γύρω του χιλιάδες θεατές. Θεατές ,όλες οι αναπτυγμένες χώρες, αλλά και εμείς οι ίδιοι οι οποίοι βλέπουμε τις τραγικές εξελίξεις χωρίς να αντιδρούμε. Οι χώρες της Δύσης όχι απλά δεν εμποδίζουν αυτή την πολεμική σύρραξη, άλλα πολλές φορές προσπαθούν να ρίξουν λάδι στη φωτιά και να εκμεταλλευτούν τον φυσικό πλούτο -όπως το πετρέλαιο- της Μέσης Ανατολής. Πετυχαίνουν τα οικονομικά τους οφέλη, διχάζοντας τους λαούς, δημιουργώντας εμφύλιες διαμάχες και ενισχύοντας κάποιες φορές ακόμα και ισλαμιστικές οργανώσεις πουλώντας τους όπλα.
Η ειρωνεία σε όλη αυτή την κατάσταση είναι πώς οι ίδιες αποστασιοποιούνται από τέτοιες κατηγορίες! Αλλά, μόλις τελειώσει μια διαμάχη, παρουσιάζουν τους εαυτούς ως σωτήρες. Ακόμη, για την υποτιθέμενη «ασφάλεια» των χωρών αυτών, εδραιώνουν στρατιωτικές βάσεις στην ενδοχώρα της Μέσης Ανατολής. Επίσης, αποφασίζουν να στηρίξουν ένα πολιτικό αρχηγό, ο οποίος θα τους εξυπηρετήσει τα συμφέροντα. Ο λαός χωρίς να μπορεί να αντιδράσει, λειτουργεί σαν παθητικός δέκτης. Οι χώρες της Δύσης, όταν δουν ότι ο πολιτικός που εξ αρχής στήριζαν, τώρα δεν σκοπεύει να εξυπηρετήσει τα συμφέροντά τους, είτε τον σκοτώνουν βρίσκοντας δικαιολογίες, όπως περί μυστικών όπλων ή αλλιώς στρέφουν τον λαό εναντίον του με ποικίλους τρόπους. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, να δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος και η Ιστορία να επαναλαμβάνετε ξανά και ξανά…… Σαν ένα σύγχρονο Κολοσσαίο ,με «μονομάχους» τον λαό της Μέσης Ανατολής και θεατές-υποκινητές, τις χώρες της Δύσης.
Έχουμε αναρωτηθεί όμως ποτέ πώς από το μεγαλείο της Μέσης Ανατολής, η οποία άκμαζε στην αρχαιότητα, φτάσαμε στη θλιβερή κατάσταση της σύγχρονης εποχής; Πώς φτάσαμε από τους λαούς της Μέσης ανατολής που διαδραμάτιζαν καθοριστικό ρόλο στην εξέλιξη των επιστημών, πλέον να αποτελούν ένα βάρος για την επίτευξη της Παγκόσμιας Ειρήνης. Ένα χρονοδιάγραμμα των πολέμων θα μας φαινόταν πραγματικά χρήσιμο. Μόνο τα τελευταία πενήντα χρόνια, οι πόλεμοι είναι πολυάριθμοι και ποικίλης φύσεως. Την δεκαετία του 70΄, είχαμε τον Μαύρο Σεπτέμβριο (Ιορδανία,1970-1971) μεταξύ της Ιορδανίας και της PLO,τον πόλεμο του Γιομ Κιπούρ (1973) και τον Λιβανέζικο Εμφύλιο Πόλεμο (1975-1990). Την επόμενη δεκαετία, τον Ιρανικό Εμφύλιο(1980), τον Πόλεμο Ιράν- Ιράκ (1980-1988) και την εισβολή του Ισραήλ στον Λίβανο (1982). Τη δεκαετία του 90’ ξέσπασε ο «περίφημος» πόλεμος του Κόλπου (1990-1991) με την εισβολή του Ιράκ στο Κουβέιτ και τη διεθνή επέμβαση με πρωτοβουλία των ΗΠΑ, αλλά και ο Αλγερινός Εμφύλιος Πόλεμος (1991-2002).
Και στον 21ο Αιώνα, ξέσπασε η δεύτερη Ιντιφάντα (2000-2005), ο πόλεμος στο Ιράκ (2003-2011), ο πόλεμος Ισραήλ-Χεζμπολάχ (2006), η Αραβική Άνοιξη (2010-2012), ο Συριακός εμφύλιος πόλεμος (2011-συνεχίζεται), ο πόλεμος στην Υεμένη (2014-συνεχίζεται), η μάχη κατά του ISIS (2014-2019) και οι πρόσφατες συγκρούσεις Ισραήλ-Γάζας (2021, 2023-2024). Συνεπώς μετά από μια τεράστια σειρά πολέμων, οι οποίοι συνεχίζονται μέχρι και σήμερα, η Μέση Ανατολή έχει αλλάξει ριζικά. Οι λαοί της έχουν διχαστεί πλήρως, εκατοντάδες χιλιάδες νεκροί, μεταξύ τους και παιδιά. Υλικές καταστροφές που απαιτούν την ανοικοδόμηση εκατοντάδων πόλεων και χιλιάδες οικογένειες που είτε έμειναν χωρίς στέγη, είτε κατέφυγαν αλλού ως πρόσφυγες. Η Μέση Ανατολή περνάει και τεραστία κρίση στους θεσμούς της, «δημοκράτης ουδείς ,αρχηγοί οι οποίοι δεν νοιάζονται πραγματικά για την χώρα, πολλοί». Προσθέτοντας, οι χώρες έχουν βυθιστεί στην πολιτική διαφθορά και στον θρησκευτικό φανατισμό. Και τέλος, το σημαντικότερο πρόβλημα που έχει προκύψει κατά την άποψη μου, είναι η καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Οι άνθρωποι ζουν σε άθλιες συνθήκες και επειδή συχνά δεν λαμβάνουν την κατάλληλη μόρφωση, βρίσκουν ως διαφυγή τη θρησκεία και πολλές φορές καταλήγοντας σε ακρότητες.
Τα αποτελέσματα των πολέμων αυτών μας αφορούν και μας επηρεάζουν με πολλούς τρόπους, οπότε οφείλουμε σαν ‘’πολιτισμένοι’’, να βοηθήσουμε για να σταματήσουν οριστικά οι συγκρούσεις αυτές. Πώς θα το κάνουμε όμως αυτό; Μπορούμε αρχικά να υποστηρίξουμε τους πρόσφυγες με δωρεές και εθελοντική εργασία σε οργανισμούς, όπως η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR) και ο Ερυθρός Σταυρός. Ακόμη η διεθνής κοινότητα πρέπει να προωθεί την ειρήνη μέσω συνομιλιών και συμφωνιών κατάπαυσης του πυρός αλλά και να ενισχυθούν οργανώσεις οι οποίες έχουν ως στόχο τη συμφιλίωση μεταξύ θρησκευτικών και εθνοτικών κοινοτήτων. Επίσης, οι πολίτες μπορούν να απαιτήσουν από τις κυβερνήσεις τους πιο υπεύθυνη εξωτερική πολιτική που να υποστηρίζει λύσεις ειρήνης και ανάπτυξης. Πρέπει να είμαστε με τη σωστή πλευρά της ιστορίας και αυτή είναι η μεριά της ειρήνης. Τέλος τα ΜΜΕ θα πρέπει να προβάλλουν την αλήθεια, χωρίς προπαγάνδα, με σκοπό την ευαισθητοποίηση του κόσμου.
Μπορούμε να συμπεράνουμε λοιπόν, πως είναι κρίμα ιδιαίτερα για τέτοιους πολιτισμούς, με σπουδαία ιστορία, οι οποίοι έχουν συμβάλει και με το παραπάνω στην εξέλιξη του ανθρώπινου πολιτισμού, να γίνονται πλέον, μέσα εκμετάλλευσης και να αλλοιώνονται. Και φυσικά, δεν πρέπει να ξεχνάμε πως το μέλλον είναι στα δικά μας χέρια και να επαναλάβουμε τα λάθη των προγόνων μας θα ήταν τεράστιο λάθος. Γι αυτό οφείλουμε να σκεφτόμαστε το συμφέρον όλης της «οικουμένης» και να πράττουμε ανάλογα…
