ΜΕΤΑΒΑΣΗ ΑΠΟ ΤΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΣΤΟ ΛΥΚΕΙΟ

Του Γιάννη Φρυγανιώτη

Μια νέα αρχή για τους μαθητές !

Η μετάβαση από το Γυμνάσιο στο Λύκειο αποτελεί ορόσημο και μια νέα πρόκληση για κάθε μαθητή. Με τη μετάβαση στο Λύκειο ξεκινά ένας καινούργιος κύκλος, με πολλές και διαφορετικές προσδοκίες και καινούργιες ευκαιρίες για εξέλιξη. Όμως , τα περισσότερα παιδιά γεμίζουν τους εαυτούς τους με άγχος και ανασφάλεια, επειδή αφήνουν το παλιό τους περιβάλλον και πρόκειται να γνωρίσουν μια εντελώς διαφορετική πραγματικότητα. Αυτή η πραγματικότητα, αποτελεί μια πρώτη »προσομοίωση» της ένταξής τους στην κοινωνία. Παρόλα αυτά, το Λύκειο και γενικότερα όλη αυτή η μετάβαση, μπορεί να αποδειχτεί μια θετική εμπειρία.

Οι Ακαδημαϊκές Απαιτήσεις

Οι ακαδημαϊκές απαιτήσεις του Λυκείου διαφέρουν σαφώς από αυτές του Γυμνασίου. Οι μαθητές καλούνται  να διαχειριστούν περισσότερα μαθήματα  και πολλές φορές δυσκολότερα, με περισσότερες απαιτήσεις. Τα μαθήματα στο Λύκειο μπορεί μερικές φορές να γίνουν «απρόσωπα» και οι σχέσεις μεταξύ μαθητών και δασκάλων μπορεί να πάψουν ουσιαστικάνα υπάρχουν. Όμως το Λύκειο παρέχει τις βάσεις των περισσότερων μαθημάτων και η μελέτη γίνεται περισσότερο οργανωμένη για να καλυφθούν οι ανάγκες του κάθε μαθήματος καλύτερα.  Στο Λύκειο, μέχρι και η βαθμολογία αποκτά μεγαλύτερη βαρύτητα, αφού αποτελεί την πρώτη εικόνα των Πανελλαδικών εξετάσεων.

Η Ανάπτυξη της Αυτονομίας

Το Λύκειο βοηθά τους μαθητές να αναπτύξουν την αυτονομία τους και να αναλάβουν μεγαλύτερες ευθύνες στη ζωή τους. Η σωστή οργάνωση του χρόνου και η ανάπτυξη δεξιοτήτων διαχείρισης καθηκόντων γίνονται απαραίτητα εφόδια. Οι μαθητές σταδιακά μαθαίνουν να αναλαμβάνουν ευθύνες και να παίρνουν πρωτοβουλίες, κάτι που συμβάλλει  στη προσωπική τους ανάπτυξη, αλλά και στη μετέπειτα κοινωνική τους πορεία. Η εξάσκηση της αυτονομίας, όχι μόνο τους προετοιμάζει για το πανεπιστήμιο και την επαγγελματική τους πορεία, αλλά τους καθιστά και πιο υπεύθυνα και ώριμα άτομα. Άτομα που πλέον, είναι έτοιμα να ενταχθούν στον »αληθινό κόσμο».  Ως γνωστόν εξάλλου, το Λύκειο είναι προαιρετικό, με αποτέλεσμα να δίνει την ευκαιρία στον μαθητή να επιλέξει εκείνος άμα θέλει να πάει σχολείο ή όχι , χωρίς την πίεση του γονέα του (;), σε αντίθεση με το Γυμνάσιο που είναι υποχρεωτικό. Αυτό από μόνο του αποτελεί ένα στοιχείο αυτονομίας!

Κοινωνικές Δεξιότητες

Μέσω του Λυκείου οι μαθητές δημιουργούν νέες σχέσεις με παιδιά, με τα οποία μπορεί να έχουν κοινούς σκοπούς και ενδιαφέροντα. Επιπλέον, δίνει τη δυνατότητα να διευρύνουν τον κοινωνικό τους κύκλο, γνωρίζοντας μαθητές από άλλα Γυμνάσια της περιοχής τους ή και άλλων περιοχών. Παράλληλα, το λύκειο αποτελεί ένα περιβάλλον, όπου ενισχύεται η ανάγκη για τη καλλιέργεια κοινωνικών δεξιοτήτων. Οι μαθητές αναπτύσσουν ικανότητες επικοινωνίας και συνεργασίας, απαραίτητες για τη μετέπειτα πορεία τους στην κοινωνία. Ενώ οι κοινωνικές δεξιότητες στο Γυμνάσιο παίζουν μικρότερο ρόλο, ξαφνικά  στο Λύκειο οι μαθητές καλούνται να τις χρησιμοποιήσουν ως βασικό εργαλείο για την ομαλή συμβίωση τους με τα άλλα παιδιά στο νέο αυτό περιβάλλον του.

Ο Ρόλος των Καθηγητών και της Οικογένειας

Ο ρόλος των εκπαιδευτικών και των οικογενειών είναι ιδιαίτερα σημαντικός κατά τη διάρκεια αυτής της μεταβατικής περιόδου. Οι δάσκαλοι μπορούν να βοηθήσουν τους μαθητές να προσαρμοστούν πιο ομαλά στις νέες συνθήκες, παρέχοντάς τους καθοδήγηση και υποστήριξη, δηλαδή ενεργώντας ως μέντορες. Ταυτόχρονα, η οικογένεια διαδραματίζει επίσης καθοριστικό ρόλο στην παροχή συναισθηματικής υποστήριξης και ενθάρρυνσης. Οι μαθητές που νιώθουν υποστήριξη από τον περίγυρό τους, νιώθουν μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση για να αντιμετωπίσουν τις δυσκολίες. Παράλληλα, δάσκαλοι και γονείς πρέπει να έχουν επίγνωση της κατάστασης και να μην ασκούν άθελά τους μεγαλύτερη πίεση στα παιδιά. Αναγνωρίζεται βάβαια ότι τόσο ο ρόλος των δασκάλων όσο και των γονέων δεν είναι εύκολοι, επομένως είναι σημαντικό να αναπτύσσονται σχέσεις αμοιβαίου σεβασμού και υποστήριξης.

Η Ψυχολογία των Μαθητών

 Η μετάβαση από το Γυμνάσιο στο Λύκειο επηρεάζει πάρα πολύ και την ψυχολογία των μαθητών. Οι έφηβοι, οι οποίοι χαρακτηρίζονται και από τις ψυχολογικές μεταπτώσεις λόγω της εφηβικής ηλικίας, πρέπει να ενσωματωθούν σε ένα εντελώς διαφορετικό περιβάλλον. Πολλές φόρες αυτό προκαλεί αμέτρητο άγχος για το τι πρόκειται να συναντήσουν. Το Λύκειο ‘’σοβαρεύει’’ πολύ απότομα, με αποτέλεσμα πολλοί μαθητές να μη μπορούν να διαχειριστούν τις καινούργιες απαιτήσεις. Κάποιες φορές μπορεί να μην είναι αρκετά ώριμοι για να αντέξουν όλο αυτό το βάρος. Αυτό μπορεί να προκαλέσει ανασφάλεια και οι μαθητές να θεωρήσουν τους εαυτούς τους ανήμπορους. Tο προαναφερόμενο πρόβλημα υπάρχει η δυνατότητα να λυθεί με προγράμματα και δράσεις θετικής ψυχολογίας,  ώστε να πάψει να φαίνεται το Λύκειο για αυτούς… ‘’βουνό’’!

Η μετάβαση λοιπόν από το Γυμνάσιο στο Λύκειο είναι ένα σημαντικό βήμα το οποίο φέρνει νέες ευκαιρίες και προκλήσεις!  Με καλή οργάνωση, θετική στάση και την υποστήριξη των γύρω τους, αυτή η περίοδος μπορεί να αποτελέσει μια συναρπαστική εμπειρία ανάπτυξης και μάθησης. Ως εκ τούτου, οι μαθητές έχουν την ευκαιρία να επωφεληθούν από αυτή τη μετάβαση και να τη χρησιμοποιήσουν ως μέσο για να βελτιώσουν τις κοινωνικές και πνευματικές τους δεξιότητες!