Τη θριαμβευτική νίκη του φωτός επί του σκότους προσπάθησαν οι Χριστιανοί να την συμβολίσουν με κάθε τρόπο κατά την περίοδο που γιόρταζαν τη Λαμπρής τους. Λαμπάδες, πυρσοί, φωτιές και διάφορες σχετικές επινοήσεις που συνεχώς βελτιώνονταν με το πέρασμα του χρόνου, προσαρμοσμένες φυσικά και στις τεχνολογικές εξελίξεις. Μία από αυτές ήταν και η εισαγωγή της πυρίτιδας στη ζωή του ανθρώπου, που είχε σαν αποτέλεσμα ο συμβολισμός της «εκρηκτικής νίκης του φωτός επί του σκότους» να λάβει όχι μόνο οπτική, αλλά και ηχητική υπόσταση. Αυτός ο γιορταστικός συνδυασμός ήχου και φωτός, υιοθετήθηκε κυρίως από τους ορθόδοξους χριστιανούς της Ανατολής και ειδικότερα από τη ρωμιοσύνη των Βαλκανίων.Σε πολλά ελληνικά χωριά, κυρίως ορεινά, οι περιγραφές ερευνητών, μας αναφέρουν λεπτομερώς την διατήρηση αυτών των εθίμων, που σε πολλές περιπτώσεις τρομοκρατούσαν τους Τούρκους κατοίκους. Οι τελευταίοι μάλιστα ενίοτε επικαλούνταν την υποστήριξη ενόπλων κατά την διάρκεια της Μεγάλης Εβδομάδας, αλλά και αυτής που επακολουθούσε μετά το Πάσχα.
Τα χωριά της Βόρειας Εύβοιας, σε αντίθεση με τα χωριά της Νότιας Εύβοιας (από τη Χαλκίδα και κάτω) κατοικούνταν στη μεγάλη τους πλειοψηφία από Έλληνες Χριστιανούς. Ιδιαίτερα μάλιστα κατά τις δύο πρώτες δεκαετίες του 19ου αιώνα, υπό την διοίκηση του Αλή Πασά, ζούσαν υπό συνθήκες υποτυπώδους ελευθερίας, αφού την βασική αστυνομική εποπτεία είχαν Έλληνες συνεργάτες του Αλή Πασά, όπως οι μετέπειτα ήρωες Αγγελής Γοβιός, Μπαλαλαίοι και άλλοι. Εκείνη την εποχή κυρίως, έθιμα σαν κι αυτά που χαιρόμαστε σήμερα, μαζί με αυτοσχέδιες εκρήξεις, κάψιμο ομοιωμάτων του Ιούδα και άλλα σχετικά καθιερώθηκαν κατά κάποιον τρόπο για να συνεχιστούν και μετά την απελευθέρωση της Εύβοιας.
Τα έθιμα αυτά δεν είχαν απόλυτα τοπικό χαρακτήρα και αφορούσαν ολόκληρη την ελληνική επικράτεια τόσο την ηπειρωτική όσο και τη νησιωτική. Όπως είπαμε τηρούνταν και σε χωριά της Βόρειας Εύβοιας και μάλιστα υπήρχε και ένα είδος ανταγωνισμού μεταξύ τους, όπως και μεταξύ των ενοριών στα μεγαλύτερα χωριά.
Τα ιπτάμενα φαναράκια, στη σημερινή τους μορφή, είναι ένα πολιτιστικό δάνειο από την Ασία που εισήχθη στην Ελλάδα και στην Ευρώπη κυρίως από ταξιδιώτες και ναυτικούς. Αυτή η εισαγωγή για τα δικά μας χωριά δεν έφερε κάτι καινούριο, αλλά βελτίωσε και εξωράισε το παλιότερο έθιμο των αερόστατων, που αποτελούσε το απαραίτητο συνοδευτικό του «καψίματος του Ιούδα». Παλιότερα λοιπόν τα αυτοσχέδια αερόστατα έδιναν την ευκαιρία σε ομάδες εφήβων, και όχι μόνο, να δοκιμάσουν την ευρεσιτεχνία τους και τις περί Φυσικής και Χημείας γνώσεις τους. Παράλληλα με το κάψιμο του Ιούδα δεκάδες μικρά και μεγάλα αερόστατα απογειώνονταν, ως ιπτάμενα πυρπολικά, δίπλα στις εκκλησίες των χωριών, δημιουργώντας φαντασμαγορικό θέαμα, αλλά και σοβαρούς κινδύνους όταν πολλά από αυτά έπεφταν αυτοφλεγόμενα, πριν πάρουν ύψος.
Σήμερα λοιπόν δεν βιώνουμε ένα έθιμο εισαγμένο από την μακρινή Ανατολή, όπως μας λένε μερικοί, αλλά την τεχνολογική εξέλιξη ενός παλιού δικού μας εθίμου που συνόδευε το «κάψιμο του Ιούδα».
Είναι κάτι σαν τα σύγχρονα δυναμιτάκια, που αντικατέστησαν τα αυτοσχέδια βαρελότα και τις άλλες εκρηκτικές ελληνικές επινοήσεις, που μετέτρεπαν την «Ανάσταση» σε πεδίο μάχης, ενίοτε μάλιστα και με θύματα.
Έτσι λοιπόν σήμερα με πιο ανώδυνο και ευχάριστο τρόπο ξαναζούμε τα έθιμά μας και με τη βοήθεια της τεχνολογίας γιορτάζουμε αυτό τον συμβολισμό της νίκης του φωτός και της ψυχικής μας ανάτασης και ανάστασης.
Αυτό ακριβώς συμβολίζουν τα ιπτάμενα φαναράκια κατά την ελεύθερη πτήση τους στον ελληνικό μας ουρανό.
Χρησιμοποιούμε cookies για να σας προσφέρουμε την καλύτερη δυνατή εμπειρία στη σελίδα μας. Εάν συνεχίσετε να χρησιμοποιείτε τη σελίδα, θα υποθέσουμε πως είστε ικανοποιημένοι με αυτό.Εντάξει
