Τα ζώα που προσφέρονται στη φερόμενη εκκλησία και από το κρέας τους παρασκευάζονται με ορισμένη διαδικασία ειδικό φαγητό, το οποίο, αφού το ευλογήσει ο ιερέας, μοιράζεται στους πανηγυριστές. Τα περισσότερα από τα ζώα που προσφέρονται αποτελούν την εκπλήρωση κάποιου τάματος. Άλλες φορές πάλι τα ζώα αγοράζονται με έρανο μεταξύ των κατοίκων συνεχίζοντας τη τοπική συνήθεια. Παράλληλα, σε πολλά μέρη επιχωριάζουν παραδόσεις για την εμφάνιση παλαιότερα ενός ελαφιού ή άλλου ζώου στο χώρο του πανηγυριού, που το στέλνει ο Θεός ή ο Άγιος και αυτό με τη θέληση του προσφέρεται να θυσιαστεί, αφού όμως ξεκουραστεί. Σε όλες τις περιπτώσεις είναι φανερό ότι δεν πρόκειται για απλή συνεστίαση πανηγυριστών, αλλά για μια λατρευτική εκδήλωση. Το έθιμο διατηρήθηκε για αιώνες και έφθασε μέχρι την εποχή μας ως μέσο εξασφάλισης των αγαθών και τις ίδιας της ζωής. Εξακολουθούν ώμος και σήμερα λατρευτικές εκδηλώσεις με το όλο λειτουργικό και δοξαστικό τους πλαισίωμα. Με ιδιαίτερο επιστημονικό ενδιαφέρον για την έκδηλη αρχαιότητα της, είναι η ταυροθυσία που τελείται κάθε χρόνο στην Αγία Παρασκευή προς τιμήν του Αγίου Χαραλάμπους. Η ταυροθυσία αυτή, σταθμός στο τοπικό εορτολόγιο, αποτελεί μια πολυήμερη σύνθετη γιορτή, με παλλεσβιακό χαρακτήρα, γνωστή με την ονομασία «Πανηγύρι του Ταύρου». Για πρακτικούς λόγους, η μετάβαση στο ξωκλήσι του Αγίου την ημέρα της γιορτής του στις 10 Φεβρουαρίου (γίνεται συλλειτουργικό τότε προς τιμήν του), ο χρόνος τέλεσης του πανηγυριού έχει μεταφερθεί στο τέλος της άνοιξης με αρχές καλοκαιριού. Τη φροντίδα για την τέλεση του έχει από το 1915 το τοπικό Γεωργικό Σωμάτιο, συνεχίζοντας μακρόχρονη παράδοση του Ισναφίου των ζευγάδων προς τον Άγιο Χαραλάμπους. Το ζώο που θυσιάζεται, το «κουλμπάνι», είναι πάντοτε εκλεκτός ταύρος και προσφέρεται από Αγιαπαρασκευώτη, που εκπληρώνει σχετικό τάμα. Ο ταύρος αυτός θεωρείται απ’ όλους ιερός. Κάθε χωριανός το θεωρούσε ως θεϊκή εύνοια και ευλογία να βόσκηση το ιερό ζώο στο δικό του χωράφι. Το πρωί της Παρασκευής οδηγούν τον ταύρο, μπροστά στο σπίτι εκείνου του Αγιαπαρασκευώτη πού εκτελώντας σχετικό τάμα του προς τον Αγίου Χαραλάμπους αναλαμβάνει την όχι ευκαταφρόνητη μουσική, αρχίζουν να στολίζουν τον ταύρο σύμφωνα με το τοπικό της αρχαίας θυσίας. Στο λαιμό του κρεμούν στεφάνι από άνθη και τα κέρατά του βάφουν με χρυσόσκονη. Παλιότερα τα τύλιγαν με λεπτόματα φύλλα χρυσού, το λεγόμενο βαράκι. Μικρή περιγραφή στο μέτωπό του δείχνει το όνομα του δωρητή. Στη συνέχεια πάντοτε με μουσική, που παίζει ειδικό σκοπό τον «κιόρογλου», με λάβαρα, σημαία και με τη συνοδεία πλήθους Αγιαπαρασκευωτών, με επικεφαλής τον Πρωτοζευγά, που κρατά την εικόνα του «Γέρου» όπως ονομάζουν τον Άγιο Χαραλάμπους, αρχίζει η περιφορά σε όλη την κωμόπολη του στολισμένου ταύρου. Στο πέρασμά του όλοι κάνουν το σταυρό τους, τον θυμιάζουν, του προσφέρουν αφιερώματα και κομμάτια από τις προίκες των κοριτσιών τους και ανεβάζουν πάνω τα μικρά παιδιά «για γεροσύνη». Το απόγευμα της ίδιας μέρας το ιερό ζώο μεταφέρεται στην τοποθεσία «Ταύρος», σε απόσταση 18χλμ. Ανατολικά της Αγίας Παρασκευής. Εδώ υπάρχει παλαιό ξωκλήσι του Αγίου Χαραλάμπους με άγιασμα δίπλα. Λέγεται δηλαδή, ότι κάποτε ένας Αγιαπαρασκευώτης ζευγάς, ο Μαλομύτης, αναζητούσε στο μέρος αυτό το βόδι που είχε χάσει. Ο Τούρκος αγάς της περιοχής του είδε και προσπάθησε να το σκοτώσει, αλλά δεν το κατόρθωσε, γιατί τον εμπόδισε ο Άγιος Χαράλαμπος. Φοβισμένος τότε ο Τούρκος, παρακίνησε ο ίδιος τον χριστιανό να τιμήσει τον Άγιο Χαραλάμπους, κάνοντας έτσι την αρχή της σημερινής ταυροθυσίας. Το Σάββατο, από τις πρωινές ώρες, αρχίζει η ομαδική μετάβαση των εφίππων προσκυνητών στο ξωκλήσι του Αγίου στον «Ταύρο». Η αρχή γίνεται από το Γεωργικό Σωματείο με τη σημαία, το λάβαρο που το κρατά ο Πρωτοζευγάς και την εικόνα του Αγίου που την κρατά η γυναίκα του Πρωτοζευγά. Πριν από κάθε παρέα προηγείται μουσική που παίζει τον «κιόρογλου». Όταν φθάσουν εκεί, δέχονται, την ευλογία του ιερέα και αμέσως έπειτα αρχίζει διασκέδαση με καθαρά τοπικούς χορούς και τραγούδια. Το σούρουπο φέρνουν τον ταύρο με πομπή και μουσική μπροστά στην εκκλησία και ο ιερέας τον ευλογεί με ειδική ευχή. Μόλις ο ταύρος θυσιαστεί, οι παρευρισκόμενοι παίρνουν από το ζεστό αίμα του και σχηματίζουν το σημείο του σταυρού στο μέτωπο το δικό τους και τον παιδιών τους. Σταυρό με αίμα και στους επιβήτορες και στις φοράδες που θέλουν να μείνουν έγκυες, ενώ τις ήδη έγκυες τις σταυρώνουν στο υπογάστριο (λαγόνια) με λάσπη από το διπλανό αγίασμα. Το κρέας του θύματος βράζει όλη νύχτα μέσα μεγάλα καζάνια. Το λεγόμενο «κισκετς» που, αφού ευλογηθεί από τον ιερέα μοιράζεται σε όλους τους πανηγυριστές. Μοιράζονται επίσης και μικρά αρτίδια με σφραγίδα. Η όλη θυσία-γιορτή τελειώνει το απόγευμα της Κυριακής με ιππικούς αγώνες, έξω από το χωριό, στη θέση «Καυκάρα» όπου υπάρχει νεότερο εκκλησάκι του Αγίου Χαραλάμπους. Το βράδυ αυτό επικράτησε να λέγεται «Χαραλαμπέλια» χαϊδευτική ονομασία μιας μικρότερης γιορτής που σφραγίζει το τέλος του πανηγυριού. Για τους Αγιαπαρασκευώτες το «Πανηγύρι του Ταύρου» είναι το στοιχείο εκείνο, το οποίο περισσότερο από οποιαδήποτε άλλο, τους ενώνει όπου και αν βρίσκονται. Έτσι δεν είναι περίεργο που η γιορτή αυτή μεταφέρθηκε και στη μακρινή Αυστραλία, στη Μελβούρνη. Η πίστη όμως προς τον Άγιο του χωριού παραμένει ίδια και η νοσταλγία τους ωθεί να γίνουν δωρητές κάποια μέρα στο χώρο, όπου οι ίδιοι ή οι γονείς τους είδαν το φως της ζωής.
Στράτος Ανδρέου
Γρηγόρης Γκογκόσης
