Στο διάλειμμα

Γράφουν οι Βασίλης Ιατρόπουλος και Αθανάσιος – Ιωνάς Γκανάτσιος – Κωνσταντάς, Β΄3

 100 χρόνια από την γέννηση του Λαρισαίου γλύπτη Φιλόλαου Τλούπα

Το 2023 συμπληρώθηκαν 100 χρόνια από τη γέννηση του Φιλολάου Τλούπα, που γεννήθηκε στη Λάρισα το 1923. Με αφορμή λοιπόν αυτό το γεγονός ο Δήμος Λάρισας αποφάσισε το 1923 να αναδειχθεί «Έτος Φιλολάου Τλούπα».

Γεννημένος στη Λάρισα το 1923, ο Φιλόλαος Τλούπας σπούδασε στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας με καθηγητές τους γλύπτες Μιχάλη Τόμπρο και Αθανάσιο Απάρτη. Από την δεκαετία του 1950 έζησε στη Γαλλία, όπου ανέπτυξε το μεγαλύτερο μέρος της καλλιτεχνικής του δράσης, πειραματιζόμενος διαρκώς με υλικά, φόρμες, τεχνικές. Η εκφραστικότητα και η ευαισθησία των έργων του, καθώς και το ζωηρό του ενδιαφέρον για την αξιοποίηση της γλυπτικής προς την βελτίωση της αισθητικής και της ποιότητας ζωής των ανθρώπων στο αστικό περιβάλλον τον ανέδειξαν σε έναν από τους σημαντικότερους γλύπτες στην Ευρώπη. Η ιδέα του να συνδυάσει επεξεργασμένο (πλυμένο) σκυρόδεμα  με λεπτές λωρίδες ανοξείδωτου χάλυβα και χαλίκια, του επέτρεψε να δημιουργήσει μοναδικά μνημειώδη γλυπτά στον δημόσιο χώρο, συχνά αφηρημένες συνθέσεις με έμπνευση από τη φύση. Ένα, από τα ελάχιστα στην Ελλάδα, έργα αυτής της κατηγορίας δημιουργήθηκε το 1986 στο Πάρκο Αναύρου στον Βόλο.

Μνημείο Εθνικής Αντίστασης, 1990, Πάρκο Αλκαζάρ

Η πρώρα, 1964

Από τα παιδικά του χρόνια άρχισε να πειραματίζεται με τα υλικά, δίπλα στον ξυλουργό πατέρα του και τον χαλκωματά παππού του. Στο ξυλουργείο του πατέρα του ξεκίνησε να παιδεύει τα χέρια και το μυαλό του. Ο Φιλόλαος πέρασε μια ζωή στην ξενιτιά, αλλά κουβαλούσε την προίκα της πατρίδας του, τον πολιτισμό της και τη φυσική ομορφιά της.

Αντιμετώπισε την γλυπτική σαν παιχνίδι. Ακόμη και το σπίτι που ζούσε στη γαλλική εξοχή, το είχε φτιάξει με τα χέρια του. Όπως είχε πει: «Το σπίτι μου είναι το καλύτερο πορτρέτο μου.» Και τα καλοκαίρια έμενε στο Πήλιο, σε ένα μπακάλικο που είχε μετατρέψει σε σπίτι ή στον Πλαταμώνα.

Ως καλλιτέχνης δεν σταμάτησε ποτέ να πειραματίζεται και να ερευνά. Τον ενδιέφερε πολύ η κοινωνική αποστολή της γλυπτικής και η ενσωμάτωσή της στον δημόσιο χώρο, για αυτό συνεργάστηκε με αρχιτέκτονες.

Υδατοδεξαμενές Βαλάνς, Γαλλία

Καρπός αυτών των συνεργασιών είναι οι μνημειακές γλυπτικές κατασκευές του. Εμβληματικό του έργο η δημιουργία του υδραγωγείου ύψους εξήντα μέτρων της πόλης Βαλάνς (Valence), κερδίζοντας το πρώτο βραβείο για το καλύτερο αρχιτεκτόνημα της δεκαετίας 1970-1980. Το συνολικό έργο του τεράστιο: γλυπτά συντριβάνια, πλατείες, πάρκα, παρεμβάσεις σε κτήρια, αγάλματα, τα Gogottes, φανταστικά ζώα των οποίων η μορφή δείχνει την παιδικότητα και την ευαισθησία του για το περιβάλλον.

Ο Λαρισαίος γλύπτης, που καθιερώθηκε διεθνώς ως Philolaos, τιμήθηκε το 1984 με το μετάλλιο Πλαστικών Τεχνών από την Ακαδημία Αρχιτεκτονικής της Γαλλίας και το 1005 η γαλλική κυβέρνηση τον τίμησε για το σύνολο του έργου του, ανακηρύσσοντάς τον «Αξιωματικό του Τάγματος των Τεχνών και των Γραμμάτων.»

Η υπογραφή του γλύπτη σε μέταλλο 

Πέθανε στο Παρίσι τον Σεπτέμβριο του 2010.