Ο ρόλος του σχολείου στην προαγωγή της υγείας των παιδιών, μέσω της προώθησης
ισορροπημένων συνηθειών του τρόπου ζωής, δηλαδή της ισορροπημένης διατροφής και της
σωματικής δραστηριότητας, είναι σημαντικός και πολύπλευρος και πρέπει να στηρίζεται από όλους τους φορείς της κοινωνίας μας.
Αναλυτικότερα, η μετακίνηση προς και από το σχολείο είναι ιδανικό γίνεται με τα πόδια
ή με το ποδήλατο, αν αυτό είναι εφικτό, αντί για το αμάξι της οικογένειας. Σε περίπτωση που
η απόσταση μεταξύ του σπιτιού και του σχολείου είναι μεγάλη, η χρήση των μέσων μαζικής
μεταφοράς αποτελεί και πάλι μια καλύτερη εναλλακτική σε σχέση με τη μετακίνηση με το
αμάξι.
Ως προς τα σχολικά διαλείμματα, στα σχολεία της χώρας μας κυμαίνονται από 45 έως
50 λεπτά την ημέρα στο πρωινό πρόγραμμα του σχολείου και είναι υποχρεωτικά για όλους
τους μαθητές. Η χρονική περίοδος των διαλειμμάτων προσφέρεται για σωματική
δραστηριότητα, έστω και αποσπασματική, και μάλιστα, σύμφωνα με ερευνητικά δεδομένα,
ο χρόνος της σωματικής δραστηριότητας των μαθητών στα διαλείμματα αποτελεί ένα
σημαντικό ποσοστό του συνολικού ημερήσιου χρόνου ενασχόλησής τους με άσκηση,
αγγίζοντας το 20% αυτού, ποσοστό που είναι ακόμα υψηλότερο για εκείνα τα παιδιά που
δεν έχουν τη δυνατότητα πρόσβασης σε εξωσχολικές οργανωμένες σωματικές
δραστηριότητες ή σε ελεύθερο παιχνίδι. Παρόλα αυτά, ο χρόνος των διαλειμμάτων δεν
σημαίνει απαραιτήτως την οποιασδήποτε μορφής σωματική δραστηριότητα από τα παιδιά,
ενώ σε πολλές περιπτώσεις αυτή όχι μόνο δεν ενθαρρύνεται αλλά αντιθέτως
αποθαρρύνεται. Για παράδειγμα, σε πολλά σχολεία και ιδίως στην πρωτοβάθμια
εκπαίδευση προβάλλονται από τους εκπαιδευτικούς λόγοι ασφάλειας (π.χ. αποφυγή
πτώσεων, συγκρούσεων και άλλων ατυχημάτων) ή επίβλεψης που τους καθιστούν
επιφυλακτικούς ως προς την επίδοση των μαθητών σε δραστηριότητες, ιδίως ομαδικές, και
έτσι συχνά απαγορεύονται τα ομαδικά παιχνίδια, όπως το ποδόσφαιρο ή η καλαθοσφαίριση,
με αποτέλεσμα να περιορίζεται η έντονη σωματική δραστηριότητα των παιδιών στα
διαλείμματα. Μάλιστα, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα σε αντιπροσωπευτικό δείγμα
μαθητών ηλικίας 10-12 ετών της χώρας μας, ο μέσος χρόνος που αφιέρωναν τα παιδιά σε
σωματικές δραστηριότητες κατά τη διάρκεια των διαλειμμάτων του σχολείου ήταν 24 λεπτά
για τα αγόρια και 22 λεπτά για τα κορίτσια, χρόνος που αντιστοιχεί περίπου στο 50% του
συνολικού χρόνου των διαλειμμάτων.
Πέρα από τα σχολικά διαλείμματα, το μάθημα της Φυσικής Αγωγής παρέχει μια εξαιρετική ευκαιρία στους μαθητές να γνωρίσουν τα οφέλη της σωματικής δραστηριότητας, μέσω της έκθεσής τους σε διάφορα ενεργητικά παιχνίδια ή αθλήματα και μπορεί να συμβάλλει στην ενίσχυση της κοινωνικότητάς τους και της συνεργασίας μεταξύ τους. Είναι σημαντικό να έχουν όλοι μαθητές τη δυνατότητα να συμμετέχουν ενεργά στο μάθημα της Φυσικής Αγωγής, επιλέγοντας δραστηριότητες που μπορούν να εκτελέσουν, που ανταποκρίνονται στις προτιμήσεις και τα ενδιαφέροντά τους και που ενισχύουν την επικοινωνία μεταξύ τους. Στο πλαίσιο αυτό, η επιβράβευση της συμμετοχής τους από τον καθηγητή Φυσικής Αγωγής θεωρείται πολύ σημαντική, καθώς ενισχύει τα κίνητρα των μαθητών και την αυτοπεποίθησή τους ότι μπορούν να τα
καταφέρουν.
Μία άλλη εναλλακτική για την ενασχόληση των παιδιών με οργανωμένες
σωματικές δραστηριότητες μέσω του σχολείου είναι τα σχολικά πρωταθλήματα που
διοργανώνονται από τα τοπικά Γραφεία Φυσικής Αγωγής ή τους Δήμους. Οι δραστηριότητες,
όμως, αυτές αφορούν μικρό αριθμό μαθητών, μόνο μεγαλύτερων τάξεων και για
συγκεκριμένες χρονικές περιόδους, ενώ τα προβλήματα μεταφοράς στους χώρους άθλησης
και επιτήρησης των μαθητών περιορίζουν ακόμη περισσότερο τις δυνατότητές τους.
Δεδομένου ότι αυτά τα προγράμματα δεν έχουν προηγουμένως αξιολογηθεί, οι ειδικοί της
Φυσικής Αγωγής πιστεύουν ότι σε αυτά συμμετέχουν οι πιο σωματικά δραστήριοι μαθητές.
Τέλος, σημαντικό ρόλο στη δυνατότητα αύξησης της σωματικής δραστηριότητας των
μαθητών της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης παίζουν και οι αθλητικές δραστηριότητες (κυρίως
εκμάθησης ομαδικών αθλημάτων) που εντάσσονται αφιλοκερδώς στα προγράμματα των
δραστηριοτήτων των Συλλόγων Γονέων και Κηδεμόνων των σχολείων, και οι οποίες
διενεργούνται στους χώρους των σχολείων εκτός του ωραρίου λειτουργίας του.
