
Τα γλυπτά της πλατείας Κολοκοτρώνη
Η πλατεία Κολοκοτρώνη σηματοδοτεί για τους Έλληνες την έναρξη του κοινοβουλευτισμού στην Ελλάδα το 1843, όταν η Ελλάδα ανακηρύχθηκε ελεύθερο κράτος. Η έδρα του κοινοβουλίου βρίσκονταν στην οικία Κοντοσταύλου, χτισμένη το 1833, στο σημείο όπου σήμερα βρίσκεται η πλατεία.
Σήμερα, στην πλατεία Κολοκοτρώνη δεσπόζει ο έφιππος ανδριάντας του Θεοδώρου Κολοκοτρώνη. Το ορειχάλκινο άγαλμα του αρχιστράτηγου της επανάστασης του 1821 είναι έργο του γλύπτη Λάζαρου Σώχου (1862-1911). Τοποθετήθηκε αρχικά (1904) σε μικρή νησίδα στην αρχή της οδού Κολοκοτρώνη. Στη σημερινή του θέση μεταφέρθηκε το 1954, στη διάρκεια έργων ανάπλασης του περιβόλου της Παλαιάς Βουλής.
Ο γλύπτης έκανε μια αριστουργηματική απόδοση όλων των μορφών του αγάλματος. Πρόσεξε κάθε λεπτομέρεια των αναλογιών αλόγου και αναβάτη. Μελέτησε μάλιστα πρόσωπα των εν ζωή συγγενών του και χρησιμοποίησε εκμαγείο που είχε ληφθεί από τη σορό του Κολοκοτρώνη. Δημιούργησε έναν ανδριάντα εμβληματικό και συμβολικό ταυτόχρονα. Χαρακτηριστικό είναι ότι το πρόπλασμα δουλεύτηκε ανάμεσα στα 1891-1895 στο Παρίσι και βραβεύτηκε πριν καν φτάσει στην Ελλάδα. Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης αποδίδεται από τον Λάζαρο Σώχο να ιππεύει αρσενικό άλογο και το κεφάλι του είναι στραμμένο προς τα αριστερά. Επίσης με το αριστερό του χέρι κρατάει τα χαλινάρια. Ωστόσο το δεξί του χέρι είναι τεντωμένο και ο δείκτης του δείχνει μπροστά. Υπάρχει όμως κάποιο συγκεκριμένο σημείο που δείχνει το χέρι του Κολοκοτρώνη; Σύμφωνα με τον αστικό μύθο θεωρείται ότι ο δείκτης του δεξιού χεριού του δείχνει προς την Κωνσταντινούπολη. Ωστόσο, το άγαλμα έχει μετακινηθεί από την αρχική θέση, στην οποία ήταν προορισμένο να στηθεί. Η επιλογή του Σώχου να παραστήσει τον Κολοκοτρώνη έφιππο ήταν μελετημένη. Το άλογο το χρησιμοποιούσε καθημερινά ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης. Ήταν βασικό στοιχείο γρήγορης μετακίνησης και αιφνιδιασμού. Το άλογο έχει το ένα από τα δύο μπροστινά πόδια του στον αέρα. Στη διεθνή γλυπτική γλώσσα αυτό έχει μια συγκεκριμένη ερμηνεία. Σημαίνει πως ο έφιππος άντρας πέθανε από τραύματα που υπέστη κατά τη διάρκεια των μαχών. Ωστόσο, είναι γνωστό πως ο Κολοκοτρώνης δεν πέθανε από τραύματα της μάχης. Εικάζεται ότι ο λόγος που η στάση του αλόγου είναι αυτή είναι γιατί ήθελαν να δώσουν έναν αιώνιο φόρο τιμής στον ηρωικό άντρα.
Στη μπροστινή όψη του βάθρου, εξάλλου, έχει χαραχθεί η επιγραφή: «Έφιππος χωρεί γενναίε στρατηγέ ανά τους αιώνας διδάσκων τους λαούς πως οι δούλοι γίνονται ελεύθεροι».
Μαρμάρινοι ανδριάντες πολιτικών του 19ου αιώνα κοσμούν τον περίβολο του Μεγάρου της Παλαιάς Βουλής, που δεσπόζει στην πλατεία.
Ο ανδριάντας του πρωθυπουργού Χαριλάου Τρικούπη είναι έργο του γλύπτη Θωμά Θωμόπουλου (1873-1937). Τοποθετήθηκε στο προαύλιο της Παλαιάς Βουλής το 1920, σε κηπάριο προς την οδό Σταδίου, μπροστά από την είσοδο του κτηρίου. Στη σημερινή του θέση στο πλάι του κτιρίου μεταφέρθηκε το 1954.
Ο ανδριάντας του πρωθυπουργού Θεόδωρου Δηλιγιάννη, ο οποίος δολοφονήθηκε το 1905 στα σκαλιά του Μεγάρου, είναι έργο του γλύπτη Γεωργίου Δημητριάδη του Αθηναίου (1880-1941). Τοποθετήθηκε στον περίβολο του Μεγάρου το 1931 και μεταφέρθηκε στη σημερινή του θέση το 1954.
Πηγή: https://athenaeum.intercontinental.com/blog-in-athens-gr/758-kolokotroni-gr
https://exploringgreece.tv/athina/poy-deichnei-o-theodoros-kolokotronis-kai-to-periergo-me-ti-stasi-toy-alogoy/9811/
Μιχάλης Αν.