Το Μουσείο Μαστίχας Χίου βρίσκεται στα Μαστιχοχώρια, σύνολο μεσαιωνικών χωριών στη Νότια Χίο, στο μοναδικό σημείο της Μεσογείου όπου καλλιεργείται ο σχίνος της ποικιλίας Pistacia lentiscus var. Chia, από τον οποίο παράγεται η μαστίχα.
Το Μουσείο Μαστίχας Χίου σκοπεύει να αναδείξει την παραγωγική ιστορία της καλλιέργειας και την επεξεργασίας της μαστίχας, την οποία εντάσσει στο πολιτιστικό τοπίο της Χίου. Μέσα από το πρίσμα της εγγραφής από την UNESCO της παραδοσιακής μαστιχοκαλλιέργειας στον Αντιπροσωπευτικό κατάλογο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ανθρωπότητας, το 2014, έμφαση δίνεται στη διαχρονία και την αειφορία του χιώτικου αυτού προϊόντος.
Το μουσείο μαστίχας άνοιξε για το κοινό το 2016 και αυτό το κάνει ένα σύγχρονο με μοντέρνο σχεδιασμό κτίριο. Στο ισόγειο του κτιρίου βρίσκονται τα εκδοτήρια, μια καφετέρια και ένας χώρος με εκθέματα ζωγραφικής. Στο κάτω μέρος βρίσκονται τα κύρια εκθέματα με σύγχρονη υλικοτεχνική υποδομή για την ελκυστική προσέλκυση, μια μικρή αίθουσα προβολής και 6 ηλεκτρονικοί υπολογιστές με πρόσβαση στην ιστοσελίδα του μουσείου μαστίχας. Επιπλέον, η έκθεση του μουσείου συνεχίζεται σε υπαίθριο χώρο στον οποίο παρουσιάζονται τα μαστιχόδεντρα και δίνεται η ευκαιρία στον επισκέπτη να δει από κοντά την φυσική μαστίχα ακριβός πάνω στο δέντρο πριν συλλεχθεί για να συνεχίσει τον δρόμο της στα διάφορα στάδια παραγωγής. Τέλος, ενδιαφέρον είναι και ο τελευταίος όροφος στον οποίο βρίσκονται διαφορά μηχανήματα διαμορφωμένα έτσι ώστε με το πάτημα ενός κουμπιού να παρουσιάζουν την λειτουργία που είχαν όταν βρισκόντουσαν στην παραγωγική μονάδα τους.
ΠΗΓΕΣ:
http://www.piop.gr/el/diktuo-mouseiwn/Mouseio-Mastixas/to-mouseio.aspx
Συνέντευξη με τον διευθυντή του Μουσείου Δ.Γ:
1. Πως γεννήθηκε η ιδέα ίδρυσης ενός μουσείου μαστίχας;
Το πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς, εδώ και χρόνια, αναδεικνύει με το έργο του την πολιτιστική κληρονομιά της χώρας με έμφαση στη βιοτεχνική και βιομηχανική τεχνολογία. Σε συνεργασία με την Ένωση Μαστιχοπαραγωγών Χίου, δημιούργησαν αυτό το Μουσείο για να αναδείξουν τον πολιτισμό της μαστίχας, ενός μοναδικού παγκοσμίως προϊόντος που καθορίζει τη ζωή του νησιού από την αρχαιότητα έως σήμερα.
2. Τι άλλου είδους ανάγκες εξυπηρετεί το μουσείο πέρα από την παρουσίαση των βασικών εκθεμάτων;
Το Μουσείο αποτελεί ενεργό και αναπόσπαστο μέλος της πολιτιστικής ζωής της τοπικής κοινωνίας. Εκτός από την παρουσίαση της μόνιμης έκθεσης στην οποία αξιοποιούνται σύγχρονες μουσειολογικές πρακτικές και ποικίλα εποπτικά μέσα., διευκολύνει την περιήγηση και εμπλουτίζει την εμπειρία των επισκεπτών , μικρών και μεγάλων, με περιοδικές εκθέσεις, διαλέξεις, σεμινάρια, προβολές, μουσικές και θεατρικές βραδιές και άλλες εκδηλώσεις που οργανώνονται ή φιλοξενούνται στην αίθουσα πολλαπλών χρήσεων και στην εξωτερική πλατεία. Επιπλέον, με ειδικά σχεδιασμένα εκπαιδευτικά προγράμματα, προσφέρει σε μικρούς φίλους μια μοναδική εκπαιδευτική εμπειρία. Στο Μουσείο λειτουργεί επίσης κυλικείο (Mastija cafe) αλλά και πωλητήρια (Mastihashop και MuseumShop).
3. Πόσους επισκέπτες υποδέχονται κάθε χρόνο και από που προέρχονται;
Το Μουσείο υποδέχεται κάθε χρόνο χιλιάδες επισκέπτες, Έλληνες και ξένους. Ενδεικτικά το 2018 είχε περισσότερους από 58000 επισκέπτες.
4. Τι σημαίνει ότι υπάρχει ένα τόσο σύγχρονο μουσείο για πρώτη φορά για το νησί μας;
Η ύπαρξη ενός τόσο σύγχρονου μουσείου στη Χίο, σίγουρα δημιουργεί ένα συγκριτικό πλεονέκτημα , ένα αναπτυξιακό εργαλείο για τον τόπο. Μάλιστα σύμφωνα με την έρευνα διεξήγαγε το ΙΟΒΕ για το ΠΙΟΠ, τα Μουσεία ενισχύουν την επισκεψιμότητα κάθε περιοχής, βοηθούν στην επέκταση της τουριστικής περιόδου, αναβαθμίζουν το τουριστικό πακέτο. Σε πολλές περιπτώσεις τα μουσεία λειτουργούν ως βασικό κίνητρο για επίσκεψη και έτσι ενισχύουν την τοπική οικονομία.
5. Ποιες είναι οι επόμενες προγραμματισμένες δράσεις για το επόμενο χρονικό διάστημα;
Οι δράσεις που λαμβάνουν χώρα στο Μουσείο Μαστίχας Χίου εκτείνονται σε όλον τον χρόνο. Στόχος είναι να καταστήσουν το Μουσείο έναν ζωντανό πυρήνα και σημείο αναφοράς όχι μόνο από τους επισκέπτες της Χίου , αλλά και για τους όλους κατοίκους του νησιού. Ενδεικτικά , για το προσεχές δίμηνο οι προγραμματισμένες δράσεις είναι το εργαστήρι οργανοποιίας «Η τέχνη και η τεχνική της οργανοποιίας » για ενήλικο κοινό, το οποίο ξεκίνησε στις 20/1 και πραγματοποιείται κάθε Κυριακή μέχρι 24/3, οι αποκριάτικες δράσεις εμψύχωσης «….ας μεταμορφωθούμε» για παιδιά με νοητική υστέρηση στις 3/3, η εικαστική έκθεση μαθητών από εννέα Δημοτικά Σχολεία της Χίου » Ο τόπος μου» (31/3-14/4), το εργαστήρι χειροτεχνίας » Μαστοτεύοντας α ξυστά», στο πλαίσιο του εορτασμού των Ευρωπαικών Ημερών Χειροτεχνίας (1-7/4) για μαθητές Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης στις 5/4 και η πασχαλινή δράση » Βάφουμε και αρωματίζουμε πασχαλινά αυγά με φυσικό τρόπο» για άτομα τρίτης ηλικίας στις 20/4. Αξίζει να αναφερθεί ότι το Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς σε συνεργασία με το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο Αθηνών , οργανώνει το καλοκαίρι την περιοδεύουσα έκθεση «Οι αμέτρητες όψεις του ωραίου». Στην έκθεση σαράντα αρχαιότητες από το πρώτο Μουσείο της χώρας ταξιδεύουν στο Μουσείο Μαστίχας Χίου.
6. Ποιοί είναι οι βασικοί καταστατικοί στόχοι του μουσείου;
Το Μουσείο Μαστίχας Χίου, το όγδοο σε λειτουργία μουσείο του Δικτύου θεματικών Μουσείων του Πολιτιστικού Ιδρύματος Ομίλου Πειραιώς, επιδιώκει την ανάδειξη της αειφορίας της παραδοσιακής καλλιέργειας και της παραγωγικής ιστορίας της επεξεργασίας της μαστίχας και παράλληλα, την ένταξη της στο πολιτιστικό τοπίο της Χίου. Επίσης, μέσω του έργου του, το Μουσείο ταυτίζεται απόλυτα με τους καταστατικούς στόχους του Ιδρύματος όπως η καταγραφή και η ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς και ταυτότητας του τόπου που το φιλοξενεί, η διάσωση της παραδοσιακής , βιοτεχνικής και βιομηχανικής τεχνολογίας της χώρας, η σύνδεση του πολιτισμού με το περιβάλλον και η απάπτυξη και λειτουργία του Μουσείου ως χώρος πολιτιστικής δημιουργίας.
7. Ποιές εποχές λειτουργεί το Μουσείο περισσότερο; Πότε έχει μεγαλύτερη επισκεψιμότητα;
Το μουσείο είναι ανοιχτό στο κοινό όλο τον χρόνο. Καθώς η Χίος είναι ένας αγαπημένος καλοκαιρινός προορισμός, είναι φυσικό να υπάρχει μεγαλύτερη επισκεψιμότητα τους θερινούς μήνες.
8. Πως συνεργάζεται με το υπόλοιπο δίκτυο μουσείων;
Η συνεργασία ανάμεσα στα Μουσεία αφορά στον σχεδιασμό κυρίως κοινών δράσεων, εκπαιδευτικών προγραμμάτων και μεταφορά τεχνογνωσίας.
9. Τι σημαίνει για το Μουσείο να ανήκει σε ένα ευρήτερο δίκτυο μουσείων;
Το γεγονός ότι το Μουσείο Μαστίχας ανήκει σε ένα τέτοιο δίκτυο Μουσείων είναι ιδιαίτερα σημαντικό. Μέσω της αλληλεπίδρασης, με συνδιαργάνωση δράσεων, με ανταλλαγή ιδεών και τεχνογνωσίας, με εκπαιδευτικά προγράμματα που «ταξιδεύουν¨από το ένα Μουσείο στο άλλο και ο μοναδικός πολιτισμός της μαστίχας αλλά και η Χίος προβαλλονται σε όλη την ελληνική περιφέρεια.
10. Υπάρχουν τουρίστες που έρχονται αποκλειστικά στη Χίο για το Μουσείο;
Το Μουσείο Μαστίχας Χίου είναι σίγουρα πόλος έλξης τουριστών. Βάσει της έρευνας του Ινστιτούτου Οικονομικών & Βιομηχανικών Ερευνών, το 2017 περίπου 5000 άτομα επισκέφτηκαν τη Χίο με βασικό κίνητρο της επίσκεψη στο Μουσείο.
11. Γνωρίζουμε ότι οι δραστηριότητες του μουσείου έχουν επεκταθεί πέρα από την βασική λειτουργία του μουσείου. Τι απαιτήσεις έχει όλο αυτό;
Το Μουσείο Μαστίχας Χίου είναι ένα σύγχρονο Μουσείο που στοχεύει το να αποτυπώσει την τεχνική της παραδοσιακής καλλιέργειας και την εκμηχανιση της επεξαργασίας της μαστίχας και να αναδείξει την πορεία της εκμετάλευσής της μέσα στον χρόνο. Για να επιτευχθεί κάτι τέτοιο η μόνιμη έκθεση του Μουσείου παλισιώνεται με ποικίλες εκπαιδευτικές και ψυχαγωγικές δράσεις. Είναι λοιπόν απαραίτητος ο έγκαιρος προγραμματισμός του συνόλου των δράσεων του Μουσείου, πάντα στο πλαίσιο της εφικτής εκτέλεσης αυτών.
