Ο πρώτος μήνας του έτους, με διάρκεια 31 ημέρες. Αρχικά ήταν ο ενδέκατος μήνας του Ρωμαϊκού ημερολογίου, με πρώτο μήνα του έτους τον Μάρτιο, λόγω εαρινής ισημερίας. Γύρω στο 153 π.Χ. ο Ιανουάριος έγινε ο πρώτος μήνας του Ρωμαϊκού ημερολογίου, θέση που διατηρεί μέχρι σήμερα στο δωδεκάμηνο πολιτικό ημερολόγιο.

Στο λαϊκό καλεντάρι ο Ιανουάριος ονομάζεται:

• Γενάρης και Γεννολοητής, παρετυμολογικά, επειδή γεννοβολούν τα κοπάδια.
• Γατόμηνας, επειδή σ’ αυτόν ζευγαρώνουν οι γάτες.
• Μεσοχείμωνος, επειδή είναι ο μεσαίος μήνας του χειμώνα.
• Κρυαρίτης, λόγω του τσουχτερού κρύου.
• Καλαντάρης ή Κελεντέρης για τα Κάλαντα της Πρωτοχρονιάς.
• Μεγαλομηνάς, γιατί είναι ο πρώτος μήνας του έτους με 31 μέρες.