της Παρασκευής Καρέτσου…
Τα σύνορα της Ρωμαϊκής/Βυζαντινής αυτοκρατορίας ήταν απέραντα και η φύλαξή τους απαιτούσε διαρκή φροντίδα. Άγρυπνοι φύλακες που θα τα υπερασπίζονταν με ανδρεία ήταν απαραίτητοι. Αυτοί ήταν οι Ακρίτες.
Limitanei
Στα ρωμαϊκά χρόνια(4ος-7ος αιώνας) βρίσκουμε τον όρο limitanei από το λατινικό «limes» που σημαίνει όριο/σύνορο. Αυτοί ήταν στρατιώτες εγκαταστημένοι σε πόλεις και οχυρά κοντά στα σύνορα. Η στρατιωτική σημασία τους μειώθηκε σταδιακά και ως την εποχή του Ιουστινιανού Α’ δεν θεωρούνταν πια ενεργοί στρατιώτες αλλά δεν σταμάτησαν να υπάρχουν.
Βυζαντινή εποχή
Από την εποχή του αυτοκράτορα Ηράκλειου (7ος αιώνας μ.Χ.), και ιδιαίτερα κατά την περίοδο που οι επιθέσεις των Αράβων ήταν συνεχείς, ο θεσμός των ακριτών ενισχύθηκε ιδιαίτερα. Αυτοί έπαιρναν μισθό και κτήματα στις παραμεθόριες περιοχές και μάχονταν κυρίως εναντίον των Αράβων αλλά και άλλων φύλων που απειλούσαν τα σύνορα της αυτοκρατορίας. Εν καιρώ ειρήνης καλλιεργούσαν την γη, γυμνάζονταν, εκπαιδεύονταν στις πολεμικές τεχνικές και παρείχαν προστασία από ληστρικές επιδρομές. Βοηθούσαν ακόμη στην οχύρωση των ακριτικών αυτών πόλεων χτίζοντας οχυρά και φρούρια. Η κοινωνική τους θέση ήταν υψηλή και το επάγγελμά τους κληρονομικό. Ο λαός τους τίμησε ιδιαίτερα για την τόλμη και την ανδρεία τους με τα ακριτικά τραγούδια. Σύμβολο αυτών ο Διγενής Ακρίτας. Αυτός ήταν ένας ατρόμητος πολεμιστής. Τίμιος, δίκαιος και γενναίος. Σύμφωνα με την παράδοση δεν έχασε ποτέ παρά μόνον όταν πάλεψε με τον χάρο στα μαρμαρένια αλώνια.
…Βουνά και κάμπους έδειρα, βουνά και καταράχια,
νυχτιαίς χωρίς αστροφεγγιά, νυχτιαίς χωρίς φεγγάρι.
Και τόσα χρόνια πού ζησα δω “ς τον απάνου κόσμο
κανένα δε φοβήθηκα από τους αντρειωμένους.
Τώρα είδα έναν ξυπόλυτο και λαμπροφορεμένο,
πόχει του ρίσου τα πλουμιά, της αστραπής τα μάτια,
με κράζει να παλέψωμε σε μαρμαρένια αλώνια
κι” όποιος νικήση από τους δυο να παίρνη την ψυχή του.»
Κ” επήγαν κ” επαλέψανε “ς τα μαρμαρένια αλώνια,
κι” όθε χτυπάει ο Διγενής, το αίμα αυλάκι κάνει,
κι” όθε χτυπάει ό Χάροντας, το αίμα τράφο κάνει.
Ο Διγενής συμβολίζει μέσα στο πέρασμα των αιώνων το ανυπότακτο Ελληνικό πνεύμα και την Ελληνική ψυχή.
Μέσα στους αιώνες
Ακούγοντας τον όρο Ακρίτας μεταφερόμαστε στην μακρινή εποχή του Βυζαντίου. Αλλά είναι αλήθεια πως ακρίτες δεν σταμάτησαν ποτέ να υπάρχουν.
Οχυρό Ρούπελ
Το Οχυρό του Ρούπελ αποτέλεσε σημείο πρόκλησης και για τους Γερμανούς το 1941, στην προσπάθειά τους να εισβάλλουν στην Ελλάδα. Η αντίσταση των Ελλήνων ήταν θαυμαστή, αφού οι Γερμανικές επιθέσεις αποκρούονταν από την 6η έως το πρωί της 10ης Απριλίου που σταμάτησαν οι εχθροπραξίες. Το Οχυρό παραδόθηκε μετά την εισβολή των Γερμανών στην Ελλάδα.
Η ακρίτισσα κυρά της Ρω 
Ύψωνε κάθε μέρα για 34 χρόνια την ελληνική σημαία μια ανάσα από τα τουρκικά παράλια. ώστε να τη βλέπουν τα διερχόμενα πλοία και να υπενθυμίζει στους Τούρκους την ελληνικότητα του νησιού. Η πρώτη φορά που ύψωσε τη σημαία ήταν το 1927, όταν ξύπνησε ένα πρωί και είδε στην κορυφή του νησιού να κυματίζει η τουρκική σημαία. Πήγε στο σπίτι, άνοιξε το σεντούκι, πήρε ένα λευκό σεντόνι και μια γαλάζια κουρτίνα και έραψε τη γαλανόλευκη. Κατέβασε με τον άντρα της την τουρκική, τοποθετώντας στη θέση της τη νέα σημαία.
