Στο πλαίσιο του προγράμματος ενίσχυσης της  Ενεργού Πολιτειότητας  οι μαθητές/τριες της Ε΄2 τάξη ασχολήθηκαν με τις μέλισσες και έμαθαν  για τη σημασία της επικονίασης που διενεργούν οι μέλισσες και βοηθούν  σημαντικά  στην οικολογική ισορροπία, τους κινδύνους που τις απειλούν και τους τρόπους που μπορούμε να βοηθήσουμε ώστε να  περιορίσουμε τη μείωση του πληθυσμού τους.

Το θέμα της προστασίας των μελισσών  αφορά:

Α. Εργαστήρια Δεξιοτήτων:

1. 2^ος Θεματικός Κύκλος: Φροντίζω το Περιβάλλον- Οικολογία

Υποθέμα: Φυσικές καταστροφές, πολιτική προστασία

Τίτλος: «Αλλάζουμε εμείς, όχι το κλίμα»

2. 4^ος Θεματικός Κύκλος: Δημιουργώ και Καινοτομώ

Τίτλος: «Οι εποχές του έτους και το κλίμα» και

Β. Γλώσσα:

1. Ο φίλος μας το περιβάλλον και

2. Κατασκευές

Γ. Γεωγραφία:

Ενότητα β΄: Το φυσικό περιβάλλον της Ελλάδας

Δ. Κοινωνική και Πολιτική Αγωγή:

Ενότητα Δ, Κεφάλαιο 3: Ο ενεργός πολίτης αποφασίζει, συμμετέχει και δρα

Η θεματολογία αφορά του παρακάτω Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης:

Στόχος 1: Μηδενική Φτώχεια, Στόχος 2: Μηδενική Πείνα, Στόχος 3: Καλή Υγεία και Ευημερία, Στόχος 4: Ποιοτική Εκπαίδευση, Στόχος 11: Βιώσιμες Πόλεις και Κοινότητες, Στόχος12: Υπεύθυνη Κατανάλωση και Παραγωγή, Στόχος 13: Δράση για το Κλίμα, Στόχος 15: Ζωή στη Στεριά, Στόχος 17: Συνεργασία για τους Στόχους

Στο πλαίσιο ενός εκπαιδευτικού προγράμματος για τις μέλισσες, τη βιοποικιλότητα και τη σημασία των επικονιαστών, οι μαθητές αναμένεται να:

1. Κατανοήσουν τη σημασία των μελισσών ως επικονιαστών και τη συμβολή τους στην ισορροπία του οικοσυστήματος.
2. Συνειδητοποιήσουν τη σχέση μεταξύ μελισσών, φυτών και της παραγωγής τροφίμων.
3. Αντιληφθούν τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν οι μέλισσες και οι επικονιαστές.
4. Μάθουν για τους κύριους κινδύνους που απειλούν τις μέλισσες (π.χ. φυτοφάρμακα, απώλεια ενδιαιτημάτων, κλιματική αλλαγή).
5. Κατανοήσουν τις επιπτώσεις της μείωσης του πληθυσμού των επικονιαστών για τον άνθρωπο και το περιβάλλον.
6. Αναπτύξουν υπεύθυνη στάση απέναντι στο περιβάλλον.
7. Προτείνουν τρόπους με τους οποίους μπορούν να βοηθήσουν στη διατήρηση του πληθυσμού των μελισσών (π.χ. φύτευση μελισσοκομικών φυτών, αποφυγή φυτοφαρμάκων, προστασία από φωτιές και άλλα).
8. Υιοθετήσουν φιλικές προς το περιβάλλον πρακτικές στην καθημερινότητά τους.
9. Συμμετάσχουν ενεργά σε δράσεις προστασίας των μελισσών όπως η κατασκευή ξενοδοχείων για επικονιαστές ή η φύτευση λουλουδιών.
10. Ενημερώσουν  την οικογένεια και τους φίλους τους για τη σημασία των επικονιαστών καθώς και όλη  την σχολική κοινότητα.

Αυτά τα μαθησιακά αποτελέσματα θα επιτευχθούν μέσω βιωματικών δραστηριοτήτων, παιχνιδιών, ομαδικών εργασιών και παρατήρησης της φύσης, ώστε η μάθηση να είναι ευχάριστη και αποτελεσματική.

Πεδίο Υλοποίησης του προγράμματος ήταν η σχολική τάξη, η αίθουσα εκδηλώσεων του σχολείου, η αυλή του σχολείου και ο κήπος του σχολείου.

Αρχικά δε χρειάστηκε να ασχοληθούν οι μαθητές/τριες με τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης, γιατί με αυτούς ασχολούνται όλη τη σχολική χρονιά αναρτώντας τις σχετικές δράσεις/δραστηριότητες τους στο ψηφιακό περιοδικό τους «Βάζουμε Στόχο». Στην τάξη από την αρχή της χρονιάς υπάρχει αναρτημένος έγχρωμος μεγάλος πίνακας με τους ΣΒΑ.

Η Ε΄2 τάξη ασχολείται όλη τη σχολική χρονιά με θέματα περιβάλλοντος καθώς συμμετέχει σε δύο Διεθνή Θεματικά Δίκτυα που συντονίζει το Ίδρυμα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης (FEE): α. «Μαθαίνω για τα οικοσυστήματα και τα δάση» και β. «Οικολογικά Σχολεία». Οπότε οι μαθητές και μαθήτριες είναι ευαισθητοποιημένοι/ες σε θέματα βιοποικιλότητας και αειφορίας.

Η ενασχόληση με τις μέλισσες προέκυψε από τη συχνή  εμφάνιση τους στην τάξη λόγω εποχής-άνοιξη. Καθώς οι αντιδράσεις των παιδιών ήταν ποίκιλες, υπήρχε μεγάλη ανάγκη να μάθουν περισσότερα γι΄αυτές.

Για το σκοπό αυτό έγιναν τρεις προβολές βίντεο στην τάξη:

https://youtu.be/LDNJtwsBnp0?si=39QvZaC_IhJIFvZ6

https://youtu.be/sR0-iYsLVvY?si=N15UkyDBzg-Fnwez

https://youtu.be/pWFCU3F1Ndk?si=Mn5-Sq1dScdel6q3

και διαβάστηκε σε κοινή ακρόαση το βιβλίο «Μέλισσες» του Piotr Socha, Εκδόσεις Μικρή Σελήνη. https://mikriselini.gr/product/melisses/

 

Μετά από συζήτηση στην ολομέλεια οι μαθητές/τριες αποφάσισαν σε συνεργασία με την Εικαστικό του σχολείου Βασιλική Δημητρίου την παρακολούθηση ενός βιωματικού εργαστηρίου με θέμα τις μέλισσες  από ομάδα επαγγελματιών μελισσοκόμων, οι οποίοι/ες έφεραν και παρουσίασαν κυψέλη μελισσών με γυάλινο παράθυρο, εργαλεία μελισσοκομίας, δοκιμή ειδών μελιού και κηρήθρες, από τις οποίες έφτιαξαν πασχαλινές λαμπάδες. https://www.agale.gr/el/home

 

Δευλεύοντας με τον μελιτοεξαγωγέα:  VID_20250401_105539 – Trim

 

Στη συνέχεια οι μαθητές/τριες δημιούργησαν  πρωτότυπες αφίσες με τη μορφή μόμπιλε και θέμα την προστασία των μελισσών και τις παρουσίασαν στην ολομέλεια.

Τέλος έπαιξαν στην αυλή του σχολείου ένα πρωτότυπο αυτοσχέδιο παιχνίδι προσομοίωσης της ζωής των μελισσών  σε συνεργασία με την καθηγήτρια Φυσικής Αγωγής του σχολείου μας Φείδη Χρυσάνθη – Ελένη:

https://schoolpress.sch.gr/1dimnioniaatt/files/2025/04/Αθλητικό-Παιχνίδι-.pdf

 

Βίντεο από το αθλητικό παιχνίδι »  Η δουλειά της μέλισσας» : α) VID_20250403_103758       β)  2445123

Στον κήπο του σχολείου οι μαθητές και μαθήτριες φύτεψαν μελισσοκομικά φυτά (λεβάντες), που παρέχουν  τροφή στις μέλισσες: νέκταρ, και γύρη.

Η διάχυση του προγράμματος έγινε:

Με αφίσες των μαθητών τριών για την προστασία της μέλισσας, οι οποίες αναρτήθηκαν στους διαδρόμους του σχολείου.

Στο ψηφιακό περιοδικό της τάξης «Βάζουμε Στόχο», το οποίο  φιλοξενείται στο Πανελλήνιο Σχολικό Δίκτυο αναρτήθηκε αυτό το  άρθρο με τη συγκεκριμένη δράση και όλα τα βήματα ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης που προηγήθηκαν.

Κατά το τελικό στάδιο του αναστοχασμού:

Στην τάξη οι μαθητές /τριες έπαιξαν το ψηφιακό επιτραπέζιο παιχνίδι « Να’ χαμε και δυο στάλες μέλι», στο οποίο έλεγξαν με διασκεδαστικό τρόπο τις γνώσεις που αποκόμισαν  από το πρόγραμμα και συζήτησαν τα συναισθήματα τους από τη δράση.

https://view.genially.com/65bfeaf48bcaea0014d1fefa/interactive-content-pshfiako-epitrapezio-paixnidi-na-xame-kai-dyo-stales-meli

Παρατηρήθηκε συναισθηματική μετατόπιση (ωριμότητα και αυτορύθμιση)) κάποιων μαθητών/τριων που αρχικά ένιωθαν εντομοφοβία.

Τα Θετικά Σημεία της Δράσης ήταν:

1. Οι μαθητές/τριες έδειξαν μεγάλο ενδιαφέρον για τις μέλισσες και συμμετείχαν ενεργά στις δραστηριότητες.
2. Η βιωματική προσέγγιση (π.χ. παρατήρηση, παιχνίδια, κατασκευές) έκανε τη μάθηση πιο ελκυστική και ουσιαστική.
3. Ενίσχυση της Περιβαλλοντικής Συνείδησης
4. Οι μαθητές/τριες κατανόησαν τη σημασία των επικονιαστών και τη σχέση τους με τη διατροφή και το περιβάλλον, τη βιωσιμότητα του πλανήτη.
5. Έδειξαν προθυμία να εφαρμόσουν πρακτικές προστασίας των μελισσών στην καθημερινότητά τους.
6. Οι μαθητές/τριες δούλεψαν ομαδικά, αντάλλαξαν απόψεις και ανέπτυξαν δεξιότητες επικοινωνίας και συνεργασίας.
7. Η αλληλεπίδραση μεταξύ τους ενίσχυσε την κοινωνική τους ανάπτυξη.
8. Η Αξιολόγηση των μαθησιακών αποτελεσμάτων με ψηφιακό επιτραπέζιο παιχνίδι και οι  δημιουργικές εργασίες: κατασκευή λαμπάδας από κηρήθρα, οι  αφίσες-μόμπιλε και οι παρουσιάσεις αφισών στην ολομέλεια  για να διαπιστωθεί ποιοτικά τι αποκόμισαν, έγινε με δημιουργικό και διασκεδαστικό βιωματικό τρόπο που ενίσχυσε τη φαντασία, συμπερίληψη, κριτική σκέψη, μάθηση μέσω πολλαπλής  διαφοροποιημένης νοημοσύνης.

Ο συνολικός απολογισμός της δράσης δείχνει ότι είχε θετικό αντίκτυπο στους μαθητές/τριες, ενισχύοντας τη γνώση τους για το περιβάλλον και τη σημασία της προστασίας των μελισσών για  την επισιτιστική ασφάλεια την οικολογική ισορροπία του πλανήτη.