Της Όλγας Σταύρου, Γ4
Τεχνολογία… Ένας περίπλοκος όρος, με πολύπλευρη σημασία για την ανθρωπότητα και αναρίθμητα οφέλη. Πολλοί υποστηρίζουν ότι το διαδίκτυο είναι η επανάσταση των τελευταίων δεκαετιών, είναι το εργαλείο στην επιστήμη, στην ενημέρωση, στη ψυχαγωγία. Με τη συνεχή εξέλιξη των νέων τεχνολογιών, οι χρήστες του διαδικτύου είναι πια σε θέση να επικοινωνούν με οποιοδήποτε μέρος του πλανήτη, να πραγματοποιούν ηλεκτρονικές συναλλαγές, να το χρησιμοποιήσουν στην εκπαίδευση ή ακόμη και να εργαστούν εξ αποστάσεως. Με άλλα λόγια, το διαδίκτυο είναι πραγματικά ένα εργαλείο όπου μικρής και μεγάλης ηλικίας χρήστες μπορούν να βρεθούν σε έναν απέραντο εικονικό χώρο γεμάτο εκατομμύρια πληροφορίες. Μπορούν να ασχοληθούν με παιχνίδια, να αναζητήσουν πληροφορίες, να αλληλογραφήσουν και να συνομιλήσουν, να βρουν αρχεία κάθε είδους.
Ο ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΤΟΥ ΕΘΙΣΜΟΥ
Ωστόσο, στον λεγόμενο «κυβερνοχώρο» ελλοχεύουν πολλοί κίνδυνοι, που ενώ δεν γίνονται εύκολα αντιληπτοί συνεπάγονται ολέθριες συνέπειες. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το γεγονός, πως οι ανήλικοι όλα τα παραπάνω τα κάνουν χωρίς επίβλεψη, μία ελευθερία φυσικά που δεν υπάρχει στην πραγματική τους ζωή. Η έλλειψη επίβλεψης σε συνάρτηση με την πολύωρη απασχόληση με τον κόσμο του διαδικτύου αποτελούν τον πρόδρομο για την ανάπτυξη του ευρέως διαδεδομένου «εθισμού».
Ο εθισμός σύμφωνα με έρευνες που έχουν διεξαχθεί αποτελεί την πιο αρνητική παράμετρο του διαδικτύου. Αυτό συμβαίνει, διότι μόλις βρει «γόνιμο έδαφος» αναπτύσσεται όλο και περισσότερο – όταν δεν αλλάξουν οι συνθήκες- μέχρι που πλέον η απεξάρτηση του παιδιού από αυτό μετατρέπεται σε ένα πολύ απαιτητικό εγχείρημα. Μάλιστα, το πρόβλημα αυτό είναι τόσο σοβαρό που θεωρείται ξεχωριστή ψυχοσωματική διαταραχή από τους ειδικούς.
ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΕΞΑΡΤΗΣΗΣ ΚΑΙ ΑΙΤΙΑ
Γι’ αυτό τον λόγο, είναι επιτακτική ανάγκη να αναγνωρίζεται όσο το δυνατό πιο έγκαιρα από τους γονείς. Μερικά χαρακτηριστικά της εξάρτησης είναι: α) η ανάγκη για ολοένα περισσότερη ενασχόληση με το αντικείμενο της εξάρτησης (υπολογιστής, κινητό, tablet, PlayStation) β) αίσθημα στέρησης γ) ενασχόληση περισσότερη ώρα από την προγραμματισμένη δ) ανεπιτυχείς προσπάθειες ελέγχου και τέλος, ε) μείωση άλλων δραστηριοτήτων. Εκτός από αυτά, το προφίλ ενός εξαρτημένου χρήστη μπορεί να περιλαμβάνει τα εξής χαρακτηριστικά: α) είναι άτομο με χαμηλή αυτοπεποίθηση β) δεν έχει κοινωνικές σχέσεις γ) συνήθως ψεύδεται για να αποκρύψει τις πολλές ώρες που «σπαταλάει» στο διαδίκτυο δ) είναι απογοητευμένος από τη ζωή. Έτσι, ο άνθρωπος αυτός επιδιώκει πολλές φορές τον εντυπωσιασμό από την χρήση του διαδικτύου ή απλούστερα να ξεφύγει από τα προβλήματα της πραγματικότητας ή και των σκέψεων που συχνά τον ταλανίζουν.
ΜΕΤΡΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ
Εξαιτίας όλων αυτών, κρίνεται απαραίτητη η αντιμετώπιση αυτού του φαινομένου. Σε πρώτο πλάνο, πρέπει να τονιστεί η συμβολή των γονέων σ’ αυτό. Δυστυχώς, πολλές φορές οι γονείς δεν ασχολούνται με το ζήτημα λόγω έλλειψης γνώσης αλλά και δεν παραδέχονται ότι δεν γνωρίζουν. Νιώθουν άβολα να μιλήσουν ή είναι υπερβολικοί ή ασυνεπείς σε κανόνες. Εντούτοις, είναι αναγκαίο κάθε γονιός να πλησιάζει το παιδί του στον τεχνολογικό τομέα, να του διδάξει όσα γνωρίζει και να ενθαρρύνει τη χρήση του διαδικτύου σε συγκεκριμένες ωφέλιμες δραστηριότητες γι’ αυτό. Με άλλα λόγια, οι γονείς αποτελούν το μέσο προστασίας των παιδιών τους από τον εθισμό και σε προχωρημένο στάδιο μπορεί να λειτουργήσουν ως «όπλο» για την αποτελεσματική καταπολέμησή του.
Σε προχωρημένο στάδιο, όμως, είναι απαραίτητη μία περισσότερο ιατρική-επιστημονική μέθοδος αντιμετώπισης. Υπάρχουν διάφορα είδη τέτοιας θεραπείας. Ειδικότερα, μπορεί να γίνει συμβουλευτική παρέμβαση ανάμεσα στον γονέα και το παιδί. Επιπρόσθετα, υπάρχουν ειδικά εξατομικευμένα προγράμματα περιορισμού της υπερβολικής χρήσης, τα οποία συμβάλλουν επίσης και στην εκμάθηση ενός ορθολογικότερου τρόπου χρήσης των νέων τεχνολογιών. Σε πολύ ακραίες και σοβαρές περιπτώσεις συνιστάται η φαρμακοθεραπεία, ειδικά όταν η εξάρτηση έχει οδηγήσει τον νέο σε αυτοκτονικές τάσεις ή και καταθλιπτικές διαταραχές.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
Συμπερασματικά, η ραγδαία εξάπλωση της τεχνολογίας των ηλεκτρονικών υπολογιστών και του διαδικτύου είναι αδιάκοπη και αναπόσπαστο κομμάτι της σύγχρονης ζωής. Η χρήση του διαδικτύου αποτελεί πλέον ένα από τα βασικά εργαλεία πνευματικής και τεχνολογικής ανάπτυξης. Ωστόσο, ο λανθασμένος χειρισμός όλων αυτών των τεχνολογιών δύναται να επιφέρει και αρνητικές συνέπειες. Ως απόρροια αυτού, είναι σημαντικό γονείς και παιδιά να είναι καλά ενημερωμένοι για τους κίνδυνους που εγκυμονούν, έτσι ώστε να αποφευχθούν συχνά λάθη με καταστροφικά όμως αποτελέσματα.
