Η ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΕΦΗΒΩΝ
Από τις μαθήτριες του Α3:
Άννα Καρανάσιου και Φωτεινή Δαμκαλή
Κάθε ηλικιακή περίοδος είναι ξεχωριστή, έχει ιδιαίτερες ανάγκες και απαιτεί διαφορετική προσέγγιση. Εξαιρετική προσοχή απαιτείται κατά τη διάρκεια της εφηβείας. Η εφηβεία αποτελεί το μεσοδιάστημα μεταξύ της παιδικής ηλικίας και της ενηλικίωσης. Μια περίοδος κάποιες φορές παρατεταμένη, αλλά απαραίτητη για την προσαρμογή του εφήβου στις πολυσύνθετες υποχρεώσεις της ενήλικης ζωής. Οι διατροφικές απαιτήσεις κατά τη εφηβεία είναι ιδιαίτερα αυξημένες γιατί από τη μια υπάρχει επιτάχυνση της ανάπτυξης και από την άλλη αύξηση της φυσικής δραστηριότητας των εφήβων.
Κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης ο έφηβος έχει εξαιρετικά μεγάλη όρεξη και μόνο αν καλύπτεται από αντίστοιχη πρόσληψη θα μπορέσει ο οργανισμός να καλύψει τις ανάγκες του.
Δεδομένου ότι η εφηβεία είναι η ηλικία όπου τα οστά αναπτύσσονται με ταχείς ρυθμούς, η διατροφή των εφήβων πρέπει να περιλαμβάνει θρεπτικά τρόφιμα ώστε να διευκολύνουν τη φυσιολογική και σωστή ανάπτυξή τους. Η διατροφή πρέπει να παρακολουθείται τακτικά και να τροποποιείται ανάλογα με τις αυξανόμενες ανάγκες.
Οι έφηβοι έχουν την τάση να ακολουθούν κακές διατροφικές συνήθειες που επηρεάζουν τη θρεπτική τους υγεία. Η κακή διατροφική συμπεριφορά πρέπει να διορθωθεί όσον το δυνατόν νωρίτερα καθώς μπορεί να οδηγήσει στην ανάπτυξη πολύπλοκων ασθενειών.
Η διατροφή κατά τη διάρκεια της εφηβείας καλό είναι να:
- Παρέχει τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά για την αντιμετώπιση των αναγκών της φυσικής και νοητικής ανάπτυξης και εξέλιξης
- Παρέχει επάρκεια θρεπτικών συστατικών που η αποθήκευσή τους θα βοηθήσει σε περιπτώσεις ασθένειας
- Είναι προσεγμένη για να προφυλάσσει την ενήλικη ζωή από ασθένειες που σχετίζονται με τη διατροφή όπως τα καρδιαγγειακά, ο σακχαρώδης διαβήτης, η οστεοπόρωση και ο καρκίνος
- Ενθαρρύνει τις υγιεινές διατροφικές συνήθειες και έναν καλύτερο τρόπο ζωής που θα περιλαμβάνει και ένα είδος φυσικής δραστηριότητας (χαμηλή φυσική δραστηριότητα έχει συσχετισθεί με την αύξηση βάρους και την παχυσαρκία)
Σε γενικές γραμμές – έχοντας στόχο την βελτίωση των διατροφικών συνήθειων και την ποιότητα της διατροφικής πρόληψης των εφήβων – θα πρέπει οι έφηβοι να παροτρύνονται:
- Nα καταναλώνουν τρόφιμα από όλες τις ομάδες τροφίμων.
- Να μην παραλείπουν γεύματα καθώς η πείνα δρα συσσωρευτικά και αυξάνεται η τάση για κατανάλωση ανθυγιεινών snacks που περιέχουν μεγάλες ποσότητες κορεσμένων λιπαρών.
- Να περιορίσουν την πρόσληψη των αναψυκτικών με υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη.
- Να σκέφτονται την ποσότητα του γεύματός. Το τρώνε γιατί είναι πεινασμένοι ή μόνο επειδή είναι εκεί;
- Να επιλέγουν ακόμα και στις αλυσίδες γρήγορου φαγητού υγιεινές επιλογές από το μενού τους όπως σαλάτες, σάντουιτς με τυρί και λαχανικά και ζυμαρικά.
- Να προσπαθούν να προετοιμάζουν μόνοι τα γεύματα τους ώστε να εξοικειώνονται με τις πρώτες ύλες. Έτσι αυξάνεται η αποδοχή διαφόρων τροφών
Το διαιτολόγιο ενός εφήβου καλό είναι να περιλαμβάνει καθημερινά 2-3 φρούτα, 2-3 μερίδες γαλακτοκομικών, 2-3 κ.γ. ελαιόλαδο καθώς και μια μικρή μερίδα σαλάτα σε κάθε γεύμα. Επίσης 1-2 φορές τη βδομάδα όσπρια, 2 φορές την εβδομάδα ψάρι και 1-3 φορές τη βδομάδα κρέας & κοτόπουλο. Τα τρόφιμα θα πρέπει να χαρακτηρίζονται από ωραία γεύση και εμφάνιση.
Είναι γεγονός ότι πολύ συχνά οι έφηβοι αναπτύσσουν αντιδραστική συμπεριφορά η οποία επεκτείνεται και στην επιλογή των τροφίμων. Ανασταλτικοί παράγοντες για την επιλογή ενός υγιεινού τρόφιμου από τον έφηβο είναι η διαθεσιμότητα (συνήθως οι έφηβοι συχνάζουν σε μέρη που δε σερβίρουν υγιεινές τροφές), η ευκολία (ο έφηβος δεν έχει την υπομονή να καθαρίσει το μήλο του), κοινωνικοί παράγοντες (διατροφικές συνήθειες στην παρέα). Στον αντίποδα υποστηρικτικοί παράγοντες επιλογής ενός υγιεινού τρόφιμου είναι η αύξηση αθλητικής απόδοσης (για τους έφηβους που γυμνάζονται), η καλύτερη αίσθηση σώματος, και η καλύτερη ψυχολογική διάθεση όταν τρώμε σωστά.
ΟΙ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΕΣ ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ ΤΩΝ ΕΦΗΒΩΝ ΣΤΙΣ ΜΕΡΕΣ ΜΑΣ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΟΙ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΘΡΕΨΗΣ ΠΟΥ ΕΜΦΑΝΙΖΟΝΤΑΙ ΤΑ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΧΡΟΝΙΑ ΟΛΟ ΚΑΙ ΜΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΗ ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ ΕΙΝΑΙ ΘΕΜΑΤΑ ΠΟΥ ΜΑΣ ΑΦΟΡΟΥΝ ΟΛΟΥΣ ΚΑΙ ΠΟΥ ΚΑΝΕΝΑΣ ΔΕ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΓΝΟΕΙ !!!
