
Ελευθερία Π.
Ο ρατσισμός αποτελεί μεγάλο πρόβλημα για την κοινωνία μας και είναι ένα φαινόμενο που χρήζει αντιμετώπισης. Αναλυτικότερα είναι η πεποίθηση ότι ομάδες ανθρώπων διαθέτουν διαφορετικά χαρακτηριστικά συμπεριφοράς που αντιστοιχούν σε κληρονομικά χαρακτηριστικά και μπορούν να διαιρεθούν με βάση την ανωτερότητα μιας φυλής έναντι της άλλης. Μπορεί επίσης να σημαίνει προκατάληψη ή διάκριση που στρέφεται εναντίον άλλων ανθρώπων, επειδή έχουν κάτι διαφορετικό.
Σήμερα, η λέξη ρατσισμός χρησιμοποιείται για να περιγράψει τις πράξεις μιας ομάδας ανθρώπων εναντίον μίας άλλης ομάδας και παρατηρούνται καθημερινά περιστατικά τέτοιου είδους. Διακρίνεται σε είδη, καθώς υπάρχει ο κοινωνικός ρατσισμός, ο οποίος είναι η εχθρική συμπεριφορά απέναντι σε ορισμένες κοινωνικές ομάδες, όπως οι μετανάστες, τα άτομα με ειδικές ανάγκες, οι ομοφυλόφιλοι, οι ναρκομανείς κ.α. Ακόμη ένα άλλο είδος είναι ο θρησκευτικός ρατσισμός δηλαδή η αντίληψη ότι μία θρησκεία είναι η μόνη αληθινή και πρέπει να επικρατήσει έναντι των υπολοίπων. Ο εθνικός ρατσισμός είναι από τους πιο συνηθισμένους, αφού έχουν την αντίληψη ότι ένα έθνος είναι ανώτερο από τα άλλα. Ο ρατσισμός των αναπτυγμένων κρατών σε βάρος υποανάπτυκτων , όπως ο ρατσισμός σε βάρος των χωρών του τρίτου κόσμου. Επίσης ο ρατσισμός κατά του γυναικείου φύλου, δηλαδή οι διακρίσεις κατά των γυναικών, που είναι γνωστός και ως σεξισμός. Επιπρόσθετα οι άνθρωποι με αναπηρία αποτελούν το 13% του πληθυσμού και συμμετέχουν ενεργά στην κοινωνία. Ωστόσο αντί της ίσης μεταχείρισης που δικαιούνται, εισπράττουν περίεργα βλέμματα, υποτιμητικά χαμόγελα και ολοκληρωτική αδιαφορία. Τέλος ο φυλετικός ρατσισμός είναι εξίσου σημαντικός διότι έχει να κάνει με τη διάκριση των ατόμων με βάση το χρώμα του δέρματος όπως λευκοί, μαύροι, ερυθρόδερμοι, κιτρινόχρωμοι είτε με βάση τη φυλετική καταγωγή.
Διαπιστώνεται λοιπόν ότι ο ρατσισμός είναι ένα πολύ σημαντικό πρόβλημα που παρατηρείται και στα πλαίσια του σχολείου καθώς είναι ένας βασικός παράγοντας σχολικής αποτυχίας και εκπαιδευτικού αποκλεισμού. Διερευνώντας τον ρατσισμό στα σχολεία είναι φανερή η πεποίθηση των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων ότι δεν σημειώνονται ανάλογα περιστατικά και επομένως δεν χρειάζεται να αντιμετωπιστούν τέτοια φαινόμενα. Το γεγονός αυτό είναι πιθανό να οφείλεται στα διαφορετικά περιεχόμενα που δίδεται στην έννοια του ρατσισμού. Παρόλα αυτά η άρνηση του ρατσισμού συνιστά από μόνη της μια δυσκολία ως προς την αντιμετώπισή του και κατά συνέπεια και ως προς την εκπαιδευτική επιτυχία των μελών των διαφορετικών εθνικών ομάδων. Σ” ότι αφορά την «αναγνώριση» του ρατσισμού στα σχολεία, θα πρέπει πρώτα να τονιστεί ότι οι ρατσιστικές συμπεριφορές μπορεί να προέρχονται από μαθητές/μαθήτριες, από μέλη του προσωπικού του σχολείου, όπως και από γονείς και κηδεμόνες.
Πράγματι ο ρατσισμός αποτελεί μείζων πρόβλημα καθώς θεωρείται παραβίαση του θεμελιώδους δικαιώματος του ανθρώπου στην ισότητα στους τομείς της εργασίας, της πολιτικής, της οικονομίας και άλλων παραγόντων της καθημερινότητας και για αυτό πρέπει να αντιμετωπιστεί. Αρχικά στην εκπαίδευση πρέπει το κέντρο να είναι το παιδί και η σωστή διαπαιδαγώγησή του. Επίσης η δημιουργία οργανώσεων από τους πολίτες κατά του ρατσισμού είναι πολύ σημαντική για την αντιμετώπισή του.
Σίγουρα πρέπει να εφαρμοστούν νέοι νόμοι για την προστασία των μεταναστών, των ατόμων με ειδικές ανάγκες κλπ. Ακόμη είναι απαραίτητη η απόκτηση κοινωνικής συνείδησης, καθώς το καλό όλων των ανθρώπων πρέπει να είναι πάνω από το ατομικό. Επίσης οι διεθνείς οργανισμοί απαιτείται να θεσμοθετούν κυρώσεις σ’ αυτούς που καταπατούν τα ανθρώπινα δικαιώματα. Επιπρόσθετα επιβάλλεται η αυστηρή τήρηση των νόμων και η ισότητα μεταξύ των ανθρώπων. Τέλος πρέπει να αντιμετωπιστεί η φτώχεια και η ανεργία για να μπορέσουν οι άνθρωποι να έχουν ίσες ευκαιρίες.
Συμπερασματικά το φαινόμενο του ρατσισμού υπάρχει σ’ ολόκληρη τη γη και μπορεί να εκδηλωθεί οπουδήποτε ακόμα και στο σχολείο ή στην οικογένεια. Είναι μια συμπεριφορά των ανθρώπων που είναι δύσκολο και χρειάζεται χρόνο για να αντιμετωπιστεί και να περιοριστεί η έκταση του.