Η γλώσσα αποτελεί βασικό μέσο επικοινωνίας και έκφρασης των ανθρώπων. Μέσα από αυτή μεταδίδουμε σκέψεις, συναισθήματα και αξίες. Ωστόσο, σε περιόδους κρίσεων παρατηρείται συχνά ότι η γλώσσα επηρεάζεται αρνητικά. Οι άνθρωποι χρησιμοποιούν φτωχότερο λεξιλόγιο και επαναλαμβανόμενες φράσεις, γεγονός που φανερώνει ένδεια στη γλωσσική έκφραση. Υπάρχουν αρκετές αιτίες που οδηγούν σε αυτό το φαινόμενο, τις οποίες θα εξετάσουμε παρακάτω.
Αρχικά, ένα βασικό αίτιο είναι η ψυχολογική πίεση που βιώνουν οι άνθρωποι σε περιόδους κρίσης. Όταν η κοινωνία δοκιμάζεται, οι πολίτες έρχονται αντιμέτωποι με άγχος, ανασφάλεια και φόβο για το μέλλον. Μέσα σε αυτήν την ατμόσφαιρα, η προσοχή τους στρέφεται στην επιβίωση και όχι στην καλλιέργεια του λόγου. Η σκέψη γίνεται πιο απλή και η γλώσσα πιο περιορισμένη.
Επιπλέον, σε τέτοιες περιόδους η παιδεία και η πνευματική καλλιέργεια συχνά υποχωρούν. Οι άνθρωποι αφιερώνουν λιγότερο χρόνο στο διάβασμα ή σε δραστηριότητες που εμπλουτίζουν το λεξιλόγιο και τη σκέψη.
Τέλος, σε περιόδους κρίσεων η ενημέρωση είναι συνεχής και συχνά επαναλαμβανόμενη. Οι δημοσιογράφοι χρησιμοποιούν συγκεκριμένες εκφράσεις που ακούγονται καθημερινά. Αυτή η μονοτονία στη γλώσσα περνά και στην καθημερινή επικοινωνία των ανθρώπων, οι οποίοι, χωρίς να το καταλάβουν, υιοθετούν έναν πιο φτωχό τρόπο έκφρασης.
Συνοψίζοντας, μπορούμε να πούμε ότι η γλωσσική ένδεια σε περιόδους κρίσης οφείλεται κυρίως στην ψυχολογική πίεση, την επαναληπτικότητα των μέσων και τη μείωση της πνευματικής καλλιέργειας. Η γλώσσα, όμως, είναι ζωντανός οργανισμός και μπορεί να αναπτυχθεί, εφόσον οι άνθρωποι συνειδητοποιήσουν τη σημασία της και προσπαθήσουν να την καλλιεργήσουν μέσα από την ανάγνωση, τη σκέψη και τον διάλογο.
Της Μαγδαληνής Μουλοπούλου (Α΄Λυκείου)
