Στις μέρες μας συχνά ακούμε πως η γλώσσα μας φτωχαίνει, ειδικά όταν η κοινωνία περνά δύσκολες περιόδους. Πράγματι, σε εποχές κρίσης η γλώσσα επηρεάζεται αρνητικά, καθώς οι άνθρωποι νιώθουν πίεση, ανασφάλεια και άγχος. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να περιορίζεται ο τρόπος που εκφράζονται και να χρησιμοποιούν φράσεις πιο απλές και επαναλαμβανόμενες.
Ένα βασικό αίτιο είναι η ψυχολογική κόπωση. Όταν κάποιος προσπαθεί να αντιμετωπίσει οικονομικά ή κοινωνικά προβλήματα, δεν έχει τη διάθεση να εμπλουτίσει τον λόγο του. Επίσης, η συνεχής χρήση των ίδιων λέξεων στα μέσα ενημέρωσης και στα κοινωνικά δίκτυα οδηγεί στη μίμηση φτωχών και επιφανειακών τρόπων ομιλίας. Οι σύντομες φράσεις, τα συνθήματα και οι αγγλικές λέξεις που κυκλοφορούν παντού κάνουν τη γλώσσα πιο απρόσεκτη και μονότονη.
Ένας ακόμη λόγος είναι ότι στις δύσκολες εποχές μειώνεται η επαφή με τη λογοτεχνία και τη δημιουργική γραφή. Οι άνθρωποι διαβάζουν λιγότερο και δεν έχουν τόσο συχνά την ευκαιρία να καλλιεργήσουν τον προφορικό και γραπτό τους λόγο. Ακόμη και στο σχολείο, η γλώσσα συχνά αντιμετωπίζεται ως ένα τυπικό μάθημα και όχι ως ζωντανό εργαλείο σκέψης και επικοινωνίας.
Γι’ αυτό είναι σημαντικό να φροντίζουμε τη γλώσσα μας, ακόμα και όταν οι συνθήκες δεν είναι εύκολες. Η ανάγνωση, η συζήτηση και η εκπαίδευση μπορούν να τη δυναμώσουν ξανά, γιατί η γλώσσα είναι ο καθρέφτης της σκέψης και της ψυχής μας.
Της Ειρήνης Κουρέτσου (Α΄Λυκείου )
