Με αφορμή την Ευρωπαϊκή Ημέρα Γλωσσών αποφάσισα να γράψω αυτό το κείμενο για να θίξω το θέμα των ξενόγλωσσων δανείων, που φαίνεται να κυριαρχούν στις μέρες μας, ιδιαίτερα στις ομάδες των νέων.
Αρχικά, μία ιδιαίτερα σημαντική αιτία αυτού του φαινομένου είναι η καθημερινή μας επαφή με τα τεχνολογικά επιτεύγματα και προϊόντα. Πιο συγκεκριμένα, οι περισσότερες τεχνολογικές συσκευές γύρω μας έχουν δημιουργηθεί σε ξένες χώρες, όπως η Κίνα ή η Αγγλία, με αποτέλεσμα να «κουβαλούν» την ξενόγλωσση ονομασία τους. Επιπλέον, πολύ συχνά βλέπουμε ότι οι οδηγίες χρήσης και τα τεχνικά κείμενα είναι συνήθως στα αγγλικά.
Παρατηρούμε επίσης ότι πολλές λέξεις ή φράσεις εξηγούνται καλύτερα σε μια άλλη γλώσσα ή δεν έχουν αντίστοιχη ελληνική απόδοση. Αυτό το συναντάμε κυρίως στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, καθώς οι περισσότερες εφαρμογές έχουν αποκλειστικά ξενόγλωσση ονομασία, όπως Facebook, Instagram, Google. Ως αποτέλεσμα, σε πολλές περιπτώσεις είναι αδύνατο να χρησιμοποιούμε ελληνικούς όρους.
Επιπρόσθετα, το φαινόμενο της γλωσσομάθειας ενισχύει τη χρήση ξένων λέξεων, αφού τα παιδιά από πολύ μικρή ηλικία μαθαίνουν μία ή και περισσότερες ξένες γλώσσες. Τα τελευταία χρόνια παρατηρούμε όλο και συχνότερα ότι τα παιδιά αναγκάζονται να μάθουν παραπάνω από μία ξένη γλώσσα, με αποτέλεσμα πολλές φορές να μη δίνουν την απαραίτητη σημασία στη μητρική τους γλώσσα. Έτσι, φαίνεται σαν σταδιακά να τη χρησιμοποιούν όλο και λιγότερο.
Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής της «αντικατάστασης» είναι η τάση πολλών γονιών τα τελευταία χρόνια να προτιμούν ξενόγλωσσα βιβλία, ξένες ταινίες αλλά και ξένα τραγούδια για τα παιδιά τους. Επιπλέον, η μετανάστευση, ο τουρισμός και το εμπόριο με άλλες χώρες έχουν ανοίξει τα σύνορα και επιβάλλουν την ανάγκη επικοινωνίας σε μια κοινή γλώσσα —συνήθως στα αγγλικά. Έτσι, όλοι καλούμαστε να μάθουμε αγγλικά για να μπορούμε να συνεννοηθούμε αποτελεσματικά διεθνώς.
Συνοψίζοντας, πιστεύω —και ελπίζω να συμφωνείτε— ότι γνωρίζουμε πλέον τα βασικά αίτια του φαινομένου των ξενόγλωσσων δανείων, ιδιαίτερα όσον αφορά τους εφήβους.
Του Χρήστου Κοκκώνη (Α΄Λυκείου )
