των Λυδίας Μανωλά και Μαρίλιας Χαραλαμποπούλου
Το «φιλότιμο» είναι μία από τις λέξεις που αποδεικνύουν ότι η ελληνική γλώσσα είναι τόσο μοναδική.
Το φιλότιμο είναι διαχρονικό δάνειο από το φιλότιμον της κοινής ελληνιστικής και ετυμολογείται από το αρχαίο ρήμα φιλέω και το ουσιαστικό τιμή.
Το φιλότιμο είναι ελληνικό ουσιαστικό, το οποίο είναι σχεδόν αδύνατο να μεταφραστεί επαρκώς σε άλλη γλώσσα, δεδομένου ότι περιγράφει μια σύνθετη σειρά των αρετών.
Η πιο σωστή εξήγηση θα μπορούσε να ήταν: το χαρακτηριστικό εκείνου που είναι συχνά υπέρ το δέον συνεπής προς τις υποχρεώσεις του, που πρόθυμα εκτελεί τα καθήκοντά του, με ευσυνειδησία, εκείνου που δεν θέλει να δίνει δικαιώματα να θιγεί η τιμή και η υπόληψή του, αξιοπρέπεια, τιμή, περηφάνια, καλώς εννοούμενος εγωισμός.
Είναι η αίσθηση της αγάπης για την οικογένεια, την κοινότητα και τη χώρα. Είναι η αίσθηση της αρχοντιάς και της ηθικής που κατοχυρώνεται στην ελληνική μυθολογία. Και είναι η αίσθηση του σωστού και του λάθους και το καθήκον να κάνουμε αυτό που είναι σωστό.
Είναι η αίσθηση του να θέλεις να προσφέρεις αρκετά για την οικογένειά σου και την κοινωνία. Εκφράζεται με πράξεις γενναιοδωρίας και αυτοθυσίας, χωρίς να αναμένεται τίποτα για αντάλλαγμα. Με άλλα λόγια φιλότιμο είναι η ικανοποίηση του να δίνεις, χωρίς να παίρνεις.
Θεωρείται ότι είναι η υψηλότερη από όλες τις ελληνικές αρετές που καθορίζει και ρυθμίζει το πώς κάποιος θα πρέπει να συμπεριφέρονται με την οικογένειά τους και τις κοινωνικές ομάδες. Φιλότιμο σε έναν Έλληνα είναι ουσιαστικά ένας τρόπος ζωής.
Η επίσημη -αλλά παράλληλα ανεπαρκής- μετάφραση της λέξης είναι «η αγάπη για την τιμή».
Πηγές: Wikipedia
