Πατήστε πάνω στην εικόνα για να βρείτε κάλαντα από κάθε γωνιά της Ελλάδας
Κάλαντα Χριστουγέννων: Κάθε χρόνο τα Χριστούγεννα μικροί και μεγάλοι περιμένουν τα κάλαντα. Ειδικότερα οι νεαρότερες ηλικίες που περιμένουν πως και πως να βγουν στους δρόμους προκειμένου να βγάλουν το χαρτζιλίκι τους. Ωστόσο τα κάλαντα διαφέρουν από περιοχή σε περιοχή. Τα κάλαντα είναι ένα αρκετά παλιό έθιμο και πολλοί είναι αυτοί που πιστεύουν ότι συνδέεται με την Αρχαία Ελλάδα.
Τα Κάλαντα Χριστουγέννων σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι πολυάριθμες παραλλαγές καλάντων που υπάρχουν σε όλη την Ελλάδα.
Σχεδόν κάθε περιοχή, κάθε νησί, πολλές φορές και κάθε χωριό έχει τα δικά του, ξεχωριστά κάλαντα.
Οι στίχοι διαμορφώνονται ανάλογα με τις διαλέκτους και τα ιδιώματα της κάθε περιοχής και η μουσική ανάλογα με την παράδοση του κάθε τόπου.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν οι περιοχές των Επτανήσων, της Θράκης, των Επτανήσων, της Ηπείρου, των Κυκλάδων, των Δωδεκανήσων, του Πόντου, της Κρήτης και της Μικρά Ασίας.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι τα παλαιότερα χρόνια τα κάλαντα δεν τραγουδιόντουσαν μόνο, αλλά και παίζονταν από παραδοσιακούς οργανοπαίκτες.
Για αυτό τον λόγο, πολλές φορές θύμιζαν περισσότερο παραδοσιακά τραγούδια, παρά κάλαντα.
Κάλαντα Δωδεκανήσου
Aύτη είναι η ημέρα,
όπου ήρθ᾿ ο Λυτρωτής,
απὸ Μαριὰμ Μητέρα,
εκ Παρθένου γεννηθείς.
Άναρχος αρχὴν λαμβάνει,
και σαρκοῦται ο Θεός,
ο Αγέννητος γεννάται
εις την φάτνην ταπεινός.
Όσοι έχετε στα ξένα,
να δεχθήτε με καλό,
και του χρόνου με υγεία
το Θεό παρακαλῶ.
Κάλαντα Μακεδονίας
Χριστούγεννα, Πρωτούγεννα,
τώρα Χριστός γιννιέτι
Γιννιέται κι βαφτίζιτι
στους ουρανούς απάνου
Όλοι οι Αγγέλοι χαίρουντι
κι όλοι δοξολογιούντι
Και τα δαιμόνια σκάζουνε,
και σκάζουν και πλαντάζουν
Σὲ τουτ᾿ το σπίτι πούρθαμε,
μι μάρμαρου στρουμένου.
Κάλαντα Αιγαίου
Κάτω στά Ἱεροσόλυμα, στης Βηθλεὲμ την πόλη,
εκεί δεντρὶ δεν ήτανε, δεντρί ξεφανερώθη.
Κι ανάμεσα στους κλώνους του, αγγέλοι κι αρχαγγέλοι
κι ο Μιχαὴλ Αρχάγγελος ξεφτερουγᾶ καὶ λέει:
-Χριστέ, για δώσ᾿ μου τα κλειδιὰ και τα χρυσὰ κλειδάκια,
ν᾿ ανοίξω τον παράδεισο, να μπῶ σὲ περιβόλι,
να κόψω μήλο δροσερό, να πιῶ νερὸ δροσάτο,
να γείρω ν᾿ αποκοιμηθώ σε νεραντζιά ῾πὸ κάτω.
Και σας καληνυχτίζουμε, πεσέτε κοιμηθήτε,
ολίγον ύπνον πάρετε κι ευθύς ὡς σηκωθήτε,
στην εκκλησία τρέξετε όλοι με προθυμίαν
και του Χριστού να ακούσετε τη θεία λειτουργία.
Κάλαντα Κερκύρας
Σήμερο οἱ μάγοι έρχονται στη χώρα του Ηρώδη.
Και ο Ηρῴδης ταραχθεὶς έγινε θηριώδης.
Κράζει τους μάγους και ρωτά: -Μάγοι που θε να πάτε;
Στης Βηθλεὲμ το σπήλαιο, την πόλη την Αγία.
Π᾿ εκεί γεννάει τὸ Χριστὸ ἡ Δέσποινα Μαρία.
ΚΑΛΑΝΤΑ ΘΡΑΚΗΣ
Χριστός γεννιέται, χαρά στον κόσμο,
χαρά στον κόσμο, στα παλληκάρια.
Σαράντα μέρες, σαράντα νύχτες,
η Παναγιά μας κοιλοπονούσε.
Κοιλοπονούσε, παρακαλούσε,
τους αρχαγγέλους , τους ιεράρχες.
-Σεις αρχαγγέλοι και ιεράρχες,
στη Σμύρνη πηγαίν΄τε , μαμμές να φέρ΄τε.
Άγια Μαρίνα, άγια Κατερίνα,
στη Σμύρνη πάνε , μαμμές να φέρουν.
Όσο να πάνε κι όσο να έρθουν,
η Παναγιά μας ηληυτηρώθη.
Στην κούνια τό ΄βαλαν και το κουνούσαν,
και το κουνούσαν , το τραγουδούσαν.
Σαν ήλιος λάμπει ,σα νιο φεγγάρι,
σα νιο φεγγάρι, το παλληκάρι.
Φέγγει σε τούτον το νοικοκύρη,
με τα καλά του, με τα παιδιά του,
με την καλή τη νοικοκυρά του…
ΚΑΛΑΝΤΑ ΗΠΕΙΡΩΤΙΚΑ
Ελάτε εδώ γειτόνισσες
Και εσείς γειτονοπούλες,
Τα σπάργανα να φτιάξουμε
και το Χριστό ν΄ αλλάξουμε.
Τα σπάργανα για το Χριστό,
Ελάτε όλες σας εδώ.(δις)
Να πάμε να γυρίσουμε
Και βάγια να σκορπίσουμε .
Να βρούμε και την Παναγιά
οπού μας φέρνει τη χαρά.
Τα σπάργανα για το Χριστό,
ελάτε όλες σας εδώ.(δις)
Κοιμάται στα τριαντάφυλλα,
γεννιέται μες στα λούλουδα.
Γεννιέται μες στα λούλουδα ,
κοιμάται στα τριαντάφυλλα.
Τα σπάργανα για το Χριστό,
ελάτε όλες σας εδώ.
Τα σπάργανα να φτιάξουμε
και το Χριστό ν΄ αλλάξουμε.
ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΑ ΚΑΛΑΝΤΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΙΚΑΡΙΑ
Αρχιμηνιά κι αρχιχρονιά , ψηλή μου δεντρολιβανιά
κι αρχή καλός μας χρόνος , εκκλησιά με τ΄ άγιος θρόνος.
Άγιος Βασίλης έρχεται από τον κάβο* Πάπα,
βαστάει και στην πλάτη του μια μαλλιαρή θυλάκα*,
να βάλει μέσα τα ψωμιά , τις τηγανίτες , τα λεφτά.
-Εσένα , αφέντη , πρέπει σου καρέκλα καρυδένια ,
για ν΄ακουμπάς τη μέση σου τη μαργαριταρένια.
-Και πάλι ξαναπρέπει σου , βάλε στραβά το φέσι* σου
και δίπλα το βρακί* σου για να σκάσουν οι εχθροί σου.
-Πολλά ΄παμε τ΄αφέντη μας ας πούμε της κυράς μας.
-Κυρά ψηλή , κυρά λιγνή , κυρά ταπανοφρύδα*
που έχεις τον ήλιο πρόσωπο και το φεγγάρι στήθος,
και του κοράκου τα φτερά τά ΄χεις ταπανοφρύδια*
που όταν λουστείς και χτενιστείς και πας στην εκκλησιά σου
η στράτα* ρόδα γέμισε απ΄την περπατησιά σου.
-Πολλά ΄παμε και της κυράς , ας πούμε και της κόρης.
-Έχεις και κόρην όμορφη ,που δεν έχει ιστορία,
ούτε στην Πόλη βρίσκεται , ούτε στη Βενετία.
-Έχεις και κόρη όμορφη , βάλ΄τηνε στο ζεμπίλι*
και κρέμασέ τηνε ψηλά , να μη τη φάν΄ οι ψύλλοι.
-Πολλά ΄παμε , πολλά ΄παμε , μα δε μας εκεράσατε,
κι αν ακόμα θε να πούμε, βάλτε μας κρασί να πιούμε.
-Εφάγαμε τον πετεινό , να φάμε και την κότα
και δώστε μας το φλουράκι* μας, να πάμε σ΄άλλη πόρτα!
πηγές :https://www.ekklisiaonline.gr/nea/ta-kalanta-christougennon-se-diafores-perioches-tis-elladas/
http://dim-karat.ilei.sch.gr/kalanta.htm
