Μια Κυριακή στο γήπεδο σκοτώνει…
Η οπαδική βία αποτελεί κοινωνικό φαινόμενο. Λαμβάνει τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της κοινωνίας στην οποία εκδηλώνεται και περιλαμβάνει διαφορετικές παράνομες πράξεις και συμπεριφορές. Υπάρχουν μερικές βασικές ερμηνείες για την οπαδική βία. Σύμφωνα με την πρώτη, η βία αποτελεί αντίδραση των νέων των κατώτερων κοινωνικών στρωμάτων στην εμπορευματοποίηση, διεθνοποίηση και επαγγελματοποίηση του ποδοσφαίρου. Αυτές οι αλλαγές τούς δημιούργησαν το αίσθημα της αποξένωσης από το άθλημα που αγαπούσαν και ταυτίζονταν, το οποίο επιδεινώθηκε περαιτέρω με τις αλλαγές στην αγορά εργασίας και την αποδιοργάνωση των παραδοσιακών κοινοτήτων της εργατικής τάξης.
Η δεύτερη ερμηνεία υπογραμμίζει ότι οι βίαιες εκδηλώσεις στο ποδόσφαιρο συνδέονται με ζητήματα όπως ο ανδρισμός, η αναζήτηση περιπέτειας και έντονων συγκινήσεων. Αυτό που χαρακτηρίζεται ως βίαιη συμπεριφορά δεν είναι τίποτα περισσότερο από τελετουργικές συμπεριφορές, με τις οποίες εκφράζονται η αρρενωπότητα και οι σωματικές αρετές των νεαρών οπαδών με στόχο την αναγνώριση από τους συνομηλίκους τους. Σύμφωνα με μία τρίτη ερμηνεία, στο σύγχρονο ποδόσφαιρο υπάρχει σαφής ένταση μεταξύ τοπικού/εθνικού στοιχείου και παγκοσμιοποίησης. Τέλος, η μεγαλύτερη κάλυψη από τα ΜΜΕ και η εμπορευματοποίηση του ποδοσφαίρου σε διεθνές επίπεδο έχει οδηγήσει σε ποιοτική αλλαγή του αθλήματος, των αθλητών και των οπαδών.
Οι νέοι που συνήθως εμπλέκονται ως «φίλαθλοι» στις βίαιες εκδηλώσεις, δείχνουν πως δεν έχουν συνειδητοποιήσει πόσο κοντά είναι οι ίδιοι με τον κίνδυνο. Φλερτάρουν με το θάνατο, έχοντας την ψευδαίσθηση πως βρίσκονται σε απόσταση ασφαλείας, ενώ απέχουν μόλις μία ανάσα απ’ αυτόν. Η νεανική ηλικία προσφέρεται επειδή οι νέοι εκλαμβάνουν αψήφιστα την ίδια τους τη ζωή. Αξίζει, όμως, ένας θάνατος για την υποστήριξη μιας ομάδας; Τι είναι, επιτέλους, η ‘αθλητική ομάδα’, με την οποία ο νέος ταυτίζει τον εαυτό του; Είναι μια πηγή άντλησης χαράς και ψυχαγωγίας για τον ελεύθερο χρόνο του; Ένα δέσιμο συναισθηματικό, μέσω του οποίου έρχεται κανείς σ’ επαφή με άλλους ανθρώπους; Ένα μέσο εκτόνωσης του ανταγωνισμού του; Είναι η φυγή του;
Οι εκρήξεις βίας συχνά ερμηνεύονται ως κίνημα αντίστασης με τη μορφή μιας «υποκουλτούρας», ένα είδος αντίδρασης στην κυρίαρχη αίσθηση ότι υπάρχει οργανωμένη αδικία συνολικά από τους θεσμούς. Τέτοιες συμπεριφορές εκφράζουν τις συμβολικές προσπάθειες των νέων από κοινωνικά μη ευνοούμενα στρώματα για την επίλυση δομικών και υλικών προβλημάτων που αντιμετωπίζουν.
Κατά καιρούς, εκθέσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την ποδοσφαιρική οπαδική βία συνιστούν στα μέσα ενημέρωσης να αποφεύγουν τον εντυπωσιασμό και να προωθούν το ευ αγωνίζεσθαι και τις αθλητικές αξίες. Προσωπική μου γνώμη, ειδικά για την Ελλάδα, είναι ότι η μίμηση μεταξύ των οπαδών είναι καταλυτικός παράγοντας αναπαραγωγής της βίας. Φανταστείτε να εμφανιστεί μια ομάδα οπαδών μη βίαιη, καρναβαλικού τύπου που προκαλεί γέλιο. Είμαι σίγουρη ότι θα τη μιμηθούν κι άλλες και θα σπάσει η κουλτούρα της βίας. Μήπως και επιτέλους σταματήσουν οι φίλαθλοι από τη στιγμή που γίνονται οπαδοί να τα «σπάνε»…
Σχολιάστε
Για να σχολιάσετε πρέπει να συνδεθείτε.




