Ως χουλιγκανισμός αναφέρεται η ανάρμοστη και βίαιη συμπεριφορά οπαδών αθλητικών ομάδων που οδηγεί στη διατάραξη της τάξης.

Εκφάνσεις βίας συνήθως θεωρούνται πράξεις όπως η υβριστική συμπεριφορά σε γήπεδα κατά τη διάρκεια αγώνων πολλές φορές με ρατσιστική διάθεση, η επιθετική συμπεριφορά σε αυτούς τους χώρους, οι εισβολές οπαδών στον αγωνιστικό χώρο πολλές φορές με βίαιες διαθέσεις, οι ομαδικές συγκρούσεις οπαδών εντός και εκτός γηπέδων καθώς και δολοφονίες που γίνονται μεταξύ οπαδών που τάσσονται υπέρ διαφορετικών ομάδων.

Ο Χουλιγκανισμός επικρατεί σε όλο τον κόσμο. Οι σημαντικότερες χώρες είναι το Βέλγιο, η Τσεχία, η Δανία, η Αγγλία, η Γαλλία, η Γερμανία, η Ιταλία, η Ισπανία, η Νορβηγία και η Σουηδία.

Στην Τσεχία Χάος επικράτησε με το σφύριγμα της λήξης στον τελικό του κυπέλλου Τσεχίας μεταξύ της Σπάρτα Πράγας και της Βικτόρια Πλζεν, που βρήκε νικήτρια την πρώτη με 2 – 1 με γκολ στις καθυστερήσεις. Οι οπαδοί της Βικτόρια Πλζεν εισέβαλαν στο γήπεδο και ακολούθησε άγριο ξύλο με παίκτες, αστυνομικούς και αντίπαλους οπαδούς. Οι εικόνες, που κάνουν τον γύρο του κόσμου, δείχνουν μάχες σώμα με σώμα εντός του αγωνιστικού χώρου, ο οποίος μετατράπηκε σε πεδίο μάχης. Από την επίθεση δεν γλίτωσαν ούτε οι παρουσιαστές που δέχτηκαν καρέκλες στο κεφάλι και διέκοψαν την μετάδοση.

Πριν από τρεις δεκαετίες το αγγλικό ποδόσφαιρο είχε τεράστια προβλήματα με τη βία και τα παλιά γήπεδα, που δεν είχαν ίχνος ασφάλειας. Δύο μεγάλες καταστροφές τη δεκαετία του ’80 μία έρευνα της κυβέρνησης σχετικά με την ασφάλεια στα γήπεδα, έφεραν ένα πρόγραμμα με στόχο να αλλάξει τα πάντα. Τις δεκαετίες του ’70 και του ’80 τα φαινόμενα βίας ανάμεσα στους οπαδούς ήταν συχνά. Δεν υπήρχαν διαχωριστικά στις εξέδρες και οι αντίπαλοι καθόντουσαν δίπλα-δίπλα. Ήταν αναμενόμενο κάποια στιγμή η αρχικά φιλική αντιπαλότητα να αλλάξει. Αυτό οδήγησε σε φαινόμενα, όπως ο θάνατος από μαχαιριά οπαδού το 1974 σε αναμέτρηση της δεύτερης κατηγορίας. Μετά από εκείνο το περιστατικό, αποφασίστηκε να μπουν φράχτες στα γήπεδα, τα οποία πλέον θύμιζαν περισσότερο στρατόπεδα συγκέντρωσης… Μεταλλικοί φράχτες κατασκευάστηκαν πίσω από τις εστίες, προκειμένου να αποφευχθεί η είσοδος οπαδών στον αγωνιστικό χώρο, μέτρα που τελικά οδήγησαν στην πτώση της προσέλευσης στα γήπεδα.

Χωρίς να έχει γίνει ξεκάθαρος ο λόγος, φίλοι της Δανίας ήρθαν σε σύγκρουση με την αστυνομία στο Μόναχο, πριν τον αγώνα της ομάδας τους με την Σερβία για το Euro 2024. Ένταση μεταξύ οπαδών και αστυνομίας υπήρξε στο Μόναχο, αρκετές ώρες πριν την έναρξη του αγώνα της Δανίας με τη Σερβία, για την τρίτη αγωνιστική στον 3ο όμιλο του Euro 2024. Σύμφωνα με όσα φαίνονται και από τις φωτογραφίες του πρακτορείου Reuters, οπαδοί της Δανίας ήρθαν σε σύγκρουση με δυνάμεις της αστυνομίας, στο μέρος που μαζεύτηκαν, πριν μεταβούν στο γήπεδο για την αναμέτρηση του Euro 2024.

Πριν από τρεις δεκαετίες το αγγλικό ποδόσφαιρο είχε τεράστια προβλήματα με τη βία και τα παλιά γήπεδα, που δεν είχαν ίχνος ασφάλειας. Δύο μεγάλες καταστροφές τη δεκαετία του ’80 μία έρευνα της κυβέρνησης σχετικά με την ασφάλεια στα γήπεδα, έφεραν ένα πρόγραμμα με στόχο να αλλάξει τα πάντα. Τις δεκαετίες του ’70 και του ’80 τα φαινόμενα βίας ανάμεσα στους οπαδούς ήταν συχνά. Δεν υπήρχαν διαχωριστικά στις εξέδρες και οι αντίπαλοι καθόντουσαν δίπλα-δίπλα. Ήταν αναμενόμενο κάποια στιγμή η αρχικά φιλική αντιπαλότητα να αλλάξει. Αυτό οδήγησε σε φαινόμενα, όπως ο θάνατος από μαχαιριά οπαδού το 1974 σε αναμέτρηση της δεύτερης κατηγορίας. Μετά από εκείνο το περιστατικό, αποφασίστηκε να μπουν φράχτες στα γήπεδα, τα οποία πλέον θύμιζαν περισσότερο στρατόπεδα συγκέντρωσης… Μεταλλικοί φράχτες κατασκευάστηκαν πίσω από τις εστίες, προκειμένου να αποφευχθεί η είσοδος οπαδών στον αγωνιστικό χώρο, μέτρα που τελικά οδήγησαν στην πτώση της προσέλευσης στα γήπεδα.

Στη Γαλλία λίγες εβδομάδες πριν , επικράτησε ένα επεισόδιο βίας στο ντέρμπι μεταξύ των ποδοσφαιρικών ομάδων Λυόν και Μαρσέιγ, που ήταν προγραμματισμένο να πραγματοποιηθεί στο στάδιο «Βελοντρόμ» της Μασσαλίας.Τα επεισόδια προκλήθηκαν έξω από το στάδιο, όταν υποστηρικτές της Μαρσέιγ επιτέθηκαν με κουτιά μπύρας και άλλα αντικείμενα στα παράθυρα λεωφορείου που μετέφερε τους παίκτες της Λυόν. Ένα από τα παράθυρα έσπασε από την επίθεση, τραυματίζοντας σοβαρά τον προπονητή της Λυόν Φάμπιο Γκρόσο, καθώς και έναν βοηθό εργαζόμενο. Παρέχοντας τις πρώτες βοήθειες, οι γιατροί χρειάστηκε να αφαιρέσουν πολλά θραύσματα γυαλιών από το πρόσωπο του προπονητή.

Επεισόδια είχε το παιχνίδι ανάμεσα στην Χάνσα Ρόστοκ και την Σάλκε στη β’ κατηγορία της Γερμανίας.Το παιχνίδι καθ’ όλη την διάρκειά του ήταν επεισοδιακό. Πιο συγκεκριμένα ένταση υπήρξε στις κερκίδες, με τους οπαδούς της Σάλκε να σπάνε το διαχωριστικό, ενώ πυροτεχνήματα έπεφταν και από τις δύο πλευρές. Ο αγώνας διεκόπη για περίπου 30 λεπτά και με την συμβολή της αστυνομίας συνεχίστηκε και ολοκληρώθηκε με την Σάλκε να επικρατεί με σκορ 2-0 στην έδρα της Χάνσα Ρόστοκ.

Μετά το τέλος του ντέρμπι της Ιταλίας μεταξύ της Ταράντο και Φόγκια σημειώθηκαν εκτεταμένα επεισόδια από τους περίπου 250 οπαδούς της Φόγκια που έδωσαν το «παρών» στο τμήμα του σταδίου που φιλοξενούνται οι φίλαθλοι των φιλοξενούμενων.Όπως αναφέρουν τα τοπικά Μέσα, μόλις το ματς ολοκληρώθηκε, οι οπαδοί της Φόγκια έβαλαν φωτιά στο στάδιο, η οποία προέκυψε έπειτα από χρήση καπνογόνων στα πλαστικά καθίσματα, ενώ επεκτάθηκε και στον συνθετικό χλοοτάπητα που χρησιμοποιούν οι αθλητές του στίβου.  Μάλιστα, μόλις στο σημείο έσπευσαν έξι οχήματα της πυροσβεστικής, δέχθηκαν «βροχή» από πέτρες από τους οπαδούς που δεν είχαν αποχωρήσει από το σημείο και χρειάστηκε η επέμβαση της Αστυνομίας για να βγουν από τα όρια της πόλης και να μην υπάρξει συνάντηση με τους οπαδούς των γηπεδούχων.

Μετά το τέλος του ντέρμπι της Ιταλίας μεταξύ της Ταράντο και Φόγκια σημειώθηκαν εκτεταμένα επεισόδια από τους περίπου 250 οπαδούς της Φόγκια που έδωσαν το «παρών» στο τμήμα του σταδίου που φιλοξενούνται οι φίλαθλοι των φιλοξενούμενων. Όπως αναφέρουν τα τοπικά Μέσα, μόλις το ματς ολοκληρώθηκε, οι οπαδοί της Φόγκια έβαλαν φωτιά στο στάδιο, η οποία προέκυψε έπειτα από χρήση καπνογόνων στα πλαστικά καθίσματα, ενώ επεκτάθηκε και στον συνθετικό χλοοτάπητα που χρησιμοποιούν οι αθλητές του στίβου.  Μάλιστα, μόλις στο σημείο έσπευσαν έξι οχήματα της πυροσβεστικής, δέχθηκαν «βροχή» από πέτρες από τους οπαδούς που δεν είχαν αποχωρήσει από το σημείο και χρειάστηκε η επέμβαση της Αστυνομίας για να βγουν από τα όρια της πόλης και να μην υπάρξει συνάντηση με τους οπαδούς των γηπεδούχων.

Στην Ισπανία, η οπαδική βία από το 1982 (μέχρι σήμερα) που υπάρχει καταγραφή στοιχείων, στοίχισε τη ζωή σε συνολικά 13 ανθρώπους. Οι δεκαετίες του ’80 και ’90 ήταν οι χειρότερες δεκαετίες για το ισπανικό ποδόσφαιρο και το αποκορύφωμα των βίαιων επεισοδίων σε γήπεδα.

Στη σελίδα χούλιγκαν με την ονομασία Hooligans.cz δημοσιεύονται διάφορες φωτογραφίες από διάφορους οργανωμένους οπαδούς σε διάφορα σημεία της Ευρώπης και χθες έλαβαν δύο διαφορετικά περιστατικά οπαδικής βίας στη Σουηδία και τη Νορβηγία.Σύμφωνα με την… ενημέρωση των διαχειριστών της σελίδας, οι νεαροί οπαδοί της Γκέτεμποργκ είχαν ραντεβού «7Χ7» .Λίγες ώρες νωρίτερα, υπήρξε άλλο ένα αντίστοιχο ραντεβού, αυτή τη φορά πέντε εναντίον πέντε, μεταξύ των χούλιγκαν της Λίλεστρομ και της Βαλερένγκα.Μάλιστα, οι ίδιοι ποζάρουν με καμάρι για τις… αναμνηστικές φωτογραφίες, πριν επιδοθούν στις απαράδεκτες ενέργειές τους, έξω φυσικά από τον αστικό ιστό των πόλεών τους.

Άγρια επεισόδια σημειώθηκαν στο «ντέρμπι μίσους» της Στοκχόλμης, ανάμεσα στους οπαδούς της Τζουργκάρντεν και της Χάμαρμπι, στην κοινή έδρα των δύο ομάδων, «Tele2 Arena».Η ατμόσφαιρα «μύριζε μπαρούτι» από νωρίς και η πολεμική ατμόσφαιρα επικράτησε εντός και εκτός γηπέδου.Να σημειωθεί ότι πριν λίγες μέρες, στην πρεμιέρα του πρωταθλήματος, είχαν γίνει στο ίδιο σημείο επεισόδια, μεταξύ Ι.Κ.Σίριους και Χάμαρμπι, αλλά και καταγγελία για βιασμό στις εξέδρες, που είχε σοκάρει την τοπική κοινωνία.

Αναφορικά με τη νομοθεσία που ισχύει για την οπαδική βία στις διάφορες χώρες παραθέτουμε τα ακόλουθα στοιχεία:

Στο Βέλγιο ένα πρόσφατο νομοσχέδιο επιτρέπει στους αστυνομικούς τις «προληπτικές συλλήψεις» όσων δε συμμορφώνονται με τις υποδείξεις τους και επιπλέον καθορίζει ένα σύστημα «γρήγορης εκδίκασης» με το οποίο οι εναγόμενοι μέσα σε έξι ημέρες περνούν από δίκη.

Στην Τσεχία τα μέτρα στο εσωτερικό της χώρας είναι ήδη αυστηρά και αποτελεσματικά. Ως εκ τούτου δεν ελήφθησαν νέα μέτρα για τους φιλάθλους (και πιθανούς ταραξίες) που θα ταξίδευαν στο εξωτερικό.

Στη Δανία όσοι μετέχουν σε επεισόδια δεν ξαναμπαίνουν στη χώρα.

Στη Γαλλία από το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα του 1998 επιτράπηκαν δια νόμου οι ομαδικές συλλήψεις οπαδών, αλλά δεν προβλέπονται περιοριστικά μέτρα.

Τέλος στη Γερμανία η πιο αυστηρή νομοθεσία της Ευρώπης «προσφέρει» μία μεγάλη σειρά ποινών στους δικαστές, ανάμεσα στις οποίες και η κατάσχεση διαβατηρίων και αστυνομικών ταυτοτήτων.

Ας ελπίσουμε ότι με την αυστηροποίηση της νομοθεσίας αλλά και με άλλες δράσεις ενημέρωσης και εκπαίδευσης των οπαδών θα εκλείψει αυτό το δυσάρεστο φαινόμενο της οπαδικής βίας που αμαυρώνει το άθλημα του ποδοσφαίρου.

(Τα στοιχεία αντλήθηκαν από μέσα ενημέρωσης  όπως: www.onsports.gr, www.sportime.gr, 1voice.gr, www.gazzeta.gr, gegonota.news και www.dv.com)

Εργάς Νικόλαος (Α΄1)