Η 28η Οκτωβρίου είναι μια ημέρα μνήμης, υπερηφάνειας και σεβασμού για όλους τους Έλληνες που έδειξαν θάρρος, αυτοθυσία και αποφασιστικότητα για την υπεράσπιση της ελευθερίας και της πατρίδας τους. Παράλληλα, η ημέρα αυτή θυμίζει την αξία του αγώνα για τα ανθρώπινα δικαιώματα και την ελευθερία σε κάθε γωνιά του κόσμου.
Με αφορμή την ημέρα αυτή, θυμηθήκαμε τον Alan Turing, τον σπουδαίο μαθηματικό που με την καθοριστική συνεισφορά του συντόμευσε τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο κατά 2 χρόνια και εκτιμάται πως έσωσε με αυτόν τον τρόπο τουλάχιστον 17 εκατομμύρια ψυχές.
Ο Άλαν Τούρινγκ (1912-1954) ήταν Βρετανός μαθηματικός, λογικός και κρυπτογράφος, ευρύτερα γνωστός για την καθοριστική του συμβολή στην ανάπτυξη της σύγχρονης πληροφορικής και της τεχνητής νοημοσύνης. Κατά τη διάρκεια του Β” Παγκοσμίου Πολέμου, εργάστηκε στην αποκρυπτογράφηση των γερμανικών κωδικών, κυρίως του κώδικα Enigma, και θεωρείται υπεύθυνος για την ανάπτυξη μεθόδων και μηχανών που έφεραν επανάσταση στην κρυπτοανάλυση. Η δουλειά του συνέβαλε καθοριστικά στην ταχύτατη νίκη των Συμμάχων.
Συγκεκριμένα, την άνοιξη του 1940 προσέφερε τις υπηρεσίες του στη Σχολή Κωδίκων και Κρυπτογραφίας της βρετανικής κυβέρνησης, σε μια περίοδο που ο πρωθυπουργός Γουίνστον Τσόρτσιλ βρισκόταν στα πρόθυρα απελπισίας. Οι Γερμανοί είχαν σπάσει τον αγγλικό κώδικα μετάδοσης σημάτων και με τις πληροφορίες που αποσπούσαν βύθιζαν τα πλοία του βρετανικού ναυτικού το ένα μετά το άλλο. Ο Τούρινγκ ενσωματώθηκε γρήγορα στην ομάδα και με την καθοριστική συνεισφορά του αποκρυπτογραφήθηκε ο κώδικας Enigma της Λουφτβάφε. Έτσι, εξουδετερώθηκε ο ραδιοφάρος Knickebein, που κατηύθυνε τα γερμανικά βομβαρδιστικά στην Αγγλία.
Κάθε φορά που οι Γερμανοί τροποποιούσαν τους κωδικούς επικοινωνίας, ο Τούρινγκ τους αποκρυπτογραφούσε ολοένα και με μεγαλύτερη ευχέρεια. Έτσι, ο Τσόρτσιλ μάθαινε τα πάντα για τις επικείμενες κινήσεις των αντιπάλων του, για τα σχέδια εναντίον της Ελλάδας, ακόμη και για την Επιχείρηση Μπαρμπαρόσα.
Ο ρόλος του Τούρινγκ, όμως, ο οποίος για λόγους εθνικής ασφάλειας αναγνωρίστηκε πολύ μετά τον θάνατό του, υπήρξε καθοριστικός, τόσο για το σπάσιμο του κώδικα «Enigma», όσο και για τον σχεδιασμό ενός πρωτόγονου (για τα σημερινά δεδομένα) ηλεκτρονικού υπολογιστή, που αποκωδικοποιούσε με μεγάλη ταχύτητα τις επικοινωνίες των ναζιστών στον Ατλαντικό.
Το 1945, μετά τη λήξη του Β” Παγκοσμίου Πολέμου, προσελήφθη στο νεοϊδρυθέν Τμήμα Μαθηματικών του Βρετανικού Εργαστηρίου Φυσικής στο Λονδίνο, όπου του δόθηκε η δυνατότητα να κατασκευάσει την πρώτη αληθινή «μηχανή Τούρινγκ», την ονομαζόμενη ACE (AutomaticComputingEngine), ένα θεωρητικό μοντέλο υπολογιστή που αποτέλεσε τη βάση για την κατανόηση των υπολογιστικών διαδικασιών. Επίσης, διατύπωσε το διάσημο «ΤούρινγκTest», το οποίο χρησιμοποιείται για να κρίνει εάν μια μηχανή μπορεί να επιδείξει ανθρώπινη νοημοσύνη. Για το λόγο αυτό Ο Τούρινγκ θεωρείται ο «πατέρας» της θεωρίας υπολογιστών.
Η ζωή του, ωστόσο, υπήρξε τραγική, καθώς το 1952 καταδικάστηκε για ομοφυλοφιλία, η οποία ήταν παράνομη στην Βρετανία της εποχής. Γλίτωσε τη φυλακή, αλλά υποβλήθηκε σε σειρά εμβολιασμών με ορμόνες οιστρογόνων.
Στις 7 Ιουνίου 1954, ο Άλαν Τούρινγκ βρέθηκε νεκρός στο κρεβάτι του. Στο κομοδίνο υπήρχε ακουμπισμένο ένα μισοφαγωμένο μήλο, επαλειμμένο με κυάνιο. Ήταν μόλις 41 ετών. Φημολογείται ότι η γνωστή εταιρεία πληροφορικής Apple διάλεξε ως λογότυπό της ένα μισοφαγωμένο μήλο για να αποτίσει φόρο τιμής σε αυτή τη διάνοια της πρώιμης επιστήμης της Πληροφορικής.
Το 2013, η Βρετανική κυβέρνηση του απένειμε επίσημη απονομή χάριτος για τη δίκη του, αναγνωρίζοντας την αδικία που υπέστη.
Ηλίας Παππάς Α’3
Θανάσης Χάλος Α’3
