ΦΛΩΡΙΝΑ
Ο νομός της Φλώρινας είναι μια ηπειρωτική περιοχή η οποία κατοικείται από την νεολιθική εποχή με 50.000 κατοίκους μέχρι και σήμερα. Βρίσκεται στην περιφέρεια της Δυτικής Μακεδονίας, στη βορειοδυτική Ελλάδα.
Ιστορία
Τα πρωιμότερα ανθρώπινα ίχνη στη περιοχή της Φλώρινας σύμφωνα με αρχαιολογικά στοιχεία χρονολογούνται στη Νεολιθική εποχή γύρω στο 5.800 με 5.300 π.Χ. Το αρχαίο όνομα της πόλης είναι ‘’Λυγκιστίς’’ και πιθανόν προέρχεται από το σαρκοφάγο θηλαστικό ‘’Λυγξ’’(Λύγκας) ή από το όνομα του αρχηγού της δυναστείας των Λυγκιστών που ζούσαν στην περιοχή. Κατοικείται διαδοχικά από Ρωμαίους και στη συνέχεια Βυζαντινούς – όπως μαρτυρούν ευρήματα της εποχής (π.χ. η εκκλησία του Αγίου Γερμανού, η εκκλησία του Αγίου Αχιλλείου) – και Τούρκους, αφού στα χρόνια της Τουρκικής σκλαβιάς το όνομα ‘’Φλώρινα’’ αναφέρεται σε πολλά τουρκικά φιρμάνια. Στην περιοχή έδρασαν εναντίον των Βουλγάρων και των Τούρκων ο Παύλος Μελάς, ο καπετάν Κώττας, ο Λάκης Πύρζας κ.ά. Στις 7 Νοεμβρίου του 1912 η Φλώρινα απελευθερώνεται έπειτα από 527 χρόνια τουρκικής σκλαβιάς. Κατά τον Β΄ παγκόσμιο πόλεμο ξεχωρίζει η ηρωική δράση του 33ου Συντάγματος Φλώρινας. Στη διάρκεια της κατοχής πολλά χωριά κάηκαν από τους Γερμανούς οι οποίοι προχώρησαν και σε συλλήψεις και εκτελέσεις κατοίκων. Στις 1 Νοεμβρίου του 1944 η πόλη απελευθερώνεται από τους Γερμανούς.
Έθιμα και παραδόσεις
Όπως όλοι γνωρίζουμε η πόλη της Φλώρινας ξεχωρίζει για τις μοναδικές και γεμάτες ιστορία παραδόσεις της, τις όποιες οι άνθρωποι αναβιώνουν εδώ και πάνω από εκατό χρόνια. Η Φλώρινα παρουσιάζει έντονη πολιτιστική δραστηριότητα, καθώς διαθέτει πολύμορφη πολιτιστική κληρονομιά.
Φωτιές: Το έθιμο των φωτιών αναβιώνει κάθε χρόνο στις 23 Δεκεμβρίου. Σύμφωνα με τη λαϊκή αντίληψη η φωτιά ζεσταίνει τον νεογέννητο Χριστό στη φάτνη. Οι κάτοικοι συμμετέχουν κόβοντας ξύλα και στήνοντας τις φωτιές. Το άναμμα της φωτιάς συνοδεύεται με χορό, τραγούδι, κρασί και φασολάδα.
Λυγκήστεια: Το έθιμο αυτό διεξάγεται το πρώτο δεκαήμερο του Αυγούστου και συνήθως λαμβάνει χώρα στην κεντρική πλατεία της πόλης. Πρόκειται για πολιτιστικές εκδηλώσεις (χορευτικά συγκροτήματα , μουσικές βραδιές, εικαστικές εκθέσεις) αφιερωμένες στους ξενιτεμένους Φλωρινιώτες που κάθε καλοκαίρι επιστρέφουν στην πόλη τους.
Οι Μωμόγεροι: γνωστό και ως Μωμόεροι ή Μωμοέρια είναι ένα ποντιακό λαϊκό δρώμενο το οποίο λαμβάνει χώρα το 12ήμερο Χριστούγεννα – Πρωτοχρονιά – Θεοφάνια με ευχετηριακό χαρακτήρα. Κυρίως σε χωριά, ανήμερα της Πρωτοχρονιάς, για να είναι καλή η καλλιεργητική χρονιά και να είναι εύπορη η γη, άντρες και αγόρια του χωριού ντύνονται με προβιές ζώων φορώντας κουδούνες στη μέση και γυρνάνε σε όλα τα σπίτια του χωριού για να ευχηθούν καλή γεωργική χρονιά μαζί με τη νύφη, που συμβολίζει την ευφορία της γης.
Παραδοσιακή γαστρονομία
Την γαστρονομική παράδοση της Φλώρινας καθορίζουν οι κλιματολογικές συνθήκες και τα περισσότερα πιάτα της ενδείκνυνται για το βαρύ κρύο που επικρατεί στην πόλη τους χειμωνιάτικους μήνες.
Το κρέας έχει την τιμητική του αλλά και τα χειμερινά λαχανικά όπως το λάχανο και το σέλινο. Όμως είναι γνωστή και για τοπικά προϊόντα της όπως οι κατακόκκινες πιπεριές και τα φασόλια που παράγονται στην ευρύτερη περιοχή. Τις κόκκινες πιπεριές τις κάνουν γεμιστές, τις μαγειρεύουν με κρέας, τις αποξηραίνουν. Τα φασόλια της Πρέσπας είναι βραστερά και θεωρούνται από τα καλύτερα στον κόσμο. Κύρια από τα μπαχαρικά της Φλωρινιώτικης κουζίνας είναι το μπούκοβο και το κόκκινο πιπέρι. Το χοιρινό και τα λουκάνικα είναι τα βασικά κρεατικά ενώ από την κουζίνα της Φλώρινας δεν λείπουν τα λιμνήσια ψάρια όπως το γριβάδι και το τσιρώνι. Ξακουστά είναι τα κρασιά της περιοχής με κύρια ποικιλία το ξυνόμαυρο. Επιπλέον η Φλώρινα φημίζεται και για το ξινό νερό που παράγεται στο χωριό Ξινό νερό και είναι μοναδικό προϊόν. Κάποιος που θα επισκεφτεί την Φλώρινα δεν μπορεί να φύγει χωρίς να δοκιμάσει τα γλυκά του κουταλιού που παράγοντα στην περιοχή με χαρακτηριστικό το καρυδάτο. Τα αρώματα, οι γεύσεις και οι μυρωδιές που συναντά κανείς στην Φλώρινα είναι μοναδικές και ανεπανάληπτες.
Βιβλιογραφία
Φλώρινα-συνοπτική παρουσίαση, Λαζάρου Αναστ. Μέλλιου, Φλώρινα,1999
https://users.sch.gr/aristhodas/istoria%20ths%20florinas.htm
https://www.ertnews.gr/perifereiakoi-stathmoi/florina/florina-anaviose-ethimo-ta-babaria/
Γράφουν: Νάνη Μαρία, Θωμαϊδου Μαρία, Ντούλη Ελένη, Δάμου Μόνικα, Καραβασίλογλου Κυρική.
