Λυκούργος μια λαμπρή απουσία
Η πόλη μας φιλοξένησε φέτος το 4ο Πανελλήνιο Συνέδριο βασιλιάδων πόλεων- κρατών. Σκοπός του συνεδρίου είναι η ανταλλαγή απόψεων πάνω σε θέματα πολιτειακής οργάνωσης, θέσπισης, εφαρμογής και αποτελεσματικότητας των νόμων. Ο Θεσσαλός Ταγός στην τελετή λήξης, ευχαρίστησε τους συμμετέχοντες, δεν παρέλειψε όμως να αναφερθεί στην απουσία του Λυκούργου, βασιλιά της Σπάρτης.
Η εφημερίδα μας δε θα μπορούσε να μείνει αδιάφορη σ΄ αυτό το γεγονός. Ο γνωστός, για τα αποκαλυπτικά του ρεπορτάζ, Τηλέμαχος ανέλαβε να διαφωτίσει την υπόθεση .
Τηλέμαχος: Όταν έφτασα στην Σπαρτή με έκπληξη διαπίστωσα ότι ο βασιλιάς Λυκούργος έλειπε εδώ και 4 χρόνια. Μεγαλύτερη όμως έκπληξη μου προκάλεσε η εύρυθμη λειτουργία του κράτους παρά την απουσία του πολιτικού αρχηγού. Έτσι οδηγήθηκα στους 5 Έφορους (ισχυρό πολιτικό όργανο) κι ένας από αυτούς μου παραχώρησε μια συνέντευξη.
Τηλέμαχος: Η Σπάρτη είναι γνωστή για την ευνομία της. Πού νομίζετε ότι οφείλεται αυτό;
Έφορος: Φυσικά στον βασιλιά και μέγα νομοθέτη Λυκούργο. Ο Λυκούργος συνέταξε τη Μεγάλη Ρήτρα που στηρίζεται σε 3 βασικές αρχές: την ισότητα, τη λιτότητα και τη στρατιωτική πειθαρχία. Η εφαρμογή της Μεγάλης Ρήτρας οδήγησε στη δημιουργία της Ιδανικής Πολιτείας.
Τηλέμαχος: Τι είναι η Μεγάλη Ρήτρα;
Έφορος: Eίναι το σύνολο των νόμων και των κανόνων που ρυθμίζουν την πολιτική, οικονομική, κοινωνική και στρατιωτική ζωή των Σπαρτιατών. Ο Λυκούργος νομοθέτησε για σύνθετα και απλά ζητήματα.
Τηλέμαχος: Δώστε μου ένα παράδειγμα.
Έφορος: Ο Λυκούργος διαίρεσε τη χώρα σε ίσους κλήρους που τους μοίρασε στους ελεύθερους πολίτες. Έτσι κατάφερε να εξαφανίσει την αλαζονεία και τη ζήλια, αφού όλοι είναι ίσοι μεταξύ τους. Την ανατροφή των παιδιών από 7 χρονών αναλαμβάνει η πολιτεία. Αγόρια και κορίτσια έχουν παρόμοια εκπαίδευση .Τα αγόρια για να γίνουν δυνατοί πολεμιστές και τα κορίτσια άξιες σύζυγοι και μητέρες.
Τηλέμαχος: Άρα η σιδερένια πειθαρχία που διακρίνει τον σπαρτιατικό στρατό ξεκινά από την παιδική ηλικία.
Έφορος: Αυτό είναι αλήθεια. Ο Σπαρτιάτης γεννιέται, μεγαλώνει και πεθαίνει στρατιώτης. Ο Λυκούργος μάλιστα καθιέρωσε τον κόκκινο χιτώνα στη μάχη για δύο λόγους :αν κάποιος πληγωθεί, να μη φαίνεται το αίμα και ενθαρρύνει τους εχθρούς, αλλά και να μην αποκαρδιώνει τους υπόλοιπους Σπαρτιάτες συμπολεμιστές του.
Τηλέμαχος: Μιλήστε μας για την οικονομική οργάνωση και διαχείριση.
Έφορος: Ο Λυκούργος είναι πρωτοπόρος και σε οικονομικά θέματα. Επέβαλε τη χρήση βαριών, σιδερένιων νομισμάτων μικρής αξίας αντί των χρυσών και αργυρών. Έτσι αποθάρρυνε τη συσσώρευση πλούτου, καθώς είναι οπαδός της λιτότητας και εχθρός της πολυτέλειας. Θυμάμαι ότι ,όταν οι τεχνίτες είχαν έρθει στα ανάκτορα για την κατασκευή του καινούριου νομίσματος, ο Λυκούργος τους είχε πει:« Θέλω το νέο νόμισμα να είναι τόσο μεγάλο που να μην κλείνει η παλάμη κάποιου όταν το κρατά και τόσο βαρύ που να εύχεται να το είχε αφήσει στο σπίτι του, προτού να βγει.»
Τηλέμαχος: Δε σας ανησυχεί η απουσία του Λυκούργου; Τι θα γίνει σε περίπτωση προβλήματος;
Έφορος: Ο Λυκούργος μας υποχρέωσε να ορκιστούμε όλοι στην Απέλλα ότι θα τηρήσουμε τους νόμους του ως την επιστροφή του. Έφυγε την επόμενη πανσέληνο. Δεν υπάρχει όμως λόγος ανησυχίας… Όσο τηρούμε τη Μεγάλη Ρήτρα η πόλη λειτουργεί ομαλά. Δεν έχω να προσθέσω κάτι άλλο.
Τηλέμαχος: Σας ευχαριστώ πολύ.
Φεύγοντας από το ανάκτορο με πλησίασε ο ανιψιός του Λυκούργου, ο Χαρίλαος και μου είπε: « Κατά τη γνώμη μου ο Λυκούργος δε θα γυρίσει ποτέ στη Σπάρτη, για να μην αλλάξουμε τους νόμους του. Ολοκλήρωσε το λαμπρό του έργο και το σφράγισε με την απουσία του . Αυτός ήταν ο σκοπός του. Ήταν σοφός άντρας !»
Τηλέμαχος: Τελικά νομίζω πως όλοι οι Σπαρτιάτες γνωρίζουν μέσα τους ότι ο Λυκούργος δε θα γυρίσει ξανά στη Σπάρτη. Δεν πιστεύω όμως ότι λυπούνται , αντίθετα ίσως και να τον ευγνωμονούν γι΄ αυτή του την απόφαση.
Ποτέ άλλοτε μια απουσία δεν ήταν τόσο ισχυρή και αποτελεσματική.
Τηλέμαχος
