Το χωριό Δουμπιά βρίσκεται 25 χιλιόμετρα βορειοδυτικά του
Πολύγυρου και είναι χτισμένο στους πρόποδες του υψώματος Κουρτίνα. Ανήκει στην περιοχή των Ζερβοχωρίων Χαλκιδικής, οι κάτοικοί του ασχολούνται κυρίως με τη γεωργία και την κτηνοτροφία, ενώ μία μερίδα αυτών εργάζεται στα μεταλλεία Γερακινής.
Το χωριό πήρε την ονομασία του από τους δύο τύμβους – τάφους που υπήρχαν στον κάμπο, βόρεια του χωριού. Η λέξη τύμβος, στην τοπική διάλεκτο έγινε τούμπα – «τουμπιά», με αποτέλεσμα να καθιερωθεί και να ονομαστεί το χωριό με το όνομα Δουμπιά, έως και σήμερα. Μια άλλη άποψη υποστηρίζει ότι η λέξη Δουμπιά στα σλαβικά σημαίνει βελανιδιά. Ίσως, λοιπόν, ονομάστηκε έτσι από το δάσος βελανιδιών που υπήρχε στον χώρο.
Ο επισκέπτης μπορεί να περιηγηθεί στο δάσος με τις αιωνόβιες βελανιδιές και να δει και τους οκτώ νερόμυλους, με σημαντικότερους και πιο καλά διατηρημένους, τον νερόμυλο του Πιπερά (1890), του Κουτσού (1865) και του Τσουρέλα (1888).
Παράλληλα, σε απόσταση 3 χλμ. βόρεια του χωριού, η διενέργεια ανασκαφών από την αρχαιολογική υπηρεσία έχει αποκαλύψει τμήμα της πόλης των αρχείων Καλινδοίων.
Η κατοίκηση στα Δουμπιά ξεκίνησε την προϊστορική εποχή, καθώς γύρω από τον οικισμό βρέθηκαν μία θέση της μέσης παλαιολιθικής, τρεις νεολιθικοί οικισμοί και δύο θέσεις της ύστερης εποχής του χαλκού. Στα ιστορικά χρόνια, στα βόρεια του χωριού αναπτύχθηκε η πόλη των αρχαίων Καλινδοίων, όπου σήμερα διεξάγονται ανασκαφές. Η πόλη αυτή άκμασε κατά την κλασική, ελληνιστική και ρωμαϊκή εποχή. Λείψανα κατοίκησης των ιστορικών χρόνων εντοπίστηκαν σε επτά περιοχές. Πρόκειται, κυρίως, για αγροικίες της ρωμαϊκής εποχής. Στον χώρο όπου σήμερα βρίσκεται το παρεκκλήσι των Αγίων Αποστόλων, τον 1ο αιώνα μ.Χ., υπήρχε ιερό των Νυμφών και του Διονύσου. Κατοίκηση υπήρχε και στα βυζαντινά χρόνια, καθώς μέσα στο χωριό βρέθηκαν νομίσματα του 11ου και του 13ου αιώνα.
Το χωριό είναι γνωστό και για τη φημισμένη πηγή των «Αγίων Αποστόλων», πηγή ανθρακούχου φυσικού μεταλλικού νερού. Σύμφωνα με την παράδοση, πέρασε αρκετές από τις μέρες του εκεί ο Απόστολος Παύλος και ευλόγησε αυτά τα νερά, που τον βοήθησαν να ανακτήσει τις δυνάμεις του και να συνεχίσει την πορεία του. Η αξιοποίηση των ονομαστών πηγών με το ομώνυμο μεταλλικό νερό, συνέβαλε αποφασιστικά στην αναζωογόνηση του τόπου.
(Η φωτογραφία είναι του Nikos Vavdinoudis από Φωτοθήκη του σάιτ του Δήμου Πολυγύρου)
