Καθημερινά μέσα στα σχολεία εκδηλώνεται το φαινόμενο του σχολικού εκφοβισμού (bullying), το οποίο έχει πολύ άσχημες συνέπειες για όλους εκείνους που το δέχονται και το βιώνουν.
Τι εννοούμε όμως με τον όρο σχολικός εκφοβισμός (bullying);
Σχολικός εκφοβισμός (bullying) είναι η μορφή της επιθετικής συμπεριφοράς που εκδηλώνεται μέσα στο σχολικό περιβάλλον. Ως όρος χρησιμοποιείται για βίαιες και επιθετικές πράξεις που ασκούνται κατ’ επανάληψη από ένα παιδί ή από μία ομάδα παιδιών εναντίον ενός συμμαθητή τους, με σκοπό να του προκαλέσουν σωματικό ή και ψυχικό πόνο και αναστάτωση.
Ο σχολικός εκφοβισμός εκδηλώνεται με πολλούς τρόπους και αποκτά ιδιαίτερα ανησυχητικές διαστάσεις στη σημερινή εποχή.
Οι μορφές με τις οποίες εκδηλώνεται είναι οι εξής:
- Ο λεκτικός εκφοβισμός (προσβολές, υβριστικά σχόλια, κοροϊδία και παρατσούκλια, διάδοση άσχημων φημών, διακρίσεις και σεξουαλικά σχόλια),
- η σωματική βία (χτυπήματα, σπρωξίματα, κλωτσιές και άλλα),
- ο κοινωνικός αποκλεισμός (ο αποκλεισμός από ομαδικές δραστηριότητες και η περιθωριοποίηση),
- ο ηλεκτρονικός εκφοβισμός (απειλητικές εκφράσεις και απειλές για κοινοποίηση φωτογραφιών μέσω διαδικτύου ή μηνυμάτων από το κινητό τηλέφωνο).
Οι αιτίες που οδηγούν τους μαθητές σε απειλητικές ενέργειες εναντίον των συνομηλίκων τους είναι πολλές:
- Η δημοφιλής εικόνα. Οι θύτες θεωρούν ότι έχουν την ικανότητα να κατευθύνουν τις επιλογές των συμμαθητών τους.
- Εκδήλωση αποστροφής σε παιδιά που έχουν διαφορετικές επιλογές και διαφορετικά γνωρίσματα από τους άλλους.
- Λανθασμένα πρότυπα συμπεριφοράς, που προβάλλονται από το διαδίκτυο και από τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης.
- Έλλειψη ουσιαστικής επικοινωνίας μέσα στα σχολεία, όπου οι σχέσεις μεταξύ καθηγητών και μαθητών είναι αποκομμένες.
- Οι διαταραγμένες οικογενειακές σχέσεις που δημιουργούνται είτε εξαιτίας της αδιαφορίας των γονέων προς τα παιδιά τους, είτε από την υπερπροστατευτική στάση απέναντί τους, είτε ακόμη και από την επιθετική ή βίαιη συμπεριφορά τους.
Οι συνέπειες του σχολικού εκφοβισμού στη ψυχολογία των παιδιών είναι ο φόβος και η ανασφάλεια. Οι μαθητές που δέχονται bullying παρουσιάζουν άγχος, χαμηλή αυτοεκτίμηση, έλλειψη αυτοπεποίθησης, συναισθήματα κατωτερότητας ακόμη και κατάθλιψη. Επίσης, ο φόβος που προκαλείται από τον εκφοβισμό είναι πολύ πιθανό να διατηρηθεί κατά την ενηλικίωση του ατόμου. Έτσι, τα άτομα που έχουν δεχθεί bullying είναι πιθανό να μη μπορούν να αναπτύξουν και να διατηρήσουν σωστές και αρμονικές κοινωνικές σχέσεις.
Για το λόγο αυτό, οφείλουμε όλοι μας ‒μαθητές, καθηγητές, γονείς αλλά και η κοινωνία συνολικά‒ να ενεργήσουμε άμεσα, ώστε να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά το φαινόμενο του σχολικού εκφοβισμού.
- Απαιτούνται δράσεις στα σχολεία κα τις τάξεις, οι οποίες θα έχουν στόχο να βελτιώσουν τις συνεργασίες των μαθητών, ώστε να τους δοθεί η ευκαιρία να προσεγγίσουν και να γνωρίσουν την προσωπικότητα των άλλων αλλά και να αποδεχτούν την διαφορετικότητα του καθενός.
- Είναι απαραίτητη, επίσης, η επιμόρφωση των εκπαιδευτικών, με σκοπό την αντιμετώπιση των φαινομένων που διαταράσσουν την ομαλή λειτουργία του σχολείου και εμποδίζουν την κοινωνικοποίηση των μαθητών.
- Η ευθύνη των γονέων είναι σημαντική, καθώς είναι εκείνοι που πρώτα απ’ όλα διαμορφώνουν τον χαρακτήρα των παιδιών τους. Γι’ αυτό, θα πρέπει να καλλιεργούν στα παιδιά τον σεβασμό για τους συνανθρώπους, την αποδοχή του διαφορετικού αλλά και να επιβραβεύουν και να αναγνωρίζουν την κάθε θετική προσπάθειά τους.
- Τέλος, για την αντιμετώπιση του σχολικού εκφοβισμού απαιτείται αρμονική συνεργασία μαθητών, καθηγητών, γονέων καθώς και κρατικών υπηρεσιών, ώστε το κάθε παιδί που δέχεται bullying να μπορεί να μιλάει ελεύθερα, χωρίς να φοβάται, και να δέχεται την υποστήριξη ψυχολόγων, θεραπευτών, ειδικών παιδαγωγών και κοινωνικών λειτουργών, οι οποίοι μπορούν να το βοηθήσουν άμεσα και με κάθε τρόπο.
‒ STOP BULLYING ‒
Κυριακή
