Επαγγέλματα που χάθηκαν

Επαγγέλματα που χάθηκαν

Επαγγέλματα που χάθηκαν

Η τεχνολογία εξελίσσεται, κάποια επαγγέλματα χάνονται και άλλα δημιουργούνται. Παρακάτω γίνεται μία σύντομη καταγραφή τριών επαγγελμάτων που έχουν χαθεί στο νησί της Νάξου.

Ας ξεκινήσουμε από το επάγγελμα του μυλωνά. Οι μυλωνάδες εκμεταλλεύονταν τους μύλους και άλεθαν τα σιτηρά, για να παράγουν αλεύρι. Τους μύλους που κινούνταν με τον αέρα, τους έλεγαν ανεμόμυλους. Ο μυλωνάς είχε φροντίσει από πριν να είναι καθαρές οι μυλόπετρες, κάνοντας μια διαδικασία που λεγόταν ξάλεσα. Ρύθμιζε επίσης τις μυλόπετρες. Ο μυλωνάς πληρωνόταν σε είδος ή σε χρήμα. Δεν ήταν ωστόσο λίγες οι φορές που οι πελάτες δεν έμεναν ικανοποιημένοι από τις συναλλαγές τους μαζί του. Γι” αυτό και ήταν προσεκτικός στη δουλειά του. Η εντιμότητά του και η καλή του διάθεση συντελούσαν στη διατήρηση και στην αύξηση της πελατείας του. Καθήκον του ήταν να συντηρεί τον μύλο του, γι’ αυτό ανά τακτά χρονικά διαστήματα έκανε έλεγχο στις μυλόπετρες και γενικά σε όλον τον μηχανισμό του μύλου, ώστε να προλάβει τυχόν βλάβες και φθορές. Οι μυλωνάδες κατέβαιναν καθημερινά στην πόλη και έκαναν τις συναλλαγές τους. Γνώριζαν καλά όλους τους μεγαλομπακάληδες, τους φουρνάρηδες και όλους τους εμπόρους. Το επάγγελμα του μυλωνά ήταν πολύ κουραστικό, γι” αυτό πολλές φορές βοηθούσαν στις εργασίες του μύλου και τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας. Οι δύσκολες κλιματολογικές συνθήκες και η ανθυγιεινή ζωή επηρέαζαν με τα χρόνια τη ζωή των μυλωνάδων. Οι περισσότεροι έπασχαν από αρθρίτιδες, αναπνευστικά προβλήματα, οσφυαλγίες και ισχιαλγίες.

Στις μέρες μας τα οικιακά σκεύη είναι ανοξείδωτα, ενώ παλαιότερα έπρεπε να επικαλυφθούν με κασσίτερο. Αυτή την δουλειά έκανε ο γανωτής. Γανωματής ή γανωματάς ή γανωτής ή γανωτζής ονομαζόταν ο τεχνίτης που επικάλυπτε τα χάλκινα σκεύη με κασσίτερο. Οι τεχνίτες αυτοί έσωζαν τους ανθρώπους από τον θάνατο που προκαλούσαν τα αγάνωτα χάλκινα σκεύη λόγω δηλητηριάσεων. Εξαιτίας της εξέλιξης της τεχνολογίας, όμως, είναι ένα από τα επαγγέλματα που εξαφανίσθηκαν.
Ο γανωτής πρώτα έπρεπε να καθαρίσει τα σκεύη από τη γανάδα, δηλαδή την πράσινη σκουριά των χάλκινων σκευών, και γενικά από τις σκουριές άλλων μεταλλικών αντικειμένων, όπως τα κουτάλια, που δεν ήταν χάλκινα, αλλά γανώνονταν. Αρχικά, ο γανωτής άλειφε την επιφάνεια που ήθελε να γανώσει με σπίρτο, για να διασπαστούν οι γανάδες κι οι σκουριές της και να καθαριστεί. Έπειτα, έτριβε το σκεύος με άμμο, για να απομακρύνει τα υλικά της διάσπασης που προηγήθηκε. Στη συνέχεια, αν ήθελε να κάνει καλή δουλειά, ζέσταινε το σκεύος και το έτριβε με πανί για να καθαρίσει το καλάι από το παλιό γάνωμα. Ύστερα, έπιανε το σκεύος με τη μασιά, το έβαζε πάνω από τη φωτιά, το ζέσταινε καλά και άπλωνε μέσα το νισαντήρι (χλωριούχο αμμώνιο). Έστρωνε καλύτερα, γιατί το προϊόν της διάσπασης του χλωριούχου αμμωνίου διασπούσε και τα τελευταία υπολείμματα από τις σκουριές και τις γανάδες. Για ένα τελευταίο καθάρισμα άλειφε την επιφάνεια του σκεύους με σπίρτο που το είχε αραιωμένο με νερό και το είχε καλά σβησμένο με τσίγκο. Στη συνέχεια, το σκούπιζε καλά και μετά άπλωνε το καλάι σε όλη την επιφάνειά του. Για το άπλωμα, έτριβε πάνω στη ζεστή επιφάνεια το στερεό καλάι που είχε για το γάνωμα και το έστρωνε χρησιμοποιώντας βαμβάκι. Και τελείωνε το γάνωμα με το κρύωμα, που έκανε στα σκεύη ακουμπώντας τη βάση τους, από την εξωτερική πλευρά, στο νερό. Κρύωνε έτσι το σκεύος, και το έτριβε με βαμβάκι, για να γυαλίσει περισσότερο.

Τέλος, ένα πολύ σημαντικό επάγγελμα, που δεν υπάρχει στις μέρες μας με τη μορφή που υπήρχε παλιότερα, ήταν αυτό της μαμής. Αυτό το επάγγελμα ήταν πολύ σημαντικό για τις γυναίκες, αφού η μαμή βοηθούσε τις έγκυες γυναίκες κατά τη περίοδο του τοκετού. Η μαμή ήταν πολύ χρήσιμη και μετά τον τοκετό, επειδή φρόντιζε το νεογέννητο μετά τη γέννα. Επίσης η μαμή παρακολουθούσε και βοηθούσε ψυχολογικά τις γυναίκες του χωριού καθ όλη τη διάρκεια της εγκυμοσύνης τους μέχρι τη μέρα της γέννας. Η μαμή ήταν μια απλή, και συνήθως αγράμματη γυναίκα που μάθαινε την τέχνη από τη μαμά της ή από άλλες μεγάλες σε ηλικία γυναίκες του χωριού και παρέδιδε και αυτή με τη σειρά της τις γνώσεις της και τις εμπειρίες της στις επόμενες γενιές.

Πηγή • Βικιπαίδεια
Ο Μυλωνάς (slideshare.net)
Γανωματής – Βικιπαίδεια (wikipedia.org)
παλιά επαγγέλματα (slideshare.net)
Μαία (επάγγελμα) – Βικιπαίδεια (wikipedia.org)

Οι μαθήτριες της Α΄ Γυμνασίου
Ιμτιάζ Αϊμάν
Σκάρκου Μαριάννα
Χαμηλοθώρη Φαίδρα

Σχολιάστε

Top