Καρναβάλι

Σίγουρα σε όλους μας αρέσει το καρναβάλι και οι απόκριες με τις πολύχρωμες μάσκες τις φανταχτερές στολές και τα σκορπισμένα χαμόγελα που μπορείς να δεις παντού .Έχετε αναρωτηθεί όμως ποιο είναι το ιστορικό αυτής της χαρμόσυνης γιορτής και τι σημαίνει τελικά;

Οι Απόκριες είναι εισαγωγή στην περίοδο της νηστείας και προετοιμασίας  για την μεγαλύτερη γιορτή των Χριστιανών το Πάσχα .Οι ρίζες των εθίμων και των εκδηλώσεων της αποκριάς βρίσκονται στην αρχαιότητα, όπου οι Έλληνες συνήθιζαν να τιμάνε τον θεό Διόνυσο διοργανώνοντας εκδηλώσεις τα Διονύσια. Εκεί άρματα παρελάμβαναν και πίσω τους ακολουθούσαν τραγουδιστές και χορευτές στολισμένοι με όμορφες φορεσιές.

Οι περισσότερες συνήθειες των Αρχαίων Ελλήνων  κατά τα Διονύσια πέρασαν και στο Βυζάντιο και σε αυτό βοήθησε πολύ το διάταγμα της ανεξιθρησκίας που ψήφισε ο Μέγας Κωνσταντίνος 313π.Χ. και έλεγε πως ο καθένας μπορεί να ακολουθήσει όποια θρησκεία θέλει και να πιστεύει σε όποιο θεό θέλει.

Όπως και στο Βυζάντιο έτσι και όταν επικράτησε η Χριστιανοσύνη πολλά έθιμα της αποκριάς από την Αρχαία Ελληνική περίοδο διατηρήθηκαν. Ωστόσο κάποια από αυτά συνδυάστηκαν με τις αντιλήψεις και τα έθιμα που απέκτησαν οι άνθρωποι για την περίοδο πριν την Σαρακοστή.

Τελικά ο καθένας μας έχει διαφορετική άποψη για το καρναβάλι . Άλλοι πιστεύουν πως είναι ένα ειδωλολατρικό έθιμο που όμως γιορτάζουν χριστιανικές χώρες .Άλλοι πάλι λένε πως είναι περίοδος προετοιμασίας για το Πάσχα. Εμείς όμως πιστεύουμε πως δεν έχει τόσο πολύ σημασία για το τι πρόκειται,  όσο η χαρά που σκορπάει σαν έρχεται και κάνει τους ανθρώπους να ξεχνάνε έστω και για μια στιγμή τα προβλήματα τους. Οι Απόκριες είναι η περίοδος αυτή των τριών εβδομάδων πριν την Καθαρά Δευτέρα. Πώς αλήθεια γιορτάζονται αυτές οι ξεχωριστές μέρες στην χώρα μας; Διάφορα έθιμα και παραδόσεις έχουν την τιμητική τους αυτές τις μέρες, σε όλη την Ελλάδα και οι Έλληνες τα εφαρμόζουν με τον δικό τους ξεχωριστό τρόπο!

Κρήτη

Στην Κρήτη, γιορτάζουν τις μέρες του καρναβαλιού με ιδιαίτερη ένταση, αφού οι κιθάρες και τα μαντολίνα πρωτοστατούν στις εκδηλώσεις και συνοδεύουν τις μασκαράδες στην μεγάλη παρέλαση. Η παρέλαση αυτή ολοκληρώνεται στην παραλιακή λεωφόρο και καταλήγει σε μεγάλο γλέντι στην πλατεία του Άγνωστου Στρατιώτη. Ένα από τα κρητικά αποκριάτικα έθιμα, είναι και οι «Λεράδες». Οι «Λεράδες», είναι μασκαράδες οι οποίοι φορούν γύρω από την μέση και τα χέρια μεγάλες κουδούνες και αποτελούν την συνηθέστερη μεταμφίεση των Κρητικών. Χαρακτηριστική δε μάσκα των Κρητικών, είναι η «Σιβιανή μάσκα». Αυτή είναι κατασκευασμένη από την ρίζα του φυτού «Αθάνατος». Ομάδα ανθρώπων φορά την μάσκα αυτή και περιφέρεται στα σπίτια του νησιού!

                                                                                       Λεράδες

Πάτρα

Το καρναβάλι της Πάτρας, αποτελεί το πιο γνωστή εκδήλωση της χώρας μας. Στην Πάτρα πραγματοποιούνται κάθε χρόνο, διάφορες εορταστικές εκδηλώσεις στην περίοδο των Αποκριών. Την τελευταία εβδομάδα των Αποκριών έχουμε και τον τερματισμό των καρναβαλικών εκδηλώσεων με τις δύο μεγάλες παρελάσεις των αποκριάτικων αρμάτων. Το Πατρινό Καρναβάλι άλλωστε, μετρά γύρω στα 180 χρόνια ιστορίας. Τις παρελάσεις απαρτίζουν μεγάλα αποκριάτικα άρματα που συνήθως σατυρίζουν καταστάσεις και πρόσωπα των ημερών μας, αλλά και πλήθος μασκαράδων, τόσο με Πατρινούς όσο και άλλους απ’ όλη την υπόλοιπη Ελλάδα. Ένα γνωστό και άκρως πατρινό έθιμο, είναι και τα λεγόμενα «Μπουρμπούλια». Σύμφωνα μ’ αυτό το έθιμο, γυναίκες μεταμφιέζονται σε ντόμινο, κρύβοντας τόσο το πρόσωπό τους, όσο και το σώμα τους, ώστε να έχουν εκείνες την αποκλειστική επιλογή του καβαλιέρου τους και συμμετέχουν σε απογευματινούς χορούς.

 Το καρναβάλι της Πάτρας

Σέρρες

Στο νομό Σερρών, αναβιώνει το έθιμο του «Καλόγερου». Τη γιορτή αυτή αρχίζουν οι Αναστενάρηδες με απόκρυφη μυσταγωγία και συμμετέχουν και οι μίμοι, οι οποίοι συγκροτούν το θίασο: ο Βασιλιάς, το Βασιλόπουλο, ο καπιστράς, ο καλόγερος, η νύφη, η μπάμπω και το εφταμηνίτικο, οι γύφτοι με την αρκούδα και, τέλος, οι Κουρούτζηδες (φύλακες).

 Αναστενάρηδες

Ξάνθη

Στην Ξάνθη, αναβιώνει το έθιμο «Κάψιμο του Τζάρου». Σύμφωνα με την λαϊκή μας παράδοση, ο «Τζάρος» ήταν ένα ανθρώπινο ομοίωμα που βρισκόταν τοποθετημένο πάνω σε πουρνάρια. Την τελευταία Κυριακή της Αποκριάς, καιγόταν στο κέντρο της πλατείας, προκειμένου οι κάτοικοι της περιοχής να μην έχουν το καλοκαίρι ψύλλους. Αυτό το έθιμο προέρχεται από τους πρόσφυγες της Ανατολικής Θράκης. Το όνομα «Τζάρος» προήλθε από τον ήχο που έκαναν τα πουρνάρια όταν καίγονταν (τζ –τζ). Μετά το κάψιμο του «Τζάρου» την σειρά τους παίρνουν αμέτρητα πολύχρωμα πυροτεχνήματα.

 Κάψιμο του Τζάρου