Η δικτατορία ήταν μια πολύ σκοτεινή περίοδος της Ελληνικής ιστορίας και η λογοκρισία δεν επέτρεπε την ελεύθερη έκφραση. Η απόκρυψη γεγονότων και η ωραιοποίηση της κατάστασης ήταν οι συχνότερες παρεμβάσεις που πραγματοποιούσε η λογοκρισία στα κείμενα.
Αυτό έφερε ως αποτέλεσμα τη δυσαρέσκεια και την αντίσταση του λαού.
Όλες οι ακραίες πράξεις του καθεστώτος, όπως η σύλληψη και η εκτόπιση πολύ κόσμου στη Γυάρο, τη Λέρο και άλλα νησιά, δεν αναφέρονται πουθενά και η μόνη πηγή πληροφόρησης είναι οι μαρτυρίες ανθρώπων που είτε βίωσαν τα γεγονότα είτε άκουσαν για αυτά από συγγενείς και φίλους.
Η Ντεκάστρο αναφέρει «χιλιάδες συνελήφθησαν και στάλθηκαν σε νησιά που ξέραμε μόνο από τη Γεωγραφία: στη Γυάρο, στη Λέρο και αλλού».
Κάθε αντιστασιακή πορεία, στο εξωτερικό, αγνοείται από τον ελληνικό τύπο, όπως η διαμαρτυρία των γυναικών για την ανάκτηση των δικαιωμάτων τους.
Ένα ακόμα χαρακτηριστικό του τότε ελληνικού τύπου είναι η ωραιοποίηση της άσχημης κατάστασης του κράτους. Κανείς δεν μπορεί, σήμερα, να καταλάβει τη δυσάρεστη κατάσταση που επικρατούσε μέσα στο ελληνικό κράτος διαβάζοντας μια εφημερίδα της εποχής. Βλέπουμε, όμως, πολλά άρθρα για τη βελτίωση του κράτους και την ποιότητα ζωής του λαού, καθώς, δεν παρατηρείται κάποια άσχημη πολιτική κατάσταση, μόνο, μια δυσαρέσκεια του λαού και ειδικότερα φοιτητών και εφήβων.
Παρόλα αυτά υπήρχαν και άλλες «παράνομες» εφημερίδες οι οποίες δεν υπέκειντο στην λογοκρισία και κυκλοφορούσαν ανάμεσα στις αντιστασιακές οργανώσεις ενημερώνοντας τον λαό για την κατάσταση της χώρας τους. Μερικές από αυτές ήταν ΤΑ ΝΕΑ, Ο Ελεύθερος Κόσμος, Η Πανσπουδαστική και το ΑΝΤΙ που εξέδωσε μόνο ένα τεύχος.
Οι άνθρωποι κατά τη διάρκεια της λογοκρισίας, συνέχεια έβρισκαν τρόπους να διαβάζουν τα απαγορευμένα, λογοκριμένα βιβλία κι εφημερίδες για να ενημερώνονται για την πολιτική κατάσταση της χώρας τους.
Η Ντεκάστρο αναφέρει ότι διάβαζαν κρυφά λογοκριμένα, απαγορευμένα βιβλία και εφημερίδες «Είχαμε ανακαλύψει τα βιβλιοπωλεία που είχαν στις αποθήκες τους απαγορευμένα βιβλία, λογοτεχνία. […] Ακούγαμε στην τηλεόραση Ντόιτσε Βέλε, Παρίσι, BBC, διαβάζαμε ξένο τύπο και το περιοδικό του ΑΝΤΙ, το μοναδικό τεύχος που βγήκε, γιατί αμέσως συνέλαβαν τον εκδότη του και το σταμάτησαν!» .
Πολλοί δημοσιογράφοι δεν άντεχαν τη λογοκρισία και ένιωθαν πως δεν έγραφαν οι ίδιοι τα άρθρα. Μετά το τέλος της Δικτατορίας, αρκετοί εξέφρασαν την άποψή τους, για τη λογοκρισία, δημόσια.
Στην εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ ο Γιάννης Καψής περιγράφει την υπηρεσία λογοκρισίας: «Η υπηρεσία Λογοκρισίας ήταν ένα συνονθύλευμα ψυχοπαθών ηλιθίων, παλιών συνεργατών του Μεταξά και των Γερμανών, αποτυχημένων και διεφθαρμένων δημοσιογράφων που τους είχε ξεράσει το επάγγελμα αλλά όλους τους ένωνε ένα κοινό χαρακτηριστικό: μισούσαν τον Τύπο και τους δημοσιογράφους. Κάθε λογική συνεννόηση μαζί τους ήταν αδύνατη. Μόνη λύση η εξαπάτηση που απεδείχθη εύκολη βοηθούσης και της νοητικής υστέρησής τους. Ήταν όλοι τους, οι λογοκριτές, πνευματικά καθυστερημένοι. Από καιρού εις καιρόν όμως καταλάβαιναν τις γκάφες τους και αγρίευαν».
Συμπερασματικά, ο τότε ελληνικός «επίσημος» τύπος δεν μπορεί να θεωρηθεί βάσιμη ιστορική πηγή για την εποχή καθώς το περιεχόμενό του είναι διαμορφωμένο έτσι ώστε να μην αντικατοπτρίζει την καταθλιπτική κατάσταση του κράτους, αλλά να παρουσιάζει «θετικά» την πολιτική κατάσταση. Ο λαός όμως δεν ήταν ευχαριστημένος με την κατάσταση κι αντιδρούσε.
ΠΗΓΕΣ:
Μαρίζα Ντεκάστρο 2651 ημέρες δικτατορίας
Η Καθημερινή
ΤΑ ΝΕΑ 21η Απριλίου 1967-2007
ΤΟ ΒΗΜΑ 90 Χρόνια, Τόμος Στ’ 1972-1981
Συνέντευξη Δημήτρη Παντάκα, απόφοιτο Βαρβακείου
