Πέμπτη 16 Απριλίου 2015 σήμερα, παραμονή της γιορτής της Ζωοδόχου Πηγής και στο χωριό οι Κρανιώτες ετοιμάζονται για να το γιορτάσουν. Πόλος έλξης για όλους το ξωκλήσι της Παναγιάς που όπως κάθε χρόνο, έτσι και φέτος, περιμένει πολλούς επισκέπτες έτσι ώστε να υποδεχθούν την εικόνα της Παναγίας που έρχεται με την συνοδεία ιερέων και πλήθος κόσμου από τον Ι.Ν Αγίου Δημητρίου.
Μικροί και μεγάλοι καταφτάνουν στο εκκλησάκι μετά από μία διαδρομή 45 περίπου λεπτών κατά την οποία διασχίζουν ένα δύσβατο αλλά απερίγραπτα όμορφο μονοπάτι.
Τις βραδινές ώρες και ενώ η εικόνα έχει τοποθετηθεί στην θέση της, ένα μέρος του μονοπατιού φωτίζεται με κεράκια στριμωγμένα στις πέτρες. Πολλοί είναι αυτοί που επιλέγουν να ψήσουν “στ’ Κατσιούλη τα μαντριά” απέναντι δηλαδή από το εκκλησάκι όπου το μέρος είναι προσβάσιμο και με αυτοκίνητο. Την τιμητική του έχει και το ξωκλήσι των Αγίων Αποστόλων που βρίσκεται 20 περίπου λεπτά από αυτό της Παναγίας. Τέλος οι πιο τολμηροί κοιμούνται το βράδυ σε χώρο ειδικά διαμορφωμένο για την προστασία τους και κυρίως για την αποφυγή του κρύου. Εδέσματα, κρασί και καφές προσφέρονται από τις γυναίκες του χωριού σε όλους τους επισκέπτες.

Μπομπότα

Υλικά: 2-3 αυγά, νερό, αλάτι, 1 μπέικιν πάουντερ, τυρί, αλεύρι

Εκτέλεση: Χτυπάμε τα αυγά και ρίχνουμε μέσα και το νερό, το αλάτι, το τυρί και ανακατεύουμε. Προσθέτουμε το μπέικιν πάουντερ και αλεύρι όσο πρέπει ώστε να γίνει ένας χυλός ούτε πολύ αραιός ούτε πολύ σφιχτός. Το αδειάζουμε σε λαδωμένο ταψί και ψήνουμε.

Λαγγίτες

Υλικά: 2-3 αυγά, τυρί, νερό, αλεύρι, 1 μπέικιν πάουντερ

Εκτέλεση: Σε ένα μπολ χτυπάμε τα αυγά, ρίχνουμε το νερό και το τυρί, ανακατεύουμε. Προσθέτουμε το μπέικιν πάουντερ και το αλεύρι τόσο ώστε να γίνει ένας χυλός. Παίρνουμε κουταλιές από το μίγμα και τις ρίχνουμε σε τηγάνι με καυτό λάδι και τηγανίζουμε.

Γκοφρίκο

Υλικά: λάδι, αλεύρι, αυγά, τυρί

Εκτέλεση: Ζεσταίνουμε λάδι σε τηγάνι. Ανακατεύουμε αυγά με αλεύρι. Ρίχνουμε στο τηγάνι το τυρί και μετά ρίχνουμε τα ανακατεμένα υλικά και συνεχίζουμε το ανακάτεμα.

ΥΛΙΚΑ

½ ΚΙΛΟ ΚΡΑΝΑ

2 ΠΟΤΗΡΙΑ ΖΑΧΑΡΗ

2 ΞΥΛΑΚΙΑ ΚΑΝΕΛΑΣ

1 ΚΟΜΜΑΤΙ ΜΟΣΧΟΚΑΡΥΔΟ

1 ΛΙΤΡΟ ΚΟΝΙΑΚ

ΕΚΤΕΛΕΣΗ

ΠΛΕΝΟΥΜΕ ΤΑ ΚΡΑΝΑ ΚΑΙ ΤΑ ΒΑΖΟΥΜΕ ΣΕ ΕΝΑ ΓΥΑΛΙΝΟ ΜΠΟΥΚΑΛΙ ΜΑΖΙ ΜΕ ΤΟ ΚΟΝΙΑΚ, ΤΗ ΖΑΧΑΡΗ, ΤΗΝ ΚΑΝΕΛΑ ΚΑΙ ΤΟ ΜΟΣΧΟΚΑΡΥΔΟ.

ΑΦΗΝΟΥΜΕ ΤΟ ΜΠΟΥΚΑΛΙ 2-3 ΜΗΝΕΣ ΣΤΟΝ ΗΛΙΟ ΜΕΧΡΙ ΝΑ ΛΙΩΣΕΙ Η ΖΑΧΑΡΗ. ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΑΥΤΟ ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ ΑΦΑΙΡΟΥΜΕ ΤΑ ΚΡΑΝΑ ΦΙΛΤΡΑΡΟΥΜΕ ΚΑΙ ΤΟ ΛΙΚΕΡ ΜΑΣ ΕΙΝΑΙ ΕΤΟΙΜΟ.

Υπήρχε παλιά-ωραία-συνήθεια,κατά την οποία ,οι νιόπαντροι φιλοξενούνταν στο σπίτι του νονού, το μεσημέρι της αποκριάς. Μαζί τους έφερναν και μια τυρόπιτα , που έκαναν όλα τα σπίτια εκείνη τη μέρα.

Μετά το γεύμα, τραγουδούσαν και χόρευαν μερικά τραγούδια , κατά την αναχώρηση δε, φιλούσαν το χέρι του νούνου και της νούνας κι έπαιρναν φεύγοντας κάποιο δώρο.

Επισκέπτονταν επίσης τους γονείς και των δύο, τους φιλούσαν το χέρι και έπαιρναν συγχώρεση για τον χρόνο που πέρασε .»Σ’χωρεμένα, νερό κι άλας» , έλεγαν δίνονταςντα χέρια και έφευγαν.

Το απόγευμα της ίδιας μέρας, τα »κουμπαρούλια» (βαφτιστήρια) πήγαιναν στον νούνο και στη νούνα τους για να πάρουν συγχώρεση, τους φιλούσαν το χέρι και έπαιρναν σαν κέρασμα δραχμές, καραμέλες, αμύγδαλα κλπ.

Το βράδυ της ίδιας μέρας ανταλλάσονταν επισκέψεις μεταξύ συγγενών, φίλων, γειτόνων. Οι νεότεροι πήγαιναν στα σπίτια των μεγαλυτέρων για να »σ’χωρεθούν». Το ίδιο γινόταν και στην αγορά, μεταξύ χωριανών καθώς έφευγαν σιγά-σιγά όλοι για τα σπίτια τους.

Κατά το δείπνο έμπαιναν στο τραπέζι όλα τα αρτύσιμα φαγητά του σπιτιού και έτρωγαν μαζί γονείς ,παιδιά,νύφες,εγγόνια και διασκέδαζαν μέχρι τα μεσάνυχτα, με αποκριάτικα τραγούδια και χορούς.

Μετάτο φαγητό, έπαιζαν το παιχνίδι »χάσκα» μ’ενα βρασμένο αυγό ή μ’ένα κομμάτι χαλβά, που το έδεναν με κλωστή και το κουνούσαν μπρός-πίσω στο στόμα καθενός,με τη σειρά. Ήταν δύσκολο να το πιάσει κανένας ,ανοίγοντας κάθε φορά το στόμα ,ενώ οι άλλο γελούσαν με τις προσπάθειες-αποτυχίες. Όποιος όμως τα κατάφερνε ,έτρωγε το αυγό ή το χαλβά. Προτιμούνταν απο τους νέους ο χαλβάς με στραγάλια, ο οποίος ήταν πολύ νόστιμος.

Υπήρχε ακόμα η συνήθεια , μετά το δείπνο, να ανάβονται φωτιές στα κυριότερα σταυροδρόμια, με ξερούς κέδρους και πουρνάρια, που παίρνονταν από γειτόνικες αυλές και φράχτες.

Γύρω από τις φωτιές αυτές γίνονταν χοροί, στους οποίους έπαιρναν μέρος νέοι,νέες ,άντρες, γυνάικες, γέροι, γριές, τραγουδώντας αποκριάτικα τραγούδια,συχνά δε πηδούσαν πάνω απο τις φλόγες, λέγοντας διάφορα λόγια.

Οι χοροί αυτοί, γύρω από τις φωτιές, κρατούσαν σχεδόν ως τα μεσάνυχτα, οπότε κουράζονταν, έσβηναν κι οι φωτιές διότι τελείωναν τα κάυσιμα, και πήγαιναν, καθένας στο σπίτι του , για να κοιμηθούν.

Ένα αποκριάτικο έθιμο που δεν αναφέραμε, είναι τα καρναβάλια. Στο χωριό μας τα μόνα καρναβάλια που γίνονταν-κι αυτό όχι κάθε χρόνο-ήταμ τα εξής:

• Η καμήλα με οδηγό καμηλιέρη ,πάνω στην οποία καβαλίκευαν ένα-δύο άτομα με πληρωμή, πολλές φορές θύμωνε και τους πετούσε κάτω ή κλωτσούσε εκείνους που την πείραζαν.

• Ο χωριάτικος γάμος ,σύμφωνα με τα παλιά έθιμα, που έπαιρνε όμως σατιρικό χαρακτήρα.

• Η αρκούδα με τον αρκουδιάρη.

Οι τρείς αυτές εκδηλώσεις γίνονταν αποκλειστικά από νέους άντρες, που είχαν κέφι και διάθεση για αστεία και διασκέδαζαν με τα καμώματά τους όλοι οι κάτοικοι.

Πηγή: Ελευθέριος Ευαγγ. Λάλος

Υπό ισχυρή βροχή και ομίχλη τηρήθηκαν και φέτος τα παραδοσιακά έθιμα της Αποκριάς και της Καθαράς Δευτέρας στην Κρανιά. Η Δημοτική Ενότητα της Κρανιάς οργάνωσε το απόγευμα της Κυριακής την καθιερωμένη φωτιά στην κεντρική πλατεία του χωριού με σουβλάκια και κρασί,

και τις βραδινές ώρες ο χορός συνεχίστηκε στον «Βρακοζούνι μαχαλά».

Την Καθαρά Δευτέρα οι Κρανιώτες πέταξαν το χαρταετό τους στο άλσος του Προφήτη Ηλία, αλλά και γεύτηκαν την πατροπαράδοτη φασολάδα με ποικιλία σαρακοστιανών και τσάι του βουνού.

Πλήθος κόσμου επισκέφθηκε το ξώκκλησι παρά το κρύο και την βροχή.

Θερμά συγχαρητήρια στη Δημοτική Ενότητα και σε όσους συνέβαλλαν με οποιοδήποτε τρόπο στις εκδηλώσεις. Και του χρόνου με υγεία! Καλή Σαρακοστή!

Πηγή: Ιστολόγιο Κρανέας Ελασσόνας
Φωτογραφίες: Κόνιαρης Γιάννης

Νέοι του χωριού, η Δημοτική Ενότητα Αντιχασίων πλέον, με τον Πολιτιστικό Σύλλογο ΜΕΣΚΕ , και χορωδία γυναικών αναβιώνουν κάθε χρόνο τα «μπαμπαλιούρια», την ημέρα της πρωτοχρονιάς, στην Κρανέα Ελασσόνας.

Νεαρά αγόρια ντυμένοι καπετάνιοι με φουστανέλες, έχοντας στο πλάι τους το ταίρι τους, που είναι κι αυτά νεαρά αγόρια με γυναικεία ενδύματα, εμφανίζονται στο προαύλιο της Εκκλησίας νωρίς το πρωί πριν ακόμη τελειώσει η Θεία Λειτουργία του Μεγάλου Βασιλείου.  Τα κουδούνια που κρέμονται από τη μέση των ‘’κουδουνάδων’’, οι οποίοι συνοδεύουν τους καπετάνιους με τις…γυναίκες τους, ηχούν δίνοντας το μήνυμα της εκκίνησης της νέας χρονιάς, αλλά και παράλληλα το άγγελμα του ξυπνήματος της φύσης, μιας που οδεύουμε σιγά-σιγά προς την άνοιξη.

Μετά την απόλυση της Εκκλησίας στο προαύλιο του Ιερού Ναού του Αγίου Δημητρίου, η χορωδία των γυναικών τραγουδάει τα τραγούδια της πρωτοχρονιάς, ενώ τα «μπαμπαλιούρια» χορεύουν στους ρυθμούς των τραγουδιών.

Τραγουδώντας έπειτα, κλέφτικα τραγούδια,τα «μπαμπαλιούρια» παίρνουν το δρόμο για τις γειτονιές του χωριού, προπορευόμενων των ‘’κουδουνάδων’’ με το πράσο στο χέρι, για να φυλάνε το ‘’μπουλούκι’’(ομάδα), αναγγέλλοντας τον ερχομό του νέου χρόνου και τραγουδώντας τα ανάλογα κατά περίπτωση παινέματα  στον ‘’αφέντη’’ του σπιτιού, στη ‘’κυρά’’, στο νιόπαντρο ζευγάρι, στον ιερέα, στους  τοπικούς άρχοντες,στο δάσκαλο, στα μικρά παιδιά, στους ξενιτεμένους κ.λ.π  Τα καλούδια που κερνούν οι νοικοκυρές των σπιτιών στα «μπαμπαλιούρια» είναι πολλά, μεταξύ των οποίων, κρέας, κρασί, τσίπουρο, και γλυκά , όπου έχουν την ιδιαίτερη τιμητική τους.

Την εκδήλωση τιμούν κάθε χρόνο  με την παρουσία τους οι αρχές του τόπου και πλήθος χωριανών εντός και εκτός Κρανιάς.