Ο αρχαιολόγος είναι απόφοιτος πανεπιστημιακού τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας με κατεύθυνση την αρχαιολογία. Τέτοια τμήματα υπάρχουν στις Φιλοσοφικές Σχολές των Πανεπιστημίων Αθηνών, Θεσσαλονίκης, Ιωαννίνων, Κρήτης (Ρέθυμνο), Θεσσαλίας (Βόλος), Πελοποννήσου (Καλαμάτα), Πατρών, Αιγαίου (Ρόδος), και Κύπρου (Λευκωσία). Αρχαιολογία μπορεί κανείς να σπουδάσει επίσης είτε προπτυχιακό είτε σε μεταπτυχιακό επίπεδο και σε αναγνωρισμένα Πανεπιστήμια του εξωτερικού.
Ένας πτυχιούχος αρχαιολογίας μπορεί να εργαστεί σε ανασκαφές και καταγραφές ευρημάτων σε Εφορείες Αρχαιοτήτων, ως προσωπικό σε μουσεία και αρχαιολογικούς χώρους και ως υπάλληλος του Υπουργείου Πολιτισμού, το οποίο εποπτεύει όλους τους προαναφερθέντες φορείς. Μπορεί να απασχοληθεί και σε εκπαιδευτικά προγράμματα που στόχο έχουν να φέρουν σε επαφή τους μαθητές με την πλούσια πολιτιστική κληρονομιά της χώρας μας.
Χωρίς την επίβλεψη και την επιστημονική εποπτεία του αρχαιολόγου δεν μπορεί να διεξαχθεί καμία ανασκαφή. Οι ανασκαφές διακρίνονται σε δύο είδη: τις συστηματικές, οι οποίες αποτελούν έργο των Πανεπιστημίων, και τις σωστικές, που είναι έργο των κατά τόπους Εφορειών Αρχαιοτήτων.
Επειδή η ανασκαφή είναι μια διαδικασία με μοναδικά και ανεπανάληπτα χαρακτηριστικά, ο αρχαιολόγος οφείλει να είναι προσεκτικός και συνεπής, προκειμένου τα αποτελέσματα των ερευνών να είναι καταγεγραμμένα πλήρως, ώστε να είναι στη διάθεση των μελλοντικών γενεών επιστημόνων. Όλη η διαδικασία αποτυπώνεται στα ημερολόγια της ανασκαφής, τα σχέδια και τις φωτογραφίες ως και την παραμικρή λεπτομέρεια. Ο αρχαιολόγος περισυλλέγει και συσκευάζει επιμελώς τα ευρήματα, τα οποία παραδίδει στην υπηρεσία του για αποθήκευση, αφού καταχωριστούν σε ειδικούς καταλόγους με σειριακό αριθμό και σχετική περιγραφή, για να μπορούν εύκολα να μελετηθούν από ειδικούς. Μετά την ολοκλήρωση της ανασκαφής ο αρχαιολόγος καταθέτει έκθεση ανασκαφής με τα πρώτα συμπεράσματα από τη μελέτη των στοιχείων που ήρθαν στο φως. Σε επόμενη φάση είτε ο ίδιος αρχαιολόγος είτε άλλος στον οποίο έχει δοθεί σχετική άδεια μπορεί να παρουσιάσει τα ευρήματα και τα πορίσματα των αρχαιολογικών ερευνών σε συνέδρια και να τα δημοσιεύσει σε αρχαιολογικά περιοδικά και επιστημονικές εκδόσεις.
Πρόκειται αναμφίβολα για ένα από τα πιο γοητευτικά και ενδιαφέροντα επαγγέλματα, το οποίο απαιτεί αφοσίωση και επαγγελματικό ήθος από τον αρχαιολόγο για να πετύχει στον τομέα του και να προσφέρει στην κοινωνία τη γνώση του για το παρελθόν, που μπορεί να ωφελήσει στο μέλλον!
Ελένη Παπαβασιλείου
Αρχαιολόγος – Εκπαιδευτικός
———————————————————————————————————————————————————————–
«Πήρα το τσαπάκι της ανασκαφής, που έχω μαζί μου από το 1952, έσκυψα στο λάκκο και άρχισα να σκάβω με πείσμα και αγωνία το χώμα κάτω από το κλειδί της καμάρας. Ολόγυρα ήταν μαζεμένοι οι συνεργάτες μου. (…) Συνέχισα το σκάψιμο και σε λίγο ήμουν βέβαιος. Η πέτρα του δυτικού τοίχου ήταν στη θέση της, απείραχτη, στέρια. (…) – Είναι ασύλητος! Είναι κλειστός! Ήμουν ευτυχισμένος βαθιά. Είχα λοιπόν βρει τον πρώτο ασύλητο μακεδονικό τάφο. Εκείνη τη στιγμή δεν ενδιαφερόμουν για τίποτε άλλο. Εκείνη τη νύχτα – όπως και όλες τις επόμενες – στάθηκε αδύνατο να κοιμηθώ περισσότερο από δυο τρεις ώρες. Γύρω στις 12, τα μεσάνυχτα, πήρα το αυτοκίνητο και πήγα να βεβαιωθώ αν οι φύλακες ήταν στη θέση τους. Το ίδιο έγινε και στις 2 και στις 5 το πρωί. Οπωσδήποτε, συλλογιζόμουν, μέσα στη σαρκοφάγο πρέπει να κρύβεται μια ωραία έκπληξη. Η μόνη δυσκολία που συναντήσαμε ήταν πως την ώρα που ανασηκώναμε το κάλυμμα, είδαμε καθαρά πια το περιεχόμενο και έπρεπε να μπορέσουμε να κρατήσουμε την ψυχραιμία μας και να συνεχίσουμε τη δουλειά μας, μόλο που τα μάτια μας είχαν θαμπωθεί απ’ αυτό που βλέπαμε και η καρδιά μας πήγαινε να σπάσει από συγκίνηση. Μέσα στη σαρκοφάγο υπήρχε μια ολόχρυση λάρνακα. Επάνω στο κάλυμμά της ένα επιβλητικό ανάγλυφο αστέρι με δεκάξι ακτίνες, και στο κέντρο του ένας ρόδακας. Με πολλή προσοχή και περισσότερη συγκίνηση ανασήκωσα το κάλυμμα με το αστέρι πιάνοντάς το από τις δυο γωνίες της μπροστινής πλευράς. Όλοι μας περιμέναμε να δούμε μέσα σ’ αυτήν τα καμένα οστά του νεκρού. Όμως αυτό που αντικρίσαμε στο άνοιγμά της μας έκοψε για μιαν ακόμη φορά την ανάσα, θάμπωσε τα μάτια μας και μας πλημμύρισε δέος: πραγματικά μέσα στη λάρνακα υπήρχαν τα καμένα οστά. (…) Αλλά το πιο απροσδόκητο θέαμα το έδινε ένα ολόχρυσο στεφάνι από φύλλα και καρπούς βελανιδιάς που ήταν διπλωμένο και τοποθετημένο πάνω στα οστά. Ποτέ δεν είχα φανταστεί τέτοια ασύλληπτη εικόνα. Μπορώ να φέρω στη συνείδησή μου ολοκάθαρα την αντίδραση που δοκίμασα καθώς έλεγα μέσα μου: “Αν η υποψία που έχεις, πως ο τάφος ανήκει στον Φίλιππο, είναι αληθινή – και η χρυσή λάρνακα ερχόταν να ενισχύσει την ορθότητα αυτής της υποψίας – κράτησες στα χέρια σου τη λάρνακα με τα οστά του. Είναι απίστευτη και φοβερή μια τέτοια σκέψη, που μοιάζει εντελώς εξωπραγματική”. Νομίζω πως δεν έχω δοκιμάσει ποτέ στη ζωή μου τέτοια αναστάτωση, ούτε και θα δοκιμάσω ποτέ άλλοτε».
(Μανόλης Ανδρόνικος, «Το Χρονικό της Βεργίνας«, εκδ. Μορφωτικό “Ιδρυμα Εθνικής Τραπέζης ).
(https://www.lifo.gr/san-simera/manolis-andronikos)
———————————————————————————————-
Ο αρχαιολόγος, Καθηγητής Κλασικής Αρχαιολογίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ) ΜΑΝΩΛΗΣ ΑΝΔΡΟΝΙΚΟΣ παρουσιάζει σε ομάδα Ελλήνων και ξένων δημοσιογράφων τα νέα ευρήματα των ανασκαφών στον αρχαιολογικό χώρο της ΒΕΡΓΙΝΑΣ, τους τρεις Βασιλικούς Τάφους.
——————————————————————————————————-
Πατήστε εδώ, για να επισκεφτείτε τον ιστότοπο του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου και συγκεκριμένα τις «Διαδικτυακές Εκπαιδευτικές Δράσεις», έτσι ώστε μέσα από αυτές να γνωρίσετε τα εκθέματα του μουσείου με ένα δημιουργικό τρόπο.
————————————————————————————————–
Ευχαριστούμε την εκπαιδευτικό κ. Ελένη Παπαβασιλείου για το άρθρο που μας παραχώρησε.
