Από την Κοκκινάκη Βασιλική

Η λέξη «δαιδαλώδης» προέρχεται από την αρχαία ελληνική «δαίδαλος», η οποία είχε αρχική σημασία «περίτεχνα δουλεμένος, κατάστικτος» και είναι αβεβαίου ετύμου. Η λέξη «δαίδαλος» χρησιμοποιείται προκειμένου να δηλώσει πολύπλοκη κατασκευή – για παράδειγμα, ένα κτήριο – η οποία μοιάζει με λαβύρινθο. Μεταφορικά δηλώνεται η έλλειψη διεξόδου σε κάποιο πρόβλημα. Επί παραδείγματι, στη φράση: «χάθηκε στους δαιδάλους των προβλημάτων και της γραφειοκρατίας». Η λέξη «δαιδαλώδης» σημαίνει «περίπλοκος, πολύπλοκος, πολυσύνθετος» και συνδέεται ετυμολογικά με τον μυθικό δημιουργό του Λαβυρίνθου, τον Δαίδαλο.

Ο Δαίδαλος ήταν Αθηναίος αρχιτέκτονας, εφευρέτης της γλυπτικής και εφευρέτης μηχανών. Ήταν γιος του Παλαίμονα ή του Μητίονα και εγγονός του Ερεχθέα ή γιος του Ευπάλαμου και της Αλκίππης, που είχε ρίζες στη γενιά του πρώτου βασιλιά της Αθήνας, Κέκροπα. Θεωρούνταν συγγενής του Θησέα.

Ο Δαίδαλος εργάστηκε στην Αθήνα και κοντά του μαθήτευσε ο ανιψιός του Τάλως. Λέγεται ότι ο Δαίδαλος ζήλεψε, επειδή ο Τάλως ανακάλυψε το πριόνι, εμπνευσμένος από το σαγόνι ενός φιδιού, και τον σκότωσε. Ο Δαίδαλος καταδικάστηκε από τον Άρειο Πάγο. Κατέφυγε πρώτα σε ένα δήμο των Αθηνών, ο οποίος πήρε το όνομά του – Δαιδαλίδαι – και έπειτα στην Κρήτη, όπου βρήκε άσυλο στο παλάτι του Μίνωα.

Στην Κρήτη έφτιαξε σημαντικά έργα, γλυπτά και αρχιτεκτονικά, όπως τον Λαβύρινθο, ένα οικοδόμημα που αποτελούνταν από πολύπλοκους διαδρόμους, πολλοί εκ των οποίων ήταν αδιέξοδοι, ενώ μόνο ένας οδηγούσε από το κέντρο στην έξοδο.

Στον Λαβύρινθο φυλακίστηκε ο δημιουργός της μαζί με τον γιο του, τον Ίκαρο. Για τους λόγους που οδήγησαν στη φυλάκισή του υπάρχουν δύο εκδοχές. Σύμφωνα με την πρώτη, ο Δαίδαλος εξόργισε τον Μίνωα, διότι βοήθησε τη γυναίκα του βασιλιά, Πασιφάη, να σμίξει με έναν ταύρο. Από την ένωση αυτή γεννήθηκε ο Μινώταυρος που κατοικούσε στον Λαβύρινθο και τρεφόταν με ανθρώπινη σάρκα. Σύμφωνα με μια άλλη εκδοχή, ο Δαίδαλος έδωσε τον μίτο στην κόρη του Μίνωα, Αριάδνη, με τον οποίο μίτο ο βασιλιάς της Αθήνας, Θησέας, κατόρθωσε να βγει σώος από τον Λαβύρινθο, σκοτώνοντας τον Μινώταυρο.

Σύμφωνα με τον μύθο, ο Αθηναίος τεχνίτης κατασκεύασε φτερά που στερέωσε στους ώμους με κερί και δραπέτευσε μαζί με τον γιο του, ο οποίος όμως – επειδή  παράκουσε τις συμβουλές του πατέρα του να μην πλησιάζει τον ήλιο, γιατί θα έλιωνε το κερί – έπεσε στη θάλασσα, στο Ικάριο πέλαγος, και πνίγηκε.

Μετά από αυτό το θλιβερό συμβάν, ο Δαίδαλος προσέγγισε την Ιταλία, όπου λένε πως έφτιαξε πολλά μνημεία. Απαλλάχθηκε και από την απειλή του Μίνωα, ο οποίος τον καταδίωξε, χάρις στη βοήθεια του βασιλιά Κώκαλου.

ΠΗΓΕΣ

1.Μπαμπινιώτης, Γ. (1998). Λεξικό της νέας ελληνικής γλώσσας, Αθήνα: Κέντρο Λεξικολογίας.

2.Τσοτάκου-Καρβέλη Αικατερίνη (2007), Λεξικό της ελληνικής μυθολογίας, εκδ. Σοκόλη.

3.https://www.greek-language.gr/greekLang/modern_greek/tools/lexica/triantafyllides/search.html?lq=%CE%B4%CE%B1%CE%B9%CE%B4%CE%B1%CE%BB%CF%8E%CE%B4%CE%B7&dq=

4.https://www.greek-language.gr/digitalResources/ancient_greek/mythology/lexicon/crete/page_029.html