To έθιμο της ζύμης
Σε χωριά της Κρήτης ,τη νύχτα της παραμονής των Χριστουγέννων βάζανε λίγη κοινή ζύμη σε ένα πιάτο και κάποια στιγμή, ενώ ξενυχτούσαν συζητώντας, η ζύμη φούσκωνε και γινόταν προζύμι. Τότε, κατά την πίστη των ανθρώπων ήταν η ώρα που γεννιόταν ο Χριστός.
Νηστεία των Χριστουγέννων
Οι άνθρωποι δηλαδή ακόμα και τώρα για να δείξουν τη μεγάλη πίστη τούς προς τα Χριστούγεννα , 40 μέρες πριν τα Χριστούγεννα δεν καταναλώνουν καθόλου ζωικά προϊόντα όπως είναι υο κρέας, αυγά και γαλακτοκομικά.
Το Χριστόψωμο
Το χριστόψωμο το φτιάχνουν οι γυναίκες με ιδιαίτερη φροντίδα και υπομονή. Για το χριστουγεννιάτικο τραπέζι, το χριστόψωμο είναι ευλογημένο ψωμί. Το κόβουν ανήμερα τα Χριστούγεννα, ανταλλάσοντας ευχές.
Ο χοίρος τον Χριστουγέννων
Στην Κρήτη παλαιότερα ήταν έθιμο να μεγαλώνει μια οικογένεια έναν «χοίρο». Ο χοίρος σφαζόταν την παραμονή των Χριστουγέννων.
Την δεύτερη μέρα των Χριστουγέννων, οι χωρικοί έκοβαν το κρέας και έφτιαχναν:
- Λουκάνικα
- Καπνιστό κρέας (κτλ.)
Κρητικά κάλαντα
Επίσης άλλο ένα αμείωτο έθιμο που υπάρχει ακόμα και σήμερα στην Κρήτη είναι να πηγαίνουν τα παιδιά των χωριών αλλά και της πόλης και να λένε τα Κρητικά κάλαντα στολισμένα με σκουφάκια του Αι-Βασίλη κρατώντας στα χέρια τους κάποια μικρά τριγωνικά. Οι άνθρωποι πρέπει τότε να δώσουν κάτι σαν μικρό δώρο σ τα παιδιά.
Κουταλώνης Γιώργος