ΣΟΥΔΑ 1/10/1979
Tούτος ο τόπος μπορεί να μην είναι τόσο σπάνιος σε τούτο τον πλανήτη. Πουθενά όμως δεν μυρίζει έτσι το χώμα μετά τη βροχή, πουθενά οι άνθρωποι δεν αγκαλιάζουν τη θάλασσα με τόση αγάπη, πουθενά το φως του Ήλιου όταν χάνεται, δεν φωτίζει με τις μαβιές αποχρώσεις του την κάθε σταγόνα του μόχθου τους.
Αυτή η γαλήνια εικόνα , χάθηκε μέσα στην πρωινή ομίχλη και την αποπνικτική ατμόσφαιρα που σκέπαζε το λιμάνι μας , εκείνο το μοιραίο πρωινό της 1 ης ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1979.
Είναι χαραγμένη στη μνήμη μου εκείνη η μέρα , όπως φαντάζομαι και όλων των Σουδιανών που πήγαιναν ανέμελοι , στη δουλειά τους, στο σχολείο, στη θάλασσα για την πρώτη καλή ψαριά , μια και παραδοσιακά ξεκινούν οι τράτες αυτή τη μέρα , από το μικρό μας παραδεισένιο κόλπο για πιο μακρινές θάλασσες .
Ξαφνικά γύρω στις 9 το πρωί ένας εκκωφαντικός θόρυβος ακούστηκε που διατάραξε την ησυχία εκείνης της λαμπρής μέρας και άλλαξε χρώμα η γη και ο ουρανός. Μια ισχυρή έκρηξη συντάραξε την Σούδα και ακούστηκε σε όλη την ευρύτερη περιοχή .Το μότορσιπ ΠΑΝΟΡΜΙΤΗΣ με εύφλεκτα υλικά ,500 φιάλες υγραέριο 4,5 τόνους σίδερα , και βαρέλια με βενζίνη , είχε τιναχτεί στον αέρα .Ο ουρανός έσταζε μαύρα αντικείμενα , αποκαΐδια , πυρακτωμένα κομμάτια του πλοίου που μετά την έκρηξη σκορπίστηκε σε όλη την περιοχή. Στους κήπους μας , καρφωμένα για χρόνια έμειναν τα απομεινάρια του .Η Σούδα μια βομβαρδισμένη στην κυριολεξία πόλη. Καταστήματα καταστράφηκαν ολοσχερώς, σπίτια και αυτοκίνητα διαλύθηκα, ηλεκτρικά και επικοινωνιακά δίκτυα τέθηκαν εκτός λειτουργίας .
Άξια λόγου η περιγραφή του καπετάνιου του ρυμουλκού που έπλεε κοντά του: Ήξερα πως είχε εύφλεκτα υλικά μέσα και μόλις είδα τη φλόγα τράβηξα ανοιχτά το καράβι. Έγιναν πρώτα κάποιες μικροδείξεις και ύστερα , χαλασμός λες και έπεσε ατομική βόμβα. Γύρω μας έπεφταν κομμάτια από σίδερα”. Σωθήκαμε από θαύμα. Καταγράφεται ο θάνατος ενός ατόμου , ο τραυματισμός 138 και ο ακρωτηριασμός ενός από τα θύματα ,που τα αέρια τον έριξαν στη θάλασσα. Τυχεροί μέσα σε τέτοιο κατατρεγμό που δεν θρηνήσαμε περισσότερα θύματα.
Το ατύχημα αυτό αναφέρεται από τα πιο σημαντικά βιομηχανικά ατυχήματα στην Ελλάδα του εικοστού αιώνα. Η σχέση κοινωνίας και περιβάλλοντος μεταβλήθηκε ριζικά μετά τη βιομηχανική επανάσταση. Η δύναμη των ανθρώπων να εκμεταλλεύονται τους φυσικούς πόρους και να τροποποιούν το περιβάλλον συμφώνα με τις ανάγκες τους για οικονομική ανάπτυξη πολλαπλασιάστηκε. Ακραίες εκφάνσεις αυτών των εξελίξεων ήταν μια σειρά περιβαλλοντικών ατυχημάτων που σημάδεψαν την ανθρωπότητα τις τελευταίες δεκαετίες και αποτελούν μια έγκαιρη προειδοποίηση στον άνθρωπε ο οποίος πρέπει να συνειδητοποιήσει ότι μόνο η σωστή διαχείριση του περιβάλλοντος θα εξασφαλίσει την επιβίωση του στη γη.
Οι λέξεις δεν μπορούν να περιγράψουν τις εικόνες, το βίωμα, το συναίσθημα, για μια καταστροφή που δεν είχε προηγούμενο ,για τον τόπο. Ο παραδεισένιος κόλπος μολύνθηκε, η ομορφιά χάθηκε, ο περιβαλλοντικός πλούτος καταστράφηκε.
Ο φόβος, τα δάκρυα, οι προσευχές και το θάρρος των πληγωμένων ανθρώπων δεν στάθηκαν αρκετά να σταματήσουν το πέρασμα της λαίλαπας που σάρωσε την περιοχή μας, εκείνο το πρωινό. Μόνο στον πολιούχο ,προστάτη μας, ΑΓΙΟ ΝΙΚΟΛΑΟ, απέδωσαν την σωτηρία τους οι αδύναμοι άνθρωποι εκείνη την ώρα!
Οι κάτοικοι της περιοχής μας, που ήταν και είναι φορτωμένη από το βαρύ φορτίο της ρύπανσης, ένιωσαν δυστυχείς , ξένοι ,αποκομμένοι από τη μάνα γη που δεν την σεβάστηκαν ,αυτοί που μετέφεραν τέτοιο φορτίο πιθανόν, από επιλεκτική κίνηση συμφέροντος .
Όσο περίεργο κι αν ακούγεται η ζωή γρήγορα βρήκε τους κανονικούς της ρυθμούς και οι κάτοικοι πήραν δύναμη από τις μνήμες που δεν έσβησαν αλλά τους σημάδεψαν .Οι πληγές εκείνης της καταστροφής με το χρόνο γιατρεύτηκαν και η πόλη ζωντάνεψε με καινούρια κτίρια και σύγχρονες κατασκευές.
Όμως το στοίχημα για το μέλλον αυτού του τόπου θα κερδηθεί, αν παρθούν τα κατάλληλα μέτρα στο σωστό χρόνο από τους αρμόδιους φορείς για να προλάβουν τα χειρότερα που μπορούν να συμβούν και να δώσουν πίσω στους ανθρώπους το δικαίωμα στο όνειρο …..Μόνο έτσι θα γλυκάνει η πίκρα τους ….και ίσως ξεχάσουν .
Ποτέ δεν θα πρέπει να σταματήσουν να αγωνίζονται για τη διατήρηση της ομορφιάς του ευλογημένου αυτού τόπου , το μέλλον του οποίου είναι η αδιαπραγμάτευτη περιουσία μας.
ΜΑΡΙΑ ΒΕΝΙΑΝΑΚΗ 1/10/2016
