Του Δημήτρη Τσιλιβάκου
Η ανακοίνωση της Ευρωλίγκας στις αρχές του Δεκεμβρίου, η οποία, σαν κεραυνός εν αιθρία, «στέλνει» το Final Four της αγωνιστικής περιόδου 2024/25 στο Άμπου Ντάμπι, προκάλεσε έντονες αντιδράσεις από τους ανθρώπους του χώρου. Έγινε, για ακόμα μια φορά, λόγος για την συνεχή εμπλοκή των αραβικών χωρών στα αθλητικά δρώμενα, οι οποίες δεν έχουν καμία αθλητική κουλτούρα ή ιστορία. Για αυτό τον λόγο, παρακάτω θα αναλυθούν τα γεγονότα που αποδεικνύουν αυτή την «επέλαση των Αράβων» στον αθλητισμό, τα αίτια αυτής, καθώς και γιατί θεωρείται δυσάρεστη εξέλιξη, τόσο από κοινωνική σκοπιά, όσο και απο αθλητική.
Η αρχή έγινε στις 23 Σεπτέμβρη του 2008, όταν ο σεΐχης Μανσούρ, ιδιοκτήτης της Abu Dhabi United Group κα μέλος της βασιλικής οικογένειας των ΗΑΕ, ανακοινώνει την αγορά της Μάντσεστερ Σίτι, προκαλώντας «σεισμό» στο ευρωπαϊκό ποδοσφαιρικό στερέωμα. Ήταν η πρώτη, από τις πολλές που ακολούθησαν, «ομάδα-κράτος», δηλαδή μια ομάδα η οποία ουσιαστικά, χρηματοδοτείται από τον αρχηγό αραβικού κράτους, και συγκεκριμένα, των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων. Τρία χρόνια αργότερα, το 2011, ο Νασέρ Αλ Κελαϊφί, ο πλουσιότερος επιχειρηματίας του Κατάρ, ανακοινώνει την απόκτηση της Παρί Σεν Ζερμέν. Οι πρώτες σειρήνες ήδη ακούγονται από σημαντικές προσωπικότητες του ποδοσφαίρου, οι οποίες τονίζουν πώς η αποφυγή της εμπορευματοποίησης του αθλήματος είναι ζωτικής σημασίας.
Ακριβώς την ίδια χρονιά, η FIFA, η παγκόσμια ομοσπονδία ποδοσφαίρου, ενημερώνει πως το Παγκόσμιο Κύπελλο του 2022 θα διεξαχθεί στο, ποδοσφαιρικά «άσημο», Κατάρ, το οποίο μέχρι τότε δεν διέθετε καν ποδοσφαιρικά γήπεδα (!) για να φιλοξενήσει όλες τις ομάδες που συμμετείχαν στην Α’ Κατηγορία. Στα χρόνια που ακολούθησαν, υπήρξαν αρκετές καταγγελίες για την παραβίαση θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων στις εργασίες κατασκευής των γηπέδων, ωστόσο η FIFA έμμεσα δήλωνε πως η οικονομική συμφωνία με το Κατάρ επετεύχθη και έπρεπε να τηρηθεί.
Τα επόμενα χρόνια, οι εξελίξεις δεν έτρεχαν με τον ίδιο ρυθμό. Ωστόσο, στις 30 Δεκεμβρίου του 2022, ο Κριστιάνο Ρονάλντο, ίσως ο μεγαλύτερος παίχτης στην ιστορία του ποδοσφαίρου, παίρνει μεταγραφή στην Αλ Νασρ, με έδρα το Ριάντ, με συμβόλαιο 200 εκατομμυρίων ευρώ ανά έτος (κρατήστε το ποσό για τη συνέχεια). Αυτή η μεταγραφή ήταν η ισχυρότερη ένδειξη ότι οι Άραβες φωνάζουν βροντερό «παρών» στο ποδόσφαιρο αλλά και το «σάλπισμα» για την ολοκλήρωση δεκάδων μεταγραφών παιχτών παγκόσμιας κλάσης που έλαβαν χώρα τα επόμενα χρόνια. Έτσι, οι Αραβικές χώρες γίνονται πόλος έλξης για ποδοσφαιρικά «ηλικιωμένους» παίχτες και όχι μόνο…
Παράλληλα, στον χώρο του μπάσκετ, οι εξελίξεις τρέχουν αναπάντεχα γρήγορα. Το καλοκαίρι του 2023, καθώς και του 2024, η Team USA, κατά πολλούς η κορυφαία εθνική ομάδα του κόσμου, ανακοινώνει πως τα φιλικά προετοιμασίας για το Παγκόσμιο Κύπελλο του 2023 και τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2024 θα γίνουν στο Άμπου Ντάμπι, προσελκύοντας πλήθος κόσμου να τη θαυμάσει δια ζώσης. Μετά τη λήξη των Ολυμπιακών Αγώνων, υπήρξε η είδηση πως μια νεοσύστατη αραβική ομάδα, η Dubai BC, θα συμμετέχει από τη σεζόν 2024-25 στην Αδριατική Λίγκα (!), στην οποία, γεωγραφικά, συμμετέχουν ευρωπαϊκές ομάδες που εδρεύουν κοντά στην Αδριατική. Μάλιστα, η συγκεκριμένη ομάδα, λόγω εγγυήσεων για μεγάλο προϋπολογισμό, έχει καταφέρει να προσεγγίσει αστέρες του Ευρωπαϊκού μπάσκετ, όπως ο Dzanan Musa ή ο Mike James, καθώς και παίχτες από το ΝΒΑ, το κορυφαίο πρωτάθλημα μπάσκετ του κόσμου.
Πώς όμως κατάφεραν οι Άραβες να διεισδύσουν στον χώρο του αθλητισμού; Η απάντηση είναι μια: με την τεράστια οικονομική τους επιφάνεια! Όπως συνέβη και στη χαρακτηριστική περίπτωση του Ρονάλντο και το υπέρογκο συμβόλαιό του, οι Άραβες εξαγοράζουν τη συμμετοχή τους στον κόσμο του αθλητισμού, αφού δε μπορούν να την κερδίσουν με την αθλητική τους κουλτούρα και ιστορία, καθώς δε διαθέτουν κάτι τέτοιο. Συγκεκριμένα, κλείνουν τεράστιες οικονομικές συμφωνίες, είτε με τις επίσημες ομοσπονδίες, είτε με εταιρείες «κολοσσούς» που δραστηριοποιούνται στο χώρο του ποδοσφαίρου και του μπάσκετ, προκειμένου να έχουν πρόσβαση σε αυτούς. Φυσικά, αυτές δέχονται, καθώς απώτερος σκοπός τους είναι η αύξηση του κέρδους. Με αυτόν τον τρόπο, ο αθλητισμός εμπορευματοποιείται, γίνεται ακόμα ένα παρακλάδι της παγκόσμιας οικονομίας, στο οποίο κυριαρχεί το χρήμα και το κέρδος, και όχι το ίδιο το άθλημα. Ο αθλητισμός αρχίζει σταδιακά να γίνεται μια ακόμα επιχείρηση…
Γιατί όμως είναι δυσάρεστο για τους περισσότερους «ρομαντικούς» του αθλητιμού, αυτό το γεγονός; Η εξήγηση είναι απλούστατη. Κανείς δε θέλει να δει το άθλημα που αγαπά να γίνεται απλά ένα μέσο για να γίνουν οι πλούσιοι πλουσιότεροι και να χάσει την αυθεντικότητα του. Το κύριο χαρακτηριστικό του ποδοσφαίρου και του μπάσκετ μέχρι τις παραπάνω εξελίξεις, ήταν ότι ποτέ το οικονομικό κομμάτι δεν ερχόταν στο προσκήνιο, πρώτα απ’ όλα. Μπορεί αυτή η «αρχή» να έφθινε όσο περνούσε ο καιρός, αλλά πάντα υπήρχε. Πλέον αυτός ο απαράβατος κανόνας έχει πάψει να ισχύει. Όλοι οι εμπλεκόμενοι, παράγοντες, χορηγοί, επενδυτές και μάνατζερ, ακόμα και οι προπονητές και οι παίχτες πλέον, προτάσσουν τα οικονομικά τους συμφέροντα, αδιαφορώντας για το ίδιο το άθλημα, το οποίο βλέπουν πλέον αποκλειστικά σαν επάγγελμα, όντας στυγνοί επαγγελματίες. Είναι προφανές πως αυτό, για τους οπαδούς, είναι μια αρκετά στενάχωρη κατάσταση, καθώς για αυτούς ο αθλητισμός είναι πάνω απ΄ όλα ψυχαγωγία, συναίσθημα, πάθος και, σε τελική ανάλυση, ένα παιχνίδι που αγαπάνε!
Εξαιρετικό!!