Στο πλαίσιο του Προγράμματος «Πολυγλωσσίας» αλλά και του εορτασμού του έτους Πολυγλωσσίας από το 1ο Πρότυπο Γυμνάσιο Ιλίου οργανώθηκε ενημερωτική εκδήλωση με συμμετοχή της Β’ τάξης, από τις εκπαιδευτικούς των ξένων γλωσσών του σχολείου (κυρία Ιωάννα Κασίμη, κυρία Μαρία Μπουτζαρέλου και κυρία Αναστασία Κονταξή), όπου προσκλήθηκε η κυρία Βασιλική Ζαρκαδούλα, προκειμένου να μας μιλήσει για μία διαφορετική αυτή τη φορά «ξένη γλώσσα», τη Νοηματική. Η κυρία Ζαρκαδούλα μας ανέφερε λοιπόν:
Η Νοηματική γλώσσα είναι οπτικο-κινησιακή γλώσσα, δηλαδή βασίζεται στην κίνηση των χεριών, στην στάση ή την κίνηση του σώματος καθώς και στις εκφράσεις του προσώπου για να αποδώσει ένα νόημα. Διαθέτει λεκτικές και συντακτικές δομές για να εκφράσει οποιοδήποτε αφηρημένη έννοια. Συνήθως το κύριο χέρι είναι αυτό που νοηματίζει και το άλλο χέρι είναι απλά βοηθητικό.
Παίζει σημαντικό ρόλο η «έκφραση» του προσώπου ή της κίνησης στη γλώσσα της νοηματικής, καθώς μπορεί διαφορετικές λέξεις στα νεοελληνικά να συμβολίζονται με τον ίδιο τρόπο, ενώ η «έκφραση» του προσώπου ή της κίνησης είναι και αυτή που τις διαχωρίζει στην νοηματική γλώσσα.
Οι προτάσεις στη νοηματική διαφέρουν επίσης αρκετά από αυτές στην νεοελληνική (π.χ. το ρήμα πάει στο τέλος στις περισσότερες περιπτώσεις ενώ υπάρχουν και εξαιρέσεις όπως οι ευχές όπου έχουν την ίδια θέση με αυτή στην νεοελληνική).
Κάθε χώρα έχει την δική της νοηματική γλώσσα, όμως υπάρχει και μια διεθνής γλώσσα για την επικοινωνία παντού στον κόσμο.
Ο κάθε κωφός, έχει και το δικό του όνομα, το οποίο είναι σαν παρατσούκλι. Το όνομα του κάθε ανθρώπου του αποδίδεται βάσει κάποιου χαρακτηριστικού που διαθέτει και του αποδίδεται από άλλους κωφούς συνομιλητές.
Βασικά ιστορικά στοιχεία που αναφέρθηκαν από την κυρία Ζαρκαδούλα:
• Έως το 1984: η νοηματική δεν αναγνωριζόταν από τη χώρα μας
• Από το 1985: χρησιμοποιούνταν ως μέσο
• Το 2000: Αναγνωρίστηκε και εισήχθη στην Ελλάδα ως Γλώσσα
• Το 2017: Αναγνωρίστηκε ως ισότιμη με την ελληνική Γλώσσα.
• Πολλοί κωφοί μέχρι τότε αναγκάστηκαν να μεταναστεύσουν
• Παρόλα αυτά από το 1923 δημιουργήθηκε το 1ο κέντρο κωφών στη Σύρο, ενώ το 1968 δημιουργήθηκε η Ομοσπονδία Κωφών.
• Το 1973 λειτούργησε για πρώτη φορά και το σχολείο κωφών.
Πώς όμως λειτουργούν τα Ιδρύματα Κωφών;
Στα ιδρύματα Κωφών εισάγεται κανείς με κλήρωση για να εκπληρώσει τη θητεία του, αφού υποβληθούν τα αίτια που επιθυμεί κανείς την εισαγωγή του και αυτά εγκριθούν από την ομοσπονδία.
Το 1924: Ιδρύεται το Εθνικό Ίδρυμα Κωφών και το Κέντρο Ελληνικής νοηματικής στη Θεσσαλοίκη.
Από αυτά τα Ιδρύματα μπορεί κανείς μετά από τετραετή θητεία (4 έτη) να μάθει κανείς τη νοηματική Γλώσσα και να πάρει από εκεί πτυχίο γλωσσομάθειας. Μετά από κάθε χρόνο γίνονται εξετάσεις ώστε κάποιος να μεταβεί στο επόμενο επίπεδο μάθησης της νοηματικής το οποίο διοργανώνεται από την Ομοσπονδία κωφών Ελλάδος (και περιέχει 2 εικόνες 2 βίντεο και 2 κείμενα).
Στη συνέχεια οι συμμετέχοντες του προγράμματος έκαναν κάποιες ερωτήσεις στην κυρία Ζαρκαδούλα. Σας τις παραθέτουμε αυτούσιες:
1.Ποιό είναι το ελάχιστο ηλικιακό όριο κατά το οποίο μπορεί κάποιος να διδαχθεί την νοηματική γλώσσα:
Στην Ελλάδα 6-7 ετών είναι η μικρότερη ηλικία στην οποία μπορεί να διδαχθεί η νοηματική γλώσσα μέσω διαδικτυακών (λόγω μεγάλων αποστάσεων) ή δια ζώσης μαθημάτων, καθώς μόνο 1 ίδρυμα κάνει μάθημα σε παιδιά τέτοιων ηλικιών.
2. Είναι δύσκολο για κάποιον να ξεκινήσει να μαθαίνει την νοηματική γλώσσα από το μηδέν:
Είναι λίγο απότομο να ξεκινήσει κανείς από το μηδέν, αλλά ύστερα το συνηθίζεις, καθώς ενώ ο ίδιος ο δάσκαλος είναι κωφός, συνήθως υπάρχουν μεταφραστές που τον συνοδεύουν ώστε το μάθημα να είναι πιο εύκολο και αποδοτικό.
3. Πώς επικοινωνούν οι κωφοί φορώντας μάσκες λόγω της πανδημίας, αλλά και για οποιονδήποτε άλλο λόγο:
Οι κωφοί έχουν ειδικές υφασμάτινες μάσκες, οι οποίες έχουν ένα πλαστικό τετραγωνάκι στην μέση, ώστε να μπορούν να διακρίνουν οι υπόλοιποι τις εκφράσεις τους και έτσι να επικοινωνήσουν. Αυτό βεβαίως γίνεται σε περίπτωση που χρειαστεί να βάλουν μάσκα καθώς πολλοί κωφάλαλοι δεν χρησιμοποιούν λέξεις και την φωνή τους, άρα δεν είναι τόσο επικίνδυνο να κολλήσουν τους άλλους.
4. Ποιοι είναι οι λόγοι μάθησης της νοηματικής:
a) Μπορεί να επηρεαστεί κανείς από τον περίγυρο του (Φίλους, Οικογένεια, Δουλειά).
b) Είναι σχετικά εύκολο, αλλά τέλειο για κάποιον που ψάχνει μια δοκιμασία/χόμπι.
Αρθρογράφος: Γιώργος Ζήσης
Συγχαρητήρια!