Κλιµατισµός αυτοκινήτου: Όλα όσα θα πρέπει να ξέρετε.

κατάλογος

Σήµερα, σχεδόν όλα τα αυτοκίνητα που µπαίνουν στο συνεργείο διαθέτουν εργοστασιακό σύστηµα κλιµατισµού (A/C) ως βασικό εξοπλισµό. Για να µεγιστοποιήσει το συνεργείο τα έσοδα από το σέρβις του συστήµατος A/C πρέπει να προσεγγίσει αυτή τη δουλειά µε τον ίδιο τρόπο που προσεγγίζει, για παράδειγµα, την αντικατάσταση του ιµάντα χρονισµού – όταν µαζί µε αυτόν αλλάζει τον εντατήρα του ιµάντα δυναµό και πολλές φορές την αντλία νερού. Με δυό λόγια, οι κατασκευαστές ανταλλακτικών λένε ότι, η επισκευή δεν πρέπει να περιορίζεται µόνο στο εξάρτηµα που έχει τη βλάβη, αλλά να επεκτείνεται σε όλο το σύστηµα. Έτσι εξασφαλίζεται η ακεραιότητά του, η αξιόπιστη λειτουργία και απόδοσή του αλλά, το πιο βασικό, ο τεχνικός είναι σίγουρος ότι ο πελάτης δεν θα επιστρέψει σύντοµα στο συνεργείο του επειδή παρουσιάστηκε βλάβη σε ένα άλλο σηµείο του A/C.
Πώς λειτουργεί το σύστηµα κλιµατισµού;
Το σύστηµα κλιµατισµού αποτελείται από ένα κλειστό κύκλωµα σωληνώσεων που συνδέουν διάφορα εξαρτήµατα, και ένα κεντρικό συµπιεστή που κυκλοφορεί το ψυκτικό µέσο µέσα στο σύστηµα. Ο συµπιεστής αυξάνει σηµαντικά τη θερµοκρασία του αέριου ψυκτικού µέσου, το οποίο στη συνέχεια θα περάσει κάτω από υψηλή πίεση σε ένα συµπυκνωτή. Η διαδικασία αυτή, προκαλεί την αποβολή της θερµότητας και τη συµπύκνωση του αερίου σε υγρό.
Στη συνέχεια, εξερχόµενο από τον συµπυκνωτή το ψυκτικό υγρό – ακόµα υπό υψηλή πίεση – περνάει µέσα σε ένα συλλέκτη / αφυγραντήρα, όπου φιλτράρεται η υγρασία και άλλες ακαθαρσίες προτού συναντήσει µια εκτονωτική βαλβίδα ή ένα τριχοειδή σωλήνα (ανάλογα µε το σύστηµα) που βρίσκεται ακριβώς µπροστά από τον εξατµιστή. Καθώς εισέρχεται στον εξατµιστή, η πίεση του ψυκτικού υγρού πέφτει απότοµα λόγω της εκτονωτικής βαλβίδας και αυτό έχει ως αποτέλεσµα την ψύξη του εξατµιστή εξ’ αιτίας της αλλαγής της κατάστασης του ψυκτικού από υγρή σε αέρια µορφή.
Όπως και ο συµπυκνωτής, ο εξατµιστής είναι ένας εναλλάκτης θερµότητας µε µεγάλη επιφάνεια που κατανέµει στη γύρω περιοχή το ψύχος της εξάτµισης, πριν διοχετευτεί ο «κλιµατιζόµενος αέρας» από το σύστηµα αερισµού στο εσωτερικό του αυτοκινήτου. Στη συνέχεια, το ψυκτικό µέσο επιστρέφει στον συµπιεστή για να επαναληφθεί η διαδικασία που λέγεται “κύκλος A/C”. Στα συστήµατα τριχοειδούς σωλήνα, δεν υπάρχει συλλέκτης / αφυγραντήρας.
Σε όλη τη διαδικασία επισκευής, κάθε τµήµα του συστήµατος αντιπροσωπεύει µια ενδεχόµενη επιπλέον πώληση. Κατά την αντικατάσταση του συµπιεστή για παράδειγµα, κοιτάξτε τον συλλέκτη / αφυγραντήρα και την εκτονωτική βαλβίδα καθώς και όλα τα “O-ring”, το λάδι, τη χρωστική UV κ.λπ. Τα ίδια ισχύουν και για την αντικατάσταση του συµπυκνωτή.
Κανονικά, κάθε δεύτερο χρόνο θα πρέπει να αντικατασταθεί ούτως ή άλλως ο συσσωρευτής συλλέκτης / αφυγραντήρας και αν αλλάξετε οποιοδήποτε άλλο εξάρτηµα και ενδιάµεσα ανοίξετε το σύστηµα κλιµατισµού στην ατµόσφαιρα, θα πρέπει ασφαλώς να τοποθετήσετε ένα καινούργιο συσσωρευτή συλλέκτη / αφυγραντήρα, λόγω της εισόδου υγρασίας στο σύστηµα.
Φυσικά, προκειµένου να αναλάβει τις εργασίες σέρβις και επισκευής σε ένα σύστηµα κλιµατισµού, ο τεχνικός πρέπει να χρησιµοποιεί εργαλεία, συσκευές και ένα µηχάνηµα υψηλής ποιότητας, ειδικά τώρα που θα αρχίσουν να εµφανίζονται στα συνεργεία αυτοκίνητα που διαθέτουν A/C µε ψυκτικό µέσο HFO-1234YF (ή R-1234YF) για τα οποία ο τεχνικός πρέπει να σκεφτεί αν είναι έτοιµος να τα ελέγξει και να τα επισκευάσει. Εκτός από τον ειδικό εξοπλισµό που πρέπει να έχει, θα πρέπει να εξετάσει το ενδεχόµενο να είναι υποχρεωµένος να έχει την πιστοποίηση που προβλέπεται από τον Κανονισµό της ΕΕ 517/2014 (F-Gas).
Οι συχνότερες αιτίες βλαβών
Βλάβη εξ’ αιτίας της ανάµιξης διαφορετικών λιπαντικών
Όπως είναι γνωστό, τα λιπαντικά για τη λίπανση του συµπιεστή δεν πρέπει να ανακατεύονται. Μέχρι σήµερα τα πιο κοινά λιπαντικά A/C είναι τα PAG46 και PAG100. Όµως, σήµερα για τα συστήµατα R-1234yf ο κατασκευαστής του κάθε συµπιεστή ορίζει για το σύστηµά του λιπαντικό µε ειδικές προδιαγραφές (PAG46/1 00/150 κ.λπ.). Αν δύο λιπαντικά έχουν διαφορετικά ιξώδη, τότε, όπως είναι φυσιολογικό, δεν αναµιγνύονται εντελώς και δεν µπορούν να δηµιουργήσουν ένα µίγµα που θα διατηρήσει την οµοιογένειά του για µεγάλο χρονικό διάστηµα ώστε να εξασφαλίσει την κατάλληλη λίπανση των µηχανικών µερών του συµπιεστή. Αρχικά, τα διαφορετικά λάδια φαίνεται ότι έχουν αναµιχθεί καλά. Ωστόσο, µετά από σύντοµο χρονικό διάστηµα κατά το οποίο ο συµπιεστής δεν λειτουργεί, τα δύο λάδια θα διαχωριστούν και πάλι.
Όταν ο συµπιεστής ξεκινά κρύος, το διαχωρισµένο λάδι µε την υψηλότερη πυκνότητα και το µεγαλύτερο ιξώδες θα οδηγήσει σε περιορισµένη λίπανση των κινούµενων εξαρτηµάτων εντός του συµπιεστή AC που ας σηµειωθεί, λειτουργούν µε µεγάλη ακρίβεια και περιορισµένο βαθµό ανοχών. Καθώς το πιο παχύρρευστο λάδι ή το µίγµα λαδιών δεν θα µπορέσει να διεισδύσει µε ακρίβεια στα κινούµενα µέρη, η συνεπαγόµενη τριβή θα προκαλέσει την υπερθέρµανση και τελικά το άρπαγµα / κόλληµα του συµπιεστή.
Τα λάδια Universal δεν αναµειγνύονται µε το ψυκτικό όπως αναµιγνύεται το λάδι PAG. Έτσι η κυκλοφορία του λιπαντικού µέσα στο σύστηµα µπορεί να είναι περιορισµένη. Το αποτέλεσµα θα είναι η ζηµιά του συµπιεστή και πολύ συχνά η βλάβη της εκτονωτικής βαλβίδας και των δακτυλίων στεγανοποίησης.
Οι συχνότερες αιτίες βλαβών
Χρήση πρόσθετων που είναι επιβλαβή για τα λιπαντικά
Πολύ µεγάλη ποσότητα UV
Με τη χρήση υπερβολικής ποσότητας χρωστικού UV µε βάση το απορρυπαντικό το λάδι θα αραιωθεί. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσµα να γίνει ακατάλληλο το ιξώδες και η πυκνότητα του λαδιού, που θα οδηγήσουν σε ανεπαρκή λίπανση και βλάβη του συµπιεστή. Η προσθήκη υπερβολικά µεγάλης ποσότητας UV µε βάση λιπαντικό θα αυξήσει την πίεση στο σύστηµα, υποβάλλοντας τον συµπιεστή σε υψηλότερο φορτίο. Η ποσότητα UV που χρησιµοποιείται, δεν πρέπει ποτέ, να υπερβαίνει το 5% του συνολικού όγκου του λαδιού.
Υπολείµµατα του µέσου πλύσης στο κύκλωµα
Τα υπολείµµατα θα µειώσουν σηµαντικά τις ικανότητες λίπανσης του λαδιού. Επιπλέον, µπορεί να πειράξουν την επικάλυψη Teflon στον συµπιεστή, προκαλώντας µια µορφή ρινισµάτων, και κλείνοντας έτσι το σύστηµα. Μετά το ξέπλυµα, πρέπει πάντα να χρησιµοποιείται άζωτο για την αφαίρεση του µέσου πλύσης και να στεγνώνεται αποτελεσµατικά το κύκλωµα.
Βλάβη λόγω χρήσης “Leak-Stop”
H ακατάλληλη εκκένωση του κυκλώµατος θα αφήσει την υγρασία στο σύστηµα του συµπιεστή. Καθώς κάποια προϊόντα “Leak-Stop” δρουν µε την κρυστάλλωση της υγρασίας στις περιοχές διαρροής, ένα σύστηµα στο οποίο δεν έγινε καλή εκκένωση θα παρουσιάσει εκτεταµένη κρυστάλλωση. Αυτό θα προκαλέσει µόλυνση στο εσωτερικό του κυκλώµατος, θα µειώσει τις ικανότητες λίπανσης του λαδιού και τελικά θα προκαλέσει το άρπαγµα / κόλληµα του συµπιεστή.
Οξείδωση – διάβρωση του συµπυκνωτή και πιθανές αιτίες
Ζηµιές στα πτερύγια του συµπυκνωτή – Ακόµη και αν ο συµπυκνωτής δεν παρουσιάζει διαρροή και φαίνεται να είναι στεγανός, η ικανότητα ανταλλαγής θερµότητας µπορεί να µειωθεί σηµαντικά. Καθώς η διάβρωση κολλάει πάνω στα λεπτά πτερύγια αλουµινίου, µειώνεται η ωφέλιµη επιφάνεια, πράγµα που θα µειώσει τη συνολική ικανότητα ανταλλαγής θερµότητας του συµπυκνωτή. Προστατέψτε τον συµπυκνωτή από διάβρωση, περνώντας ένα στρώµα WD-40 ή αντίστοιχο.
Έλλειψη πτερυγίων – Καθώς τα πτερύγια διαβρώνονται µε την πάροδο του χρόνου, τελικά θα κοπούν. Ο µειωµένος αριθµός πτερυγίων, θα κάνει τη διαδικασία συµπύκνωσης σηµαντικά πιο αναποτελεσµατική, δηµιουργώντας αυξηµένη υπερφόρτωση στον συµπιεστή. Η αφαίρεση µόνο µιας γραµµής πτερυγίων από τον συµπυκνωτή µπορεί να µειώσει τη θερµική του απόδοση κατά 3%!
Διαρροή συµπυκνωτή – Οι δοκιµές έχουν δείξει ότι, όταν από ένα συµπυκνωτή λείπουν πτερύγια που κόπηκαν λόγω διάβρωσης η οποία προκλήθηκε από το αλµυρό νερό ή από άλλη αιτία, τελικά ο συµπυκνωτής θα αρχίσει να διαρρέει. Η διαρροή προκαλείται, καθώς, η έλλειψη πτερυγίων αποσταθεροποιεί την κατασκευή του συµπυκνωτή, καθιστώντας τον πιο ευάλωτο στη φθορά. Καθώς το ψυκτικό υγρό χάνεται, το σύστηµα δεν λειτουργεί σωστά. Επιπλέον, καθώς το λιπαντικό δεν µπορεί να κυκλοφορήσει σε ένα σύστηµα που δεν είναι γεµάτο όσο πρέπει, ο συµπιεστής κάποια στιγµή θα υπερθερµανθεί και τελικά θα αρπάξει / κολλήσει.
Οι συχνότερες αιτίες βλαβών
Εσωτερικό φράξιµο του συµπυκνωτή
Παράλειψη πλύσης/ κακή πλύση (Flushing) – Πριν από την εγκατάσταση ενός κύριου εξαρτήµατος πρέπει να γίνεται πάντοτε ένας πλήρης καθαρισµός του συστήµατος – ειδικά µετά από βλάβη / κόλληµα του συµπιεστή. Όταν έχει κολλήσει / αρπάξει ένας συµπιεστής, τα µεταλλικά ρινίσµατα µπορούν να προκαλέσουν φράξιµο στο σύστηµα. Επιπλέον, σωµατίδια λαδιού που κάηκαν λόγω της υπερθέρµανσης του συµπιεστή, µπορούν κι αυτά να προκαλέσουν φράξιµο στο σύστηµα και πρέπει να ξεπλυθούν.
Λανθασµένη χρήση προσθέτων – Τα λανθασµένα πρόσθετα ή η ακατάλληλη χρήση προσθέτων µπορεί να προκαλέσουν µόλυνση του συστήµατος. Αυτό προκαλείται συχνά από κρυστάλλωση πρόσθετων για το σταµάτηµα διαρροής (“Leak-Stop”) και ή Teflon που έχει αποκολληθεί από τα εσωτερικά µέρη του συµπιεστή. Το ξεφλούδισµα του Teflon µπορεί να προκληθεί από τη χρήση πολύ δραστικών µέσων καθαρισµού που δεν αφαιρέθηκαν τελείως.
Λάθος λιπαντικό – Ένα λιπαντικό µε πολύ υψηλό ιξώδες µπορεί εύκολα να φράξει τον συµπυκνωτή. Ειδικά οι συµπυκνωτές που είναι κατασκευασµένοι µε την τεχνολογία µικροσωλήνων, λόγω της περιορισµένης ροής στα πτερύγια.
Κακή κατάσταση του συλλέκτη / αφυγραντήρα – Κακή κατάσταση του συλλέκτη / αφυγραντήρα σηµαίνει ότι το εξάρτηµα είναι λιγότερο αποτελεσµατικό στο φιλτράρισµα σωµατιδίων, αυξάνοντας τον κίνδυνο να περάσουν µέσω του συστήµατος διάφορες ακαθαρσίες. Αυτό τελικά θα οδηγήσει σε απόφραξη του συµπυκνωτή και άλλων εξαρτηµάτων.
Συλλέκτης / αφυγραντήρας
Φθορά – Φυσιολογικά, τα στρώµατα αφύγρανσης µετά από ένα χρονικό διάστηµα φθείρονται. Αυτό θα προκαλέσει την απώλεια της ικανότητας του συλλέκτη / αφυγραντήρα να φιλτράρει σωστά το ψυκτικό µέσο και να απορροφήσει την υγρασία.
Άνοιγµα του συστήµατος – Εάν το σύστηµα ανοίχτηκε κατά τη διάρκεια των διαδικασιών ελέγχου και επισκευής ή στο σύστηµα υπάρχει διαρροή, το εξαιρετικά υγροσκοπικό υλικό αφύγρανσης (Desiccant) θα απορροφήσει από τον αέρα υγρασία, χάνοντας έτσι την ικανότητά να αφαιρέσει οποιαδήποτε υγρασία από το σύστηµα. Επίσης, αν το σύστηµα λειτουργεί µε ανεπαρκή ποσότητα ψυκτικού λόγω διαρροής, αυτή η κατάσταση επηρεάζει αρνητικά το εξάρτηµα.
Η υπερβολική ρύπανση του συστήµατος – Τα σωµατίδια που παράγονται από χηµικές αντιδράσεις που προκαλούνται από λανθασµένη χρήση προσθέτων (καθαρισµού, πλύσης, “Leak-Stop), λάθος µίγµατα λαδιού, σωµατίδια από άρπαγµα συµπιεστή, εσωτερική διάβρωση και / ή καµένο λάδι που προκλήθηκε από την υπερθέρµανση, µπορεί γρήγορα να βρωµίσει και να βουλώσει τον συλλέκτη / αφυγραντήρα.
Πάρα πολύ λάδι στο σύστηµα – Σε περίπτωση υπέρβασης του συνιστώµενου όγκου λιπαντικού, µειώνεται η ικανότητα του εξαρτήµατος να φιλτράρει το σύστηµα σωστά, καθώς θα ξεχειλίσουν τα υλικά αφύγρανσης. Υπερβολικά µεγάλη ποσότητα UV ή µέσου πλύσης στο σύστηµα θα έχει το ίδιο αποτέλεσµα στον συλλέκτη / αφυγραντήρα.
Κακός χειρισµός
– Οι περισσότεροι από τους σύγχρονους συµπυκνωτές έχουν πολύ λεπτούς σωλήνες και διαχωρισµένα εσωτερικά διαµερίσµατα που τους κάνουν πολύ ευαίσθητους σε κάµψεις, χτυπήµατα και πτώσεις, όπως και ζηµιές κατά τη µεταφορά.
Διάγνωση χρησιµοποιώντας τις θερµοκρασίες
Η λειτουργία του συστήµατος κλιµατισµού εξαρτάται από την αλλαγή της κατάστασης του ψυκτικού, που συµβαίνει κατά τη διάρκεια των µεταβολών της πίεσης και της θερµοκρασίας µέσα στο κύκλωµα αλλά και κατά τη διάρκεια των κύκλων λειτουργίας του A/C. Η θερµοκρασία είναι µία από τις βασικές παραµέτρους µεταξύ των κρίσιµων παραγόντων που καθορίζουν τη διαδικασία, και η διάγνωση που βασίζεται στη θερµοκρασία των εξαρτηµάτων, θεωρείται – και είναι – µία από τις βασικές µεθόδους για την αντιµετώπιση των προβληµάτων του συστήµατος. Είναι µια λύση εύκολη, αξιόπιστη σε πολύ µεγάλο βαθµό και κυρίως, οικονοµική. Τα εύρη διακύµανσης της θερµοκρασίας των εξαρτηµάτων του κυκλώµατος A/C µπορούν να δείξουν στον εκπαιδευµένο τεχνικό, το πόσο καλά λειτουργεί το σύστηµα και ενδεχοµένως, πού βρίσκονται τα προβλήµατα, καθώς και ποιες µπορεί να είναι οι αιτίες της δυσλειτουργίας.

 

Top