Αποτελεί τον αρχαιότερο γνωστό πολύπλοκο, πλανητικής λειτουργίας, μηχανισμό    και αποκαλείται ως ο πρώτος γνωστός αναλογικός υπολογιστής. Τα       χαρακτηριστικά κατασκευής του υποδηλώνει ότι είχε κατασκευαστεί κατά τη     διάρκεια τηςΕλληνιστικής περιόδου.

  Ανακαλύφθηκε σε ναυάγιο ανοικτά του Ελληνικού νησιού Αντικύθηρα μεταξύ   των Κυθήρων και της Κρήτης. Με βάση τη μορφή των ελληνικών επιγραφών που   φέρει χρονολογείται μεταξύ του 150 π.Χ. και του 100 π.Χ., αρκετά πριν από την ημερομηνία του ναυαγίου, το οποίο ενδέχεται να συνέβη ανάμεσα στο 87 π.Χ. και 63 π.Χ..

  Ο μηχανισμός αυτός, εκπληκτικής ευφυΐας, ο οποίος μπορούσε να απεικονίσει σε βάθος δεκαετιών το ουράνιο στερέωμα, τις θέσεις του ήλιου και των άλλων γνωστών πλανητών, τις φάσεις της σελήνης ακόμα και τις εκλείψεις και κατασκευάστηκε στην Ελλάδα . Ο αρχαίος Έλληνας που κατασκεύασε αυτό το ασύλληπτο για την εποχή του δημιούργημα κατάφερε μέσα σ’ ένα μικρό κουτί με μπρούτζινα γρανάζια, να χωρέσει όλη σχεδόν τη μέχρι τότε γνώση για την αστρονομία.

  Το ναυάγιο ανακαλύφθηκε το 1900 σε βάθος περίπου 40 με 64 μέτρων και πολλοί θησαυροί, αγάλματα και άλλα αντικείμενα, ανασύρθηκαν από Συμιακούς σφουγγαράδες και βρίσκονται σήμερα στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο στην Αθήνα.. Ήδη από την ανακάλυψη των θραυσμάτων του Μηχανισμού το 1902, στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, οι πρώτες λέξεις που διαβάστηκαν -«Αφροδίτη» και «Ηλίου ακτίνα»- ανέδειξαν την αστρονομική χρήση του αντικειμένου.

  Όπως συμφώνησαν όλοι οι ομιλητές εκδήλωσης που πραγματοποιήθηκε το 2016, οΜηχανισμός των Αντικυθήρων είναι ο αρχαιότερος υπολογιστής, ο οποίος παρείχε στον κάτοχό του τη δυνατότητα να βλέπει με ακρίβεια τις εκλείψεις της σελήνης και του ήλιου καθώς και την κίνηση των ουράνιων σωμάτων.

  Αποτελείται από διαβαθμισμένες πλάκες και αλληλένδετα μπρούτζινα γρανάζια μεγάλης ακρίβειας. Στη μπροστινή όψη υπάρχει μια κυκλική κλίμακα που δείχνει τις 365 μέρες του έτους σύμφωνα με το αιγυπτιακό ηλιακό ημερολόγιο. Μια περιστρεφόμενη λαβή στο πλάι της συσκευής κινούσε τους δύο δείκτες, οι οποίοι έδειχναν την ακριβή θέση του ήλιου και της σελήνης στη διάρκεια του χρόνου. Για να είναι ακριβής ο υπολογισμός στο πίσω μέρος της συσκευής υπήρχαν δύο δίσκοι.  O ένας είχε 235 χωρίσματα που αυτό του επέτρεπε να ευθυγραμμίζουν το ηλιακά και το σεληνιακό ημερολόγιο που σε αυτό το κύκλο βάσισαν ένα ημερολόγιο 235 σεληνιακών μηνών( γνώριζαν ότι 19 ηλιακά έτη ισούνται με 235 κύκλους ) και ο άλλος έδειχνε τις εκλείψεις του ηλίου και τις σελήνης που υπολόγιζαν τους σεληνιακούς και ηλιακούς κύκλους (σύμφωνα με τον κύκλο του Σάρου). Πάνω στον μηχανισμό ήταν χαραγμένες ελληνικές επιγραφές που έδιναν οδηγίες χρήσης του αντικειμένου. Στο εσωτερικό του υπήρχαν δύο δακτύλιοι που απεικόνιζαν το ζωδιακό κύκλο. Όπως αποκαλύπτεται επίσης, οι κινήσεις των πλανητών είναι άμεσα συνδεδεμένες με συγκεκριμένους τόπους παρατήρησης, κάτι που δείχνει ότι ο δημιουργός του Μηχανισμού των Αντικυθήρων είχε προβλέψει το μηχάνημα αυτό να μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε περισσότερες από μία τοποθεσίες, αφού πάνω του έχουν ανακαλυφθεί χαραγμένες οι λέξεις Δωδώνη και Αλεξάνδρεια. Επίσης συνδέονται με αθλητικά γεγονότα που πραγματοποιούνταν ανά τετραετία, όπως οι Ολυμπιακοί Αγώνες και τα Ίσθμια

Γραφική απεικόνιση του μηχανισμού

  Οι παλαιότερες απόψεις που έχουν παρουσιασθεί (κυρίως πριν από τονΒ” Παγκόσμιο Πόλεμο) για πιθανές χρήσεις με το όργανο αυτό είναι:αστρολάβος, ήδρομόμετρο, ή αναφορικό ρολόι, ήπλανητάριο, ή αστρονομικό ναυτικό ρολόι ήπλοογνώμονας της αρχαιότητας. Όλες αυτές οι χρήσεις δεν είναι αμοιβαία αποκλειόμενες.

  Το 2014 ο Έλληνας φυσικός Μάρκος Σκουλάτος ολοκλήρωσε έπειτα από διετή έρευνα το δικό του ακριβές λειτουργικό μοντέλο. Το αντίγραφο αυτό του Μηχανισμού των Αντικυθήρων σέβεται πλήρως τις διαστάσεις και γνωστές λειτουργίες του αρχικού. Ενσωματώνει όλες τις τελευταίες έρευνες όπως το μηχανισμό πύρου-σχισμής για τη σελήνη, την ένδειξη των Ολυμπιακών αγώνων και τις ακριβείς αναγνώσεις των αρχαίων επιγραφών. Τα θραύσματα του πρωτοτύπου φυλάσσονται στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο της Αθήνας. Στη συλλογή χαλκών βρίσκονται σε προθήκη τα τρία μεγαλύτερα θραύσματα.

Αντίγραφο του μηχανισμού βάσει της ανακατασκευής τουΑριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης,Τεχνολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης

Πηγές: https://www.newsit.gr

              https://el.wikipedia.org

Κατσίκης Θάνος

Κεραμιτζή Κατερίνα