Στο διάλειμμα

Γράφει ο Επαμεινώνδας Καραΐσκος, Β΄1
Στους στ. Α΄196 – 223 της Ιλιάδας η θεά Αθηνά εμφανίζεται στον Αχιλλέα με τη θεϊκή της ιδιότητα (επιφάνεια) για να τον εμποδίσει να σκοτώσει τον Αγαμέμνονα. Στέκεται πίσω του και τον πιάνει από τα «ολόξανθα μαλλιά του», την ώρα που ο Αχιλλέας σκεφτόταν να βγάλει από τη θήκη το ξίφος του. Σε όλους τους άλλους είναι αόρατη – μόνο ο ήρωας μπορεί να τη δει και να συνομιλήσει σύντομα μαζί της. Αυτή η σκηνή δείχνει την οικεία σχέση θεών και θνητών και την βοήθεια που προσφέρει ο θεός σε μια κρίσιμη για την ζωή του ήρωα στιγμή. Για τον ομηρικό άνθρωπο ο θεός δεν είναι μια οντότητα απρόσιτη, μακρινή και αδιάφορη, αλλά ένα πλάσμα που επικοινωνεί άμεσα ή έμμεσα μαζί του καθημερινά και που η ανάμειξή του στη ζωή του είναι φυσική, απτή, αναμενόμενη, συχνά επιθυμητή.
Ανάλογα τέτοια παραδείγματα συναντάμε και στην χριστιανική θρησκεία. Στην Παλαιά και Καινή Διαθήκη είναι αρκετές οι φορές που ο Θεός εμφανίζεται σε εκλεκτούς του:
• Εμποδίζει τον Αβραάμ να θυσιάσει τον γιο του Ισαάκ
• Δίνει τις δέκα εντολές στον Μωυσή (με την φωνή του)
• Εμφανίζεται στο όνειρο του Ιωσήφ για να γλιτώσει το Θείο Βρέφος από τον Ηρώδη
• Το Άγιο Πνεύμα με την μορφή περιστεριού στην βάφτιση του Ιησού στον Ιορδάνη
• Την ημέρα της Πεντηκοστής με πύρινη μορφή στους μαθητές του Χριστού
• Ο Χριστός μετά την Ανάστασή του, εμφανίζεται στις Μυροφόρες και στον Θωμά
• Ο Θεός προτρέπει τον Παύλο να διαδώσει το κήρυγμα του Χριστού, με τη φωνή του
Επίσης στη Βίβλο αναφέρεται η εμφάνιση αγγέλων στους ανθρώπους, ως αγγελιοφόρων του Θεού (ο αρχάγγελος Γαβριήλ στην Παρθένο Μαρία)
Η ίδια αντίληψη για την εμφάνιση θείων μορφών παρατηρείται και στη λαϊκή θρησκευτική παράδοση, όπου σε οράματα ή σε όνειρα οι άνθρωποι βλέπουν διάφορους αγίους (Αγία Παρασκευή, Άγιος Γεώργιος, Άγιος Νικόλαος). Κυρίαρχη είναι και η μορφή της Παναγίας («η Υπέρμαχος Στρατηγός» στα τείχη της Πόλης που έσωσε την Βασιλεύουσα από την επίθεση των Αβαροσλάβων και η παρουσία της στα βουνά της Αλβανίας το ΄40 που προστάτευε τον Έλληνα στρατιώτη).
Αλλά και στην αρχαιότητα μαρτυρεί ο Ηρόδοτος ότι στην ναυμαχία της Σαλαμίνας, αφού προηγήθηκε «φως μέγα», παρουσιάστηκαν είδωλα ενόπλων ανδρών από την Αίγινα μπροστά από τα ελληνικά πλοία.
Υπάρχουν βέβαια και δοξασίες για φανταστικές μορφές της λαϊκής παράδοσης, νεράιδες, καλικάντζαροι, μάγισσες, οι τρεις μοίρες κλπ.
Τέλος παρόμοιες αντιλήψεις ισχύουν και σε άλλες χώρες, Αγγλία, Ιρλανδία, Ισλανδία κ.α. που απορρέουν από την πίστη του ανθρώπου στο υπερφυσικό και το ανεξήγητο.