Κάλυμνος, το νησί των σφουγγαράδων και το τέταρτο σε μέγεθος νησί των Δωδεκανήσων. Είναι παγκοσμίως γνωστό ως διεθνές κέντρο επεξεργασίας και εμπορίας σφουγγαριών με παράδοση εκατοντάδων χρόνων. Μετά τον B’ Παγκόσμιο Πόλεμο, η Κάλυμνος παρέμεινε η μοναδική ελληνική σπογγαλιευτική δύναμη, με εξαγωγές στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Εξαιτίας της ιδιαίτερης γεωμορφολογίας της θεωρείται και ένας διεθνώς αναγνωρισμένος προορισμός εναλλακτικών διακοπών, ένας πραγματικός παράδεισος για τους λάτρεις της αναρρίχησης, της κατάδυσης, της ορεινής πεζοπορίας και της σπηλαιολογίας!

Χώρα και οικισμοί 

Πρωτεύουσα της Καλύμνου είναι η Πόθια, ένας πολύχρωμος νησιώτικος οικισμός αμφιθεατρικά χτισμένος στις παρυφές δύο αντικριστών λόφων. Ο οικισμός διατηρεί αξιόλογη αρχιτεκτονική φυσιογνωμία, αφού στα στενά του δρομάκια στέκουν αντικριστά παλιά αρχοντικά (ένα από αυτά είναι το αρχοντικό Βουβάλη, οικία του πιο γνωστού σπογγέμπορα και ευεργέτη του νησιού), επιβλητικά καπετανόσπιτα και μονόχωρα λαϊκά σπίτια σφουγγαράδων. Κάθε συνοικία έχει και την δική της εκκλησία, αλλά πιο εντυπωσιακές θεωρούνται ο ναός Σωτήρος Χριστού (1861), με τον ασημένιο τρούλο και το μαρμάρινο τέμπλο του γλύπτη Γιαννούλη Χαλεπά και ο ναός του Αγίου Νικολάου. Επιβλητικά κτίρια, όπως το Επαρχείο και το Δημαρχείο, μαρτυρούν τις αρχιτεκτονικές επιρροές της ιταλικής κατοχής στο νησί.

Ιστορία: Η Μυθολογία μας λέγει ότι η Κάλυμνος πήρε το όνομά της από τον Τιτάνα Κάλυδνο, ο οποίος ήταν γιος της Γαίας και του Ουρανού.

Οι πρώτοι κάτοικοι πιθανόν να ήρθαν στις αρχές της 2ης χιλιετίας π.Χ. και ήταν πιθανότατα Κάρες. Η Κάλυμνος συμμετείχε στον Τρωικό πόλεμο. Οι Αχαιοί εγκαταστάθηκαν εδώ μετά τον Τρωικό Πόλεμο.

Η μετέπειτα ιστορία της είναι κοινή για όλα σχεδόν τα νησιά του Αιγαίου: Κατά τον 5ο αιώνα η Κάλυμνος ανήκε στην Αθηναϊκή συμμαχία εναντίον των Περσών, στη συνέχεια την κατέλαβαν οι Μακεδόνες, και στον 2ο αιώνα π.Χ. ήρθαν οι Ρωμαίοι . Το 535 μ.Χ. συνέβη ένας σεισμός που χώρισε την Κάλυμνο από την Τέλενδο.

Κατά τη διάρκεια των Βυζαντινών χρόνων το νησί υπέστη πολλές πειρατικές επιθέσεις. Στον 13ο αιώνα το κατέλαβαν οι Ενετοί και το 1306 και ανήκε στους Ιππότες της Ρόδου, που φορολογούσαν το νησί σε πολύ μεγάλο βαθμό.

Οι Τούρκοι κατέλαβαν την Κάλυμνο τον 16ο αιώνα (όταν ξεκίνησε η σπογγαλιεία) μέχρι το 1912. Το νησί στη συνέχεια έπεσε σε Ιταλική κυριαρχία, η Κάλυμνος το 1943 καταλήφθηκε από τους Γερμανούς για δύο χρόνια μέχρι που τελικά ενώθηκε με την Ελλάδα όπως και η υπόλοιπη Δωδεκάνησος το 1948.

Αξιοθέατα:Στην Πόθια θα βρείτε ένα όμορφο μουσείο για το νησί. Υπάρχει επίσης ένα γυναικείο μοναστήρι Άγιος Σάββας, το οποίο είναι ανοικτό για το κοινό και αξίζει μια επίσκεψη. Υπάρχουν επίσης πολλά εργοστάσια επεξεργασίας σφουγγαριών που μπορείτε να επισκεφθείτε.

Το Χωριό είναι η παλιά πρωτεύουσα, και εδώ μπορείτε να επισκεφθείτε το κάστρο της Χρυσοχέρας, όπου έμεναν οι Ιππότες του Αγίου Ιωάννου. Υπάρχει επίσης η ακρόπολη από τον 9ο αιώνα στο Πέρα Κάστρο, και τα ερείπια ενός ναού του 5ου αιώνα: «Ο Ιησούς της Ιερουσαλήμ». Πάνω στο λόφο στα ανατολικά του λιμανιού δεσπόζει ένα τεράστιος σταυρός πάνω από την πόλη της Πόθιας. Τα τουριστικά θέρετρα της Καλύμνου είναι το Βαθύ στην ανατολική πλευρά του νησιού κρυμμένο μέσα σε ένα βαθύ όρμο και σχεδόν αόρατο εάν περνάτε με το καραβάκι. Το Βαθύ είναι η πιο πράσινη περιοχή της Καλύμνου, μόλις λίγα χρόνια πριν από την ανάπτυξη του τουρισμού, το Βαθύ ήταν ένα μικρό χωριό αγροτών και ψαράδων όπως και πολλά άλλα ψαροχώρια στα ελληνικά νησιά που σήμερα είναι πρωτοκλασάτοι προορισμοί για διακοπές.

Το Μασούρι που βρίσκεται δίπλα στο Μυρτιές στο Βορειοδυτικό τμήμα της Καλύμνου, είναι το πλέον ανεπτυγμένο θέρετρο της Καλύμνου με αρκετά ξενοδοχεία και άλλα καταλύματα. Οι Μυρτιές βρίσκονται στο βόρειο τμήμα του νησιού πολύ κοντά στο μικρό νησί της Τέλενδου. Από τις Μυρτιές υπάρχει καΐκι που πηγαίνει στη Λέρο καθημερινά. Το μικρό νησί της Τέλενδου η Τέλεντου είναι λίγα λεπτά μακριά με καΐκι από τις Μυρτιές, υπάρχουν μερικές ωραίες ταβέρνες και αξίζει να το επισκεφθείτε.

Άλλο ένα απομακρυσμένο χωριό της Καλύμνου είναι ο Άγιος Πέτρος στη νοτιοανατολική πλευρά του νησιού. Το μικρό αυτό χωριό έχει μόνο λίγους κατοίκους και μια μικρή ταβέρνα. Πολύ πρόσφατα φτιάχτηκε ένας δρόμος που συνδέει τον Αι Πέτρο με την Πόθια. Το χωριό έχει μια μικρή παραλία και είναι ιδανικός τόπος για ψάρεμα και καταδύσεις.
Η Ψέριμος είναι ένα μικρό νησάκι ανάμεσα στην Κάλυμνο και την Κω, υπάρχουν εδώ μερικές ωραίες παραλίες και ταβέρνες. Υπάρχουν καθημερινές εκδρομές για την Ψέριμο από την Κάλυμνο και είναι μια καλή ιδέα για μια ημερήσια εκδρομή.

Δραστηριότητες:Το νησί έχει ευκαιρίες για θαλάσσια σπορ, ειδικά για τους οπαδούς των καταδύσεων. Θα πρέπει να πάτε οπωσδήποτε για μια εκδρομή στην Τέλενδο και στην Ψέριμο. Θα πρέπει επίσης να δοκιμάσετε τα ζεστά λουτρά στα Θερμά που λέγεται ότι είναι θεραπευτικά. Για εκείνους που αγαπούν την αναρρίχηση, η Κάλυμνος σε μια προσπάθεια να ενισχύσει τον τουρισμό τα τελευταία χρόνια έχει γίνει δημοφιλής προορισμός για ορειβάτες από όλο τον κόσμο. Το νησί είναι ιδανικό για το άθλημα, επειδή είναι ορεινό και έχει πολλές σπηλιές. Στην Κάλυμνο θα βρείτε, επίσης, εκδρομικά σκάφη που προσφέρουν ημερήσιες εκδρομές για Κω, Λέρο και Τουρκία.
Εάν επισκεφτείτε το νησιστις 27 Ιουλίου η γιορτή του Αγίου Παντελεήμονα, γιορτάζεται με μεγάλο πανηγύρι.

Παραλίες:Οι μοναδικές αμμώδεις παραλίες στην Κάλυμνο είναι στη δυτική ακτή: οι Ελιές και το Καντούνι. Η Μυρτιές και το Μασούρι έχουν δημοφιλείς παραλίες, και επίσης θα βρείτε παραλίες με βότσαλο στο Βαθύ και στον Άγιο Πέτρο. Το νησί έχει αναπτύξει μια καλή οδική υποδομή ώστε να είναι εύκολη η πρόσβαση σε όλες τις παραλίες του νησιού με αυτοκίνητο ή μοτοσικλέτα.

Νυχτερινή ζωή και διασκέδαση: Η νυχτερινή ζωή στην Κάλυμνο είναι αρκετά καλή και ποικίλη. Τα περισσότερα μπαρ, εστιατόρια και καφετέριες είναι στην Πόθια. Υπάρχουν πολλά εστιατόρια κατά μήκος του λιμένα της Καλύμνου. Ταβέρνες με τοπικές σπεσιαλιτέ θα βρείτε και στο Χωριό.

Φαγητό και Εστιατόρια: Υπάρχουν πολλά ταβερνάκια και καφενεία στο νησί όπου μπορείτε να δοκιμάσετε της τοπικές λιχουδιές. Το Μυρμιτζέλι και η Μυτζήθρα είναι τοπικές σπεσιαλιτέ που αξίζει να δοκιμάσετε! Στα αρτοποιεία της Καλύμνου θα βρείτε πολλά γλυκά όπως μπακλαβάδες, κουλουράκια και γαλακτομπούρεκα. Δοκιμάστε τα τοπικά «παξιμάδια» με σουσάμι. Φρέσκα ψάρια θα βρείτε σε όλες τις ταβέρνες και τα εστιατόρια. Δοκιμάστε το ψημένο χταπόδι και διάφορα θαλασσινά όπως αχινούς, πίνες, στρείδια και φούσκες που έχουν ψαρευτεί από τους τοπικούς δύτες.

Ψώνια και αγορές:Υπάρχουν πολλά καταστήματα στο νησί όπου μπορείτε να αγοράσετε καλύμνικα σφουγγάρια. Θα πρέπει επίσης να αγοράσετε και μια γυάλα με το τοπικό μέλι.

Συγκοινωνίες: Τα τοπικά λεωφορεία από την Ποθια συνδέουν κάποιες από τις παραλίες, καθώς και τα χωριά Μυρτιές, Μασούρι, το Βαθύ και τον Εμπορειό. Υπάρχουν, επίσης ταξί και αυτοκίνητα, μοτοποδήλατα προς ενοικίαση.

Ιάκωβος Τσιλιγιάννης