Ποιος είπε ότι το Πάσχα σε μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες δεν έχει… «χρώμα»; Ένα γρήγορο ταξίδι στην Γερμανία, την Πολωνία, την Γαλλία μας αποδεικνύει ότι, παντού σε κάθε μήκος και πλάτος της γης  η μεγάλη αυτή γιορτή έχει την τιμητική της.

ΓΕΡΜΑΝΙΑ – Πού είναι κρυμμένα τα αυγά;

Στη Γερμανία ο λαγός φέρνει πολύχρωμα αυγά και τα κρύβει στον κήπο. Την Κυριακή του Πάσχα τα παιδιά επιδίδονται στην αναζήτησή τους. Το έθιμο αυτό χρονολογείται από το 1662, οπότε και υπήρξε η πρώτη γραπτή αναφορά σε αυτό. Πιθανότατα ο λαγός συνδέεται, όπως άλλωστε και το αυγό, με τη γονιμότητα.

Πολωνία – Oι πιστοί… μπουγελώνονται.

 Με κουβάδες αλλά ακόμη και νεροπίστολα ο ένας προσπαθεί να βρέξει τον άλλο. Το έθιμο «Smingus-Dyngus» θυμίζει τη βάπτιση του πρίγκιπα Μίτσκο το 966 μΧ., ο οποίος έφερε τον Χριστιανισμό στην Πολωνία.

ΓΑΛΛΙΑ – Καμπάνες και ευχές

Στη Γαλλία τα παιδιά ψάχνουν τα πασχαλινά τους αυγά και γλυκά τη Δευτέρα του Πάσχα. Από τη Μεγάλη Πέμπτη μέχρι και το Μεγάλο Σάββατο δεν επιτρέπεται να ηχούν οι καμπάνες. Με το πρώτο χτύπημα την Κυριακή του Πάσχα, οι Γάλλοι ανταλλάσσουν ευχές.

 ΠΑΣΧΑΛΙΝΑ ΕΘΙΜΑ ΑΠΟ ΟΛΗ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

ΕΛΛΑΔΑ – Πασχαλινά αυγά, αρνί, χορός και τραγούδι

Το τραπέζι του Ορθόδοξου Πάσχα δεν νοείται χωρίς πασχαλινά αυγά. Στην Ελλάδα τα αυγά βάφονται την Μεγάλη Πέμπτη και κατά κύριο λόγο κόκκινα. Το καθιερωμένο τσούγκρισμα των αυγών συμβολίζει την Ανάσταση. Το ελληνικό παραδοσιακό Πάσχα περιλαμβάνει ψήσιμο οβελία, κοκορέτσι, ελληνικούς μεζέδες, καλό κρασί, χορό και τραγούδι. Το Πάσχα είναι μια οικογενειακή γιορτή που οδηγεί συνήθως πολλούς στις ιδιαίτερες πατρίδες τους.

Μπότηδες, Κέρκυρα

Πρόκειται για τα πήλινα κανάτια που σκάνε στα πόδια όσων περπατούν στα καντούνια της Παλιάς Πόλης της Κέρκυρας το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου. Το έθιμο αυτό σηματοδοτεί την Πρώτη Ανάσταση, στην εκκλησία της Παναγιάς των Ξένων, όπου αναπαριστώντας τον σεισμό που έγινε σύμφωνα με την Βίβλο στον τάφο του Ιησού γίνεται τεχνητός σεισμός. Έπειτα οι Κερκυραίοι γεμίζουν τους μπότηδες με νερό και τους πετούν από τα μπαλκόνια των καντουνιών. Στη συνέχεια οι κερκυραϊκές φιλαρμονικές κυκλοφορούν στην πόλη παίζοντας εύθυμα εμβατήρια.

Μεταμεσονύκτιος Επιτάφιος, Ζάκυνθος

Η Ακολουθία του Επιταφίου σύμφωνα με παλαιό έθιμο, δε γίνεται το βράδυ της Μεγάλης Παρασκευής, αλλά τις πρώτες πρωινές ώρες του Μεγάλου Σαββάτου και συγκεκριμένα στις 2.00 το πρωί. Στις 4.00 περίπου το πρωί γίνεται η έξοδος του Επιταφίου, ο οποίος επιστρέφει γύρω στις 5.30 στο ναό, όπου συνεχίζεται η Ακολουθία. Κατά την πρώτη Ανάσταση πραγματοποιείται και το σπάσιμο των πήλινων σταμνών από τις νοικοκυρές όλων των σπιτιών.

Τα αερόστατα της Ανάστασης, Λεωνίδιο

Ένα καθόλα εντυπωσιακό έθιμο λαμβάνει χώρα στο Λεωνίδιο της Αρκαδίας αμέσως μετά την Ανάσταση. Οι κάτοικοι κατασκευάζουν μικρά, πολύχρωμα αερόστατα τα οποία αφήνουν στον ουρανό αμέσως μετά την Ανάσταση. Η επικρατέστερη θεωρία για την προέλευση του εθίμου αναφέρει ότι προήλθε από ναυτικούς της περιοχής, οι οποίοι εντυπωσιάστηκαν από αντίστοιχο έθιμο που είδαν σε ασιατική χώρα και στη συνέχεια το μετέφεραν στην πατρίδα τους. Η πρώτη μαρτυρία για την τέλεση του εθίμου έρχεται από το 1910. Σε κάθε περίπτωση, μέχρι και σήμερα, περισσότερο από ένα αιώνα μετά, τα αερόστατα της Ανάστασης συνεχίζουν να αποτελούν ένα από τα πιο εντυπωσιακά αναστάσιμα έθιμα στην Ελλάδα.

Βαγγέλης Αρκαδινός