Με αφορμή το τελευταίο περιστατικό βιασμού μαθητή από συμμαθητές του, που έγινε γνωστό και συντάραξε όλη την μαθητική κοινότητα της περιοχής μας, αντιλαμβανόμαστε ότι η βία και η νεανική εγκληματικότητα αυξάνονται ολοένα. Ανά τακτά χρονικά διαστήματα καταγράφονται περιστατικά σε Γυμνάσια και Λύκεια, από φθορές της σχολικής περιουσίας έως άσκηση σωματικής βίας και σεξουαλική παρενόχληση. Τι είναι αυτό ,όμως, που οδηγεί τους εφήβους στην παραβατικότητα;
Το κυριότερο αίτιο αυτής της φρίκης, γιατί για φρίκη πρόκειται, είναι ο σύγχρονος τρόπος ζωής και οι τάσεις της εποχής μας. Ειδικότερα, η μουσική και το διαδίκτυο, απ’ τα οποία επηρεάζονται. Η μουσική εκτός από την έκφραση συναισθημάτων, κρύβει και μια σειρά πεποιθήσεων, νοοτροπιών και στιλ. Στην εν λόγω περίπτωση, η «τραπ» μουσική την οποία ασπάζεται η πλειοψηφία των εφήβων, εκφράζει συναισθήματα θυμού, βίαια ένστικτα και προωθεί την εκμετάλλευση των «αδύναμων». Όμοια και το διαδίκτυο. Οι έφηβοι σήμερα έχουν πρόσβαση σε πλήθος ιστοσελίδων, παιχνιδιών και ταινιών, τα οποία έχουν βίαιο περιεχόμενο και το αντανακλούν. Για παράδειγμα, ένα παιδί προσχολικής ηλικίας όταν δει την ταινία «Spiderman» πιστεύει ότι έχει τις ίδιες ικανότητες με τον πρωταγωνιστή, που είναι προϊόν φαντασίας. Αντίστοιχα, οι έφηβοι κυκλοφορούν με αιχμηρά αντικείμενα, απέχουν απ΄την εκπαίδευση, καπνίζουν κτλ ως αποτέλεσμα αυτών των δραστηριοτήτων.
Ένας ακόμη παράγοντας που ωθεί τους εφήβους στην εγκληματικότητα είναι η ανεπαρκής κοινωνικοποίηση. Συνήθως, αυτό οφείλεται στις δυσλειτουργίες της οικογένειας, οικονομικά προβλήματα και ανισότητες. Οι έφηβοι, λοιπόν, λόγω της ηλικίας τους και της έντασης των συναισθημάτων τους, βιώνουν το αίσθημα της κατωτερότητας. Νιώθουν διαφορετικοί και περιθωριοποιημένοι, πολλές φορές, μάλιστα, απελπισμένοι. Έτσι, εκδηλώνουν επιθετικές συμπεριφορές προς τους συμμαθητές τους και γενικότερα στο περιβάλλον τους.
Η οικογένεια και το σχολείο, ωστόσο, οφείλουν να προλαμβάνουν και να αντιμετωπίζουν αυτό το πρόβλημα. Ασφαλώς, οι γονείς πρέπει να φροντίσουν, ώστε τα παιδιά τους να λάβουν τις απαραίτητες ηθικές αξίες για να μην εμφανίσουν αργότερα τέτοια συμπεριφορά. Αυτό το επιτυγχάνουν με τον διάλογο. Μέσα από συζητήσεις και παραδείγματα περνούν σωστά μηνύματα και αξίες στους νέους.
Η σχολική κοινότητα, πάλι, είναι αναγκαίο να αποτελεί έναν ασφαλή χώρο, που αγκαλιάζει και κατανοεί τους νέους. Στα πλαίσια του μαθήματος, λοιπόν, οι καθηγητές μπορούν να διδάσκουν με τη μορφή διαλόγου και συζητήσεων γύρω απ’ το θέμα της παιδικής παραβατικότητας, σε όσα μαθήματα υπάρχει τέτοια δυνατότητα, φυσικά. Μπορούν ακόμα, να συνεργάζονται με παιδοψυχολόγους που έχουν διοριστεί στα σχολεία. Μπορούν να πραγματοποιούν ομαδικές ή ατομικές συναντήσεις, στις οποίες ο μαθητές μαθαίνουν να ελέγχουν τα συναισθήματά τους, να λύνουν ειρηνικά τις διαφορές τους και να έχουν αυτοέλεγχο.
Λένε ότι δύο παράγοντες καταστρέφουν έναν άνθρωπο: «η κακή ανατροφή και η κακή συναναστροφή». Συναναστροφή δεν είναι μόνο οι άνθρωποι και οι φίλοι, αλλά και οι δραστηριότητες, τα χόμπι, οι συνήθεις των εφήβων. Οι γονείς και το σχολείο, λοιπόν, οφείλουν να αντιμετωπίσουν το φαινόμενο της παιδικής εγκληματικότητας, αν όχι να το περιορίσουν.
