Από την Ευθυμιάδου Μαργαρίτα
Ο έφηβος συμπεριφέρεται άλλοτε ως παιδί και άλλοτε ως ενήλικος. Αυτό όμως δεν βοηθάει καθόλου την επικοινωνία του με τους γύρω του, είτε αυτοί είναι η οικογένειά του είτε οι φίλοι του. Σε αυτό το άρθρο θα αναζητήσουμε τα χαρακτηριστικά των νέων, αλλά και τους παράγοντες που επηρεάζουν την καθημερινότητά τους.
Χαρακτηριστικά των εφήβων
Στην εφηβική ηλικία μπορούμε να συναντήσουμε και πολλά θετικά χαρακτηριστικά. Οι έφηβοι κυρίως είναι αυθόρμητοι και εκφράζουν άμεσα τα συναισθήματά τους. Αυτό φέρνει συχνά συγκρούσεις με πρόσωπα και θεσμούς (οικογένεια, γονείς, σχολείο). Επιπλέον έχουν ανάγκη από αναγνώριση, επιβεβαίωση και επιβράβευση. Η αδιαφορία από την πλευρά του οικογενειακού και κοινωνικού περιβάλλοντος, όπως και η επικριτική στάση απέναντί τους, δημιουργεί αισθήματα απόρριψης και απογοήτευση. Είναι ιδεολόγοι και οραματιστές. Έχουν ιδανικά και πιστεύουν σε υψηλές αξίες, ονειρεύονται έναν καλύτερο κόσμο απαλλαγμένο από τον ωφελιμισμό και τον κυνισμό που χαρακτηρίζει τις σύγχρονες κοινωνίες των μεγάλων. Επίσης διακρίνονται από αποφασιστικότητα, ισχυρή θέληση και πάθος σε ό,τι πιστεύουν και υποστηρίζουν. Είναι ασυμβίβαστοι εξαιτίας της έλλειψης πείρας και του αυθορμητισμού, και τους χαρακτηρίζει επαναστατικότητα, αντικομφορμισμός και τάση για αμφισβήτηση. Έχουν κοινωνικές ευαισθησίες. Αντιδρούν στην αδικία και την εκμετάλλευση, τα στοιχεία που χαρακτηρίζουν τις σύγχρονες κοινωνίες, την ασυνέπεια λόγων και πράξεων από την πλευρά των πολιτικών.
Οι έφηβοι όμως έχουν και αρκετά αρνητικά χαρακτηριστικά. Η προσωπικότητά τους δεν έχει διαμορφωθεί πλήρως για αυτό και η συμπεριφορά τους χαρακτηρίζεται από αστάθεια, όπως και οι απόψεις και οι αντιλήψεις τους. Είναι απρόβλεπτοι, καθώς στον ψυχικό τους κόσμο εναλλάσσεται η υπερβολική ανασφάλεια και η υπερβολική αυτοπεποίθηση. Είναι ενθουσιώδεις και άπειροι και αυτό τους κάνει ευάλωτους και ευεπηρέαστους. Έτσι παρασύρονται εύκολα, και εκτίθενται σε σοβαρούς κινδύνους. Επιπρόσθετα δεν έχουν αναπτυγμένη κριτική ικανότητα και ταυτόχρονα νιώθουν έντονη την ανάγκη να ανήκουν κάπου. Για αυτό και υιοθετούν συχνά λανθασμένα πρότυπα, όπως αυτά προβάλλονται από τα ΜΜΕ. Αμφισβητούν με στείρο και άγονο τρόπο παραδοσιακές και καθιερωμένες αξίες. Τέλος επιμένουν στις απόψεις τους και συχνά έρχονται σε σύγκρουση και γίνονται επιθετικοί και βίαιοι. Η βιαιότητα και η παραβατική συμπεριφορά εκφράζουν συχνά την αντίθεσή τους με την πραγματικότητα που αντιμετωπίζουν. Οι παράγοντες που επηρεάζουν τους νέους στην εποχή που ζούμε είναι πολλοί. Εξελίξεις στην τεχνολογία και ιδιαίτερα στην πληροφορική. Για τους νεότερους που είναι περισσότερο εξοικειωμένοι, υπάρχει ένας καταιγισμός πληροφοριών που συμβάλουν στην διερεύνηση των πνευματικών οριζόντων το άτομο ικανό, αφού γνωρίζουν περισσότερα και μπορούν σε κάποιο βαθμό να κρίνουν και να υιοθετούν κάποιες θέσεις. Οι πολλές και γρήγορα δοσμένες πληροφορίες προκαλούν συσκότιση και αποπροσανατολισμό. Σε κάποιες περιπτώσεις είναι επικίνδυνες. Τα Μ.Μ.Ε. και ο ενημερωτικός ψυχαγωγικός τομέας μπορεί να λειτουργεί και θετικά: το άτομο γνωρίζει καλύτερα την κοινωνία στην οποία ζει, αλλά σε ό,τι αφορά τους νέους μπορεί να συσκοτίσουν και να αποπροσανατολίσουν και αυτά. Το πιο σημαντικό: προβάλλουν αρνητικά πρότυπα. Η κρίση στους θεσμούς: (οικογένεια-γάμος, εκπαιδευτικό σύστημα, εργασία, κράτος, θρησκεία)επηρεάζει αρνητικά το χαρακτήρα των νέων. Υπάρχει κρίση, αμφισβητούνται καθιερωμένες αξίες και δημιουργείται σύγχυση στις νεαρότερες ηλικίες σε σχέση με θέματα που μέχρι πρόσφατα θεωρούνται δεδομένα. Οι πολιτικές και οικονομικές κρίσεις σε μια κοινωνία παγκοσμιοποιημένη, όπου προβλήματα και δυσλειτουργικές καταστάσεις μεταδίδονται γρήγορα από χώρα σε χώρα.
Κλείνοντας είναι αναγκαίο να επισημάνουμε πως η συμπεριφορά των εφήβων μπορεί να αλλάξει πολύ γρήγορα ακόμα και από μήνα σε μήνα. Αυτό διότι ο έφηβος δεν έχει ακόμα προσδιορίσει τον χαρακτήρα της προσωπικότητας που θέλει να υιοθετήσει. Ενθουσιάζεται εύκολα από οτιδήποτε καινούργιο βλέπει και προσπαθεί να το αντιγράψει πολλές φορές χωρίς να είναι σίγουρος για την ορθότητα της πράξης του. Όλα αυτά έχουν σαν αποτέλεσμα τη μη προσδιορισμένη του εικόνα μέχρι το στάδιο της ενηλικίωσης.
(Οι πληροφορίες για το άρθρο αντλήθηκαν μετά από συζήτηση με την Ψυχολόγο Ελισάβετ Ντουντουλάκη, πτυχιούχο του Παν/μιου Ιωαννίνων, την οποία και ευχαριστώ θερμά.)
ψαγμενο αρθρο παιδια. Συνεχίστε να ποσταρετε να εχουμε και κατι καλο να βλεπουμε.
Πολύ σωστά όλα τα παραπάνω, ωστόσο θα πρέπει να επισημάνουμε ότι τα παραπάνω χαρακτηριστικά διαφέρουν από έφηβο σε έφηβο. Για παράδειγμα, δεν απουσιάζουν απαραίτητα όλοι οι νέοι κριτικής σκέψης.
Καταπληκτικό. Απαντά σε όλες τις ερωτήσεις που αφορούν τους νέους. Ακόμα και στο κεφάλαιο της παραπληροφόρησης όσον αφορά τους νέους.