Περιοχές με ρόλο στην Επανάσταση

Θήβα

Από την Ευδοκία Αποστολοπούλου

(έναυσμα από την οδό Θηβών)

Η περιοχή που άνοιξε και έκλεισε την επανάσταση.   Τις πρώτες μέρες της Επανάστασης, στις αρχές του Απριλίου 1821, ο Βασίλης Μπούσγος υπό τις διαταγές του Αθανάσιου Διάκου κατέλαβε τη Θήβα χωρίς να δώσει μάχη, ενώ οι Τούρκοι είχαν καταφύγει στη Χαλκίδα μαζί με τις οικογένειές τους. Οι επαναστάτες κατέλαβαν το ύψωμα του Ανηφορίτη, απ’ όπου, μετά την επιστροφή τουρκικής φρουράς στην πόλη, εξαπέλυαν επιθέσεις μέχρι τον Ιούνιο του 1821. Εναντίον των επαναστατών της ανατολικής Ελλάδας, ο σουλτάνος έστειλε τον Ομέρ Βρυώνη και τον Κιοσέ Μεχμέτ Πασά, με 10 χιλιάδες πεζούς και ιππείς. Ο Διάκος με τους οπλαρχηγούς Πανουργιά, Δυοβουνιώτη και δύναμη 1500 ανδρών αποφάσισαν να εμποδίσουν την κάθοδο των Τούρκων στην Αλαμάνα.  Στις πρώτες επιθέσεις των Τούρκων,  οι οπλαρχηγοί αποχώρησαν, ο Διάκος έμεινε μόνος του με 18 παλικάρια και πέρασε στην αθανασία.  Το έτος 1829 ο Υψηλάντης επιχείρησε την απελευθέρωση της Θήβας της οποίας η φρουρά απαρτιζόταν από περίπου 2.000 πεζούς και 300 ιππείς. Αυτή την περίοδο, στην περιοχή της Θήβας, υπό την τουρκική κατοχή βρίσκονταν ο φράγκικος πύργος και οι συνοικίες των Αγίων Θεοδώρων και του Πυρίου. Ο Υψηλάντης προκειμένου να πετύχει τον στόχο του έπρεπε να εξασφαλίσει ότι δε θα σταλούν δυνάμεις για την ενίσχυση των Τούρκων από την Αττική και την Εύβοια. Για τον λόγο αυτό, ο Βάσσος Μαυροβουνιώτης  και ο Νικόλαος Κριεζιώτης, με τη βοήθεια άλλων αγωνιστών, κατευθύνθηκαν στην περιοχή ανάμεσα στη Χασιά και το Μενίδι και στον Ανηφορίτη αντίστοιχα έχοντας τον ρόλο του αντιπερισπασμού. Πράγματι, η φρούρηση της Θήβας παραμελήθηκε ενώ ο Ομέρ Πασάς αντικαταστάθηκε από τους Νιζάμ Πασά και Οτζάκ Αγά.

    Ο Υψηλάντης, λοιπόν, τη νύχτα της 18ης Μαΐου με επτακόσιους άντρες και χρησιμοποιώντας το σκοτάδι προς όφελος του, ξεκίνησε από τη μονή της Πελαγίας και κατάφερε να εγκατασταθεί στα ερείπια της Θήβας. Οι αιφνιδιασμένοι Τούρκοι με βιασύνη κατασκεύασαν δυο προμαχώνες, έναν πάνω στο Αμφείο και έναν στη νότια άκρη των Αγίων Θεοδώρων. Όσον αφορά την οργάνωση των Ελλήνων, ο Υψηλάντης έστησε το στρατηγείο του στα ερείπια του ναού του Ευαγγελιστή Λουκά ενώ τοποθέτησε τη φρουρά του με επικεφαλής τον Σπύρο Μήλιο στο λόφο του Ισμήνιου Απόλλωνα. Επίσης, ο ναός του Αγίου Νικολάου του Μορεοδένδρη μετατράπηκε σε πυριτιδαποθήκη. Τα υπόλοιπα τμήματα των δυνάμεων του Υψηλάντη παρατάχθηκαν σε διάφορους προμαχώνες υπό τις διαταγές των Ιωάννη Ρούκη, Χριστόδουλο Χατζηπέτρο, Γεώργιο Σκουρτανιώτη, Διονύσιο Ευμορφόπουλο, Ιωάννη Κλίμακα και Στέφανο Νεβίτσα. Τις 5 ημέρες που ακολούθησαν, η μάχη μεταξύ Τούρκων και Ελλήνων πραγματοποιήθηκε με τη μορφή κανονιοβολισμών και σταμάτησε όταν και τα δύο αντίπαλα στρατόπεδα ανέμεναν την άφιξη ενισχύσεων. Ο Ομέρ Πασάς, όταν ενημερώθηκε για τις εξελίξεις στην περιοχή της Θήβας και του Ανηφορίτη, αποφάσισε να επιτεθεί στην τελευταία πράγμα και το οποίο έκανε με μεγάλη μανία χωρίς όμως επιτυχία με αποτέλεσμα να επιστρέψει ηττημένος στη Χαλκίδα με 300 νεκρούς και τραυματίες. Οι Έλληνες τον καταδίωξαν ως την Ξηρόβρυση όμως σώθηκε από σίγουρη αιχμαλωσία με τη βοήθεια του Καραμπαμπά.

Κάρυστος

Από την Έλλη Γεωργακάκη

(έναυσμα από την οδό Καρύστου)

Στον πρώτο χρόνο της Επανάστασης από την Κάρυστο εφοδιάζονταν τα φρούρια της Πελοποννήσου και της Κρήτης. Η Εύβοια επαναστάτησε τον Μάιο του 1821 με ηγέτες τους Βερούση, Γοβιό και επίσκοπο Καρύστου Νεόφυτο, αναγκάζοντας τους Τούρκους να κλειστούν στα φρούρια της Καρύστου και της Χαλκίδας. Οι Έλληνες ηττήθηκαν σε διάφορες μάχες αλλά κατανίκησαν τα στρατεύματα του Ομέρ Βρυώνη στα Βρυσάκια. Το 1822 ο Οδυσσέας Ανδρούτσος κινήθηκε προς πολιορκία της Καρύστου αλλά γρήγορα εγκατέλειψε την προσπάθεια. Ωστόσο οι επαναστάτες είχαν επικρατήσει σε πολλά μέρη της Εύβοιας και όπως προκύπτει από οθωμανικές πηγές, ο διοικητής της Καρύστου Ομέρ μπέης ζητούσε συνεχώς από την κυβέρνησή του βοήθεια για να αντέξει στην πολιορκία. Τον Ιούλιο του 1823 εστάλη από τη Σμύρνη βοήθεια από 3.000 άνδρες και πολεμικό υλικό για την Κάρυστο και τη Χαλκίδα. Στα τέλη του 1823 οι Έλληνες υπό τον Νικόλαο Κριεζώτη έκαναν άλλη μια προσπάθεια να πολιορκήσουν την Κάρυστο μετά από μάχες στους Καραίους, το Μαρμάρι και το Αλιβέρι. Στη μάχη της Καρύστου, στις 23 Νοεμβρίου 1823 ,σώμα επτακοσίων Τούρκων στρατιωτών από τη Χαλκίδα επιτέθηκε στους Έλληνες πολιορκώντας την Κάρυστο. Οι Έλληνες υπό τις διαταγές του Οδυσσέα Ανδρούτσου τους απέκρουσαν με επιτυχία Οι Τούρκοι συνέχισαν τις εκκλήσεις προς την Πύλη για ανεφοδιασμό και ενισχύσεις.Τον Μάρτιο του 1824 έφτασαν στην Κάρυστο και τη Χαλκίδα 1.000 Αλβανοί μισθοφόροι και αργότερα έφτασε και σώμα γενιτσάρων. Οι επαναστάτες έλυσαν οριστικά την πολιορκία της Καρύστου στα τέλη Ιουνίου του 1824. Το 1825 έγινε ναυμαχία μπροστά στο κάστρο της Καρύστου μεταξύ πλοίων των γειτονικών νησιών και του τουρκικού στόλου που συνόδευε φορτηγά πλοία με εφόδια. Τον Μάρτιο του 1826 άρχισε πολιορκία της Καρύστου από τον Φαβιέρο η οποία διήρκεσε 24 μέρες. Η φρουρά της Καρύστου νίκησε τους επαναστάτες. Σώζεται τουρκικό έγγραφο με το οποίο ο αρχηγός της φρουράς της Καρύστου διατάσσεται να αποστείλει τα κεφάλια και τα αυτιά των επαναστατών που ηττήθηκαν. Αυτή ουσιαστικά ήταν και η τελευταία πολεμική επιχείρηση της Επανάστασης στην Κάρυστο.

Κάντε το πρώτο σχόλιο

Υποβολή απάντησης