Στο άρθρο που ακολουθεί, ο κ. Δημήτρης Αλευρομάγειρος αφηγείται τα γεγονότα έτσι, όπως συνέβησαν στην Κύπρο με το πραξικόπημα, καθώς ο ίδιος πολέμησε εκεί και έζησε τα γεγονότα από κοντά.
Πού και πότε γεννηθήκατε;
Γεννήθηκα στην Αθήνα στις 4 Ιανουαρίου του 1940.
Τι σας έκανε να γίνετε αξιωματικός;
Από την πλευρά της μητέρας μου, υπήρξαν πολλοί αξιωματικοί. Αρχικά, ήταν ο προπάππους της οικογένειας, ο επίσκοπος Μαΐνης, Ιωσήφ Βουδικλάρηςο οποίος πολέμησε στην μάχη του Διρού το 1826 ως αξιωματικός και σταμάτησε τον Ιμπραήμ. Αλλά αυτός που με επηρέασε θετικά, ήταν ο αδελφός της μητέρας μου, ο Θεόδωρος Βουδικλάρης, ταγματάρχης πεζικού ο οποίος γεννήθηκε το 1904 και απεβίωσε το 1977 και υπήρξε ηρωική μορφή στον Ελληνοϊταλλικό πόλεμο. Αυτός, λοιπόν, με επηρέασε θετικά και με έκανε να θελήσω να γίνω αξιωματικός. Έτσι, το 1957, έδωσα εξετάσεις και βγήκα ανθυπολοχαγός το 1960.
Τι θυμάστε από τις πρώτες μέρες της επιστράτευσης;
Το τεράστιο συμπέρασμα, είναι η εθελοντική προσέλευση των Κυπρίων οι οποίοι ήταν σχεδόν ανεκπαίδευτοι και, παρόλο που ο οπλισμός ήταν μειωμένης αποτελεσματικότητας, εκείνοι πολέμησαν γενναία. Αυτό, είναι το μεγαλείο της ελληνικής ψυχής.
Ποια συναισθήματα βιώσατε όταν φτάσατε στην Κύπρο;
Και τις δύο φορές, θεώρησα τιμή μου το ότι βρισκόμουνα εκεί πέρα και κατέβαλα όλες μου τις προσπάθειες, ώστε να τείνουν προς την σωστή κατεύθυνση. Δηλαδή, την μεν πρώτη φορά για την οργάνωση ενός στρατού, για να αποκρούσουμε τις εχθρικές ενέργειες και σκέψεις, όπως και την δεύτερη. Ιδιαίτερα η δεύτερη όμως ήταν πολύ δύσκολη, κυρίως διότι είχε προηγηθεί το πραξικόπημα εις βάρος του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου το οποίο διέλυσε το ηθικό των Ελληνοκυπρίων. Με αυτές τις αντίξοες συνθήκες, διότι είχαν ελάχιστο οπλισμό και κατά το πλείστον ήτανε μειωμένης στρατιωτικής ικανότητας, αντιμετωπίσαμε ένα πολύ οργανωμένο τουρκικό στρατό. Και γι΄ αυτό, για να θυμηθούμε και τον Κωνσταντίνο Καβάφη, αυτό που έγραψε ισχύει και για τους αγωνιστές Κύπριους εθελοντές ότι: «… και περισσότερη τιμή τους πρέπει, διότι γνώριζαν ότι στο τέλος οι Μήδοι θα διαβούνε».
Οι Κύπριοι, πώς φάνηκαν στην προοπτική της ένωσης; Τι συναισθήματα και τι σκέψεις είχαν για τον πόλεμο;
Οι Κύπριοι, όταν ξεκίνησαν τον αγώνα το 1955-59, ήταν το αποτέλεσμα της αιώνιας επιθυμίας τους να ενωθούν με την Ελλάδα. Με το πέρασμα των χρόνων και ιδιαίτερα μετά τις όχι και ικανοποιητικές συνθήκες Ζυρίχης-Λονδίνου του ΄59, ανεξαρτητοποιήθηκε μεν η Κύπρος, αλλά οι συνθήκες δώσανε τεράστια δύναμη στην τουρκοκυπριακή μειονότητα, η οποία σημειωτέον στην πλειοψηφία τους ήταν εξισλαμισθέντες Έλληνες στην διάρκεια της ιστορίας της Κύπρου. Ενώ η τουρκοκυπριακή μειονότητα είχε 18% ποσοστό του πληθυσμού, με τις συμφωνίες Ζυρίχης -Λονδίνου, της δόθηκαν προνόμια τουλάχιστον 30%. Σημειώνουμε ότι ο πρώτος αντιπρόεδρος της Κύπρου το 1960 ήταν ο Τουρκοκύπριος γιατρός Κιουτσούκ και ο πρώτος πρόεδρος ήταν ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος. Ο αντιπρόεδρος της Κύπρου, λοιπόν, ο Τουρκοκύπριος Κιουτσούκ, είπε αμέσως μόλις έγινε ανεξάρτητο το Κυπριακό κράτος: «Εμείς οι Τουρκοκύπριοι θα αγωνιστούμε για την διχοτόμηση». Δηλαδή, σε τελευταία ανάλυση, η γέννηση της σημερινής δημοκρατίας απεδείκνυε με τον τρόπο που έγινε ότι οι συμφωνίες Ζυρίχης-Λονδίνου ήταν ένα τερατούργημα μη βιώσιμο.
Για ποιο λόγο θέλανε οι Άγγλοι να καταλάβουν την Κύπρο;
Τα γεγονότα της εποχής, δίνουν αφορμή να ξεσηκωθεί η νεολαία της Ελλάδας για τον αγώνα του Κυπριακού λαού εναντίον των Άγγλων οι οποίοι τους μισούσαν και είχαν χάσει τον πόλεμο με τους Αιγύπτιους. Κι αυτό, διότι οι Άγγλοι θέλανε την Κύπρο ως εναλλακτική βάση ελέγχου, γιατί ακριβώς βρισκόταν στο σταυροδρόμι της Ευρώπης με την Μέση Ανατολή. Εδώ, μας δίνεται η ευκαιρία να πούμε ότι ο κύριος λόγος που η Κύπρος αποτελεί το «μήλον της Έριδος» των Μεγάλων Δυνάμεων είναι η μεγάλη στρατιωτική αξία της. Μάλιστα, την ονομάζουνε και «αεροπλανοφόρο της Μεσογείου».
Ποια ήταν η συμπεριφορά των Άγγλων, απέναντι στους Κύπριους;
Είναι χαρακτηριστικό, ότι οι Άγγλοι φερθήκανε τελείως βάρβαρα στους Κύπριους που πολεμούσαν για την ελευθερία τους. Στην διάρκεια του αγώνα (1955-59) έγιναν συλλήψεις, φυλακίσεις και σκληρά βασανιστήρια, καθώς επίσης καταδικάσανε εννέα νεαρούς αγωνιστές σε θάνατο και τους εκτελέσανε στην αγχόνη. Η πρώτη εκτέλεση, έγινε τον Μάιο του 1956 και τα πρώτα θύματα ήταν ο Μιχαλάκης Καραολής και ο Ανδρέας Δημητρίου, 18 χρονών. Η καταδίκη των δύο αυτών ανθρώπων, συγκλόνισε όχι μόνο τους Έλληνες, αλλά και ολόκληρο τον κόσμο. Οι Έλληνες μαζέψανε υπογραφές, ζητώντας να μην εκτελεστούνε. Ακόμα και μέσα στην Αγγλία, έχουμε επιφανείς Άγγλους και βουλευτές. Και εκτός Αγγλίας όμως ο σπουδαίος Γάλλος φιλόσοφος, Albert Camus έκανε έκληση στην τότε Βασίλισσα Ελισάβετ να δοθεί χάρη στους δύο αυτούς νέους, αλλά εκείνη, που ήταν τότε 30 χρονών, εκώφευσε. Την παραμονή της εκτέλεσης, έγινε τεράστια συγκέντρωση στην πλατεία Ομονοίας, στην Αθήνα, όπου μίλησε ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών, Δωρόθεος, και στην οποία σκοτώθηκαν 5 πολίτες και 1 αστυνομικός. Επίσης ήμουν παρών σ΄ αυτή την συγκέντρωση. Εδώ πρέπει να σημειώσουμε, ότι μετά την εκτέλεσή τους ο αριθμός των δρόμων που φέρουν στην Ελλάδα και στην Κύπρο τα ονόματα Καραολή και Δημητρίου είναι πολύ μεγαλύτερος από τα ονόματα των αγωνιστών του ΄21. Χαρακτηριστική περίπτωση εκτελέσεως από τους Άγγλους, είναι ο τελευταίος μαθητής, ο Ευαγόρας Παλληκαρίδης, για τον οποίο η παγκόσμια κατακραυγή ήταν τεράστια, αλλά και πάλι η Βασίλισσα Ελισάβετ εκώφευσε. Μια άλλη ηρωική μορφή, ήταν ο Γρηγόριος Αυξεντίου, ο οποίος υπήρξε έφεδρος ανθυπολοχαγός του ελληνικού στρατού. Πέθανε στην περιοχή Μαχαιρά της Κύπρου, στο κρησφύγετό του, με τα λόγια «Τώρα είδατε πώς πολεμούν οι Έλληνες, τώρα θα μάθετε και πώς πεθαίνουν». Ο Θεός, λοιπόν, μου επιφύλαξε την τύχη και την τιμή, να αγωνιστώ εναντίον των Τούρκων το 1964 ως υπολοχαγός (διοικητής λόχου Ελληνοκυπριακού Τάγματος, Αύγουστος) με νικηφόρο αποτέλεσμα και τον Αύγουστο του 1974, ως ταγματάρχης, διοικητής τάγματος στην πράσινη γραμμή Λευκωσίας στον δεύτερο γύρο και η ζώνη ευθύνης του τάγματος δεν παραβιάστηκε από τους Τούρκους.
Έχετε να μοιραστείτε εμπειρίες, από το πεδίο της μάχης;
Οι στρατιώτες, οι οποίοι επιστρατεύτηκαν το 1974 σε μία τραγική περίοδο πλήρους διχασμού και με έναν σχετικό θυμό προς την Ελλάδα, ενώ έπρεπε να είναι εναντίον της χούντας, διότι είχε ρίξει πολύ το ηθικό αντίστασης. Γι’ αυτό, αυτοί αντιστάθηκαν, διότι μέσα τους είχαν λατρεία προς την πατρίδα, μόνο και μόνο για την τιμή της Ελλάδας, ενώ γνώριζαν ότι το πιο πιθανό ήταν να σκοτωθούν στο πεδίο της μάχης.
Τελικά, τι είναι για ΄σας η Κύπρος;
Μία και μοναδική απάντηση : «Έστι ουν Ελλάς και η Κύπρος». (=Είναι λοιπόν Ελλάδα και η Κύπρος), με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Και είμαστε υποχρεωμένοι να αγωνιστούμε για την ελευθερία της.
Θα κλείσουμε με τα την τελευταία σκέψη του ίδιου του αντιστράτηγου, Αλευρομάγειρου: «Δεν υπάρχει μια μέρα που να μην φέρνω στον νου μου τους ηρωικούς νεκρούς του 336 τάγματος, καθώς και τους νεκρούς της ΕΛΔΥΚ και των γειτονικών μονάδων, οι οποίοι αντιστάθηκαν λυσσαλέα στην προσπάθεια των εισβολέων να καταλάβουν την Λευκωσία. Στην ηρωική θυσία τους οφείλουμε τη διατήρηση της ελευθερίας της Λευκωσίας».
