Γράφει ο Γιάννης Ζάχτικας…
Αν και οι αρχαίοι Έλληνες δεν είχαν μια γιορτή που να αντιστοιχεί άμεσα στα Χριστούγεννα, καθώς αυτά συνδέονται αποκλειστικά με τη γέννηση του Ιησού Χριστού και ανήκουν στον Χριστιανισμό, υπήρχαν γιορτές που είχαν κάποια, ίσως αμυδρή, θεματική συγγένεια με τα Χριστούγεννα. Οι γιορτές του 
χειμερινού ηλιοστασίου.
- Στην Ελλάδα: Λήναια
Κατά τη διάρκεια του χειμώνα, οι αρχαίοι Έλληνες γιόρταζαν τελετές που συνδέονταν με τη γονιμότητα της γης και την επιστροφή του φωτός. Αν και δεν υπάρχει απόλυτη σύνδεση με τα Χριστούγεννα, οι γιορτές αυτές είχαν συμβολισμό αναγέννησης και νέας αρχής. Ένα παράδειγμα είναι τα Λήναια (γιορτή του Διονύσου), που γιορτάζονταν κατά τον μήνα Γαμηλιώνα (Ιανουάριο), και περιλάμβαναν θυσίες και εορτασμούς.
Στη Ρώμη: Τα Σατουρνάλια
Επειδή οι Ρωμαίοι επηρεάστηκαν πολύ από τον ελληνικό πολιτισμό, αξίζει να σημειωθούν τα Σατουρνάλια, η ρωμαϊκή γιορτή προς τιμήν του θεού Σατούρνου (αντίστοιχος του Κρόνου). Τα Σατουρνάλια γιορτάζονταν γύρω στο χειμερινό ηλιοστάσιο (17-23 Δεκεμβρίου) και περιλάμβαναν γλέντια, δώρα, στοιχεία που μοιάζουν με τα σύγχρονα Χριστούγεννα, και ανατροπή των κοινωνικών ρόλων.
Η αντικατάσταση των παγανιστικών γιορτών: Με την εξάπλωση του Χριστιανισμού, οι παγανιστικές γιορτές του χειμώνα αντικαταστάθηκαν από τα Χριστούγεννα, τα οποία καθιερώθηκαν επίσημα ως γιορτή της γέννησης του Χριστού τον 4ο αιώνα μ.Χ., συμπίπτοντας χρονικά με παλαιότερες γιορτές του φωτός και της αναγέννησης.
