Με αφορμή την επικαιρότητα και τις επιθέσεις κατά των γυναικών που μαθαίνουμε από τις εκπομπές ενημέρωσης στα ΜΜΕ, αποφασίσαμε να ασχοληθούμε στην τάξη με τις Έμφυλες Διακρίσεις/Στερεότυπα- Ισότητα Φύλων
1. Για το λόγο αυτό αρχικά φτιάξαμε δύο ανθρώπινες φιγούρες από χαρτόνι, στις οποίες δεν υπήρχε κανένα χαρακτηριστικό φύλου. Μοιράσαμε 2 χαρτάκια post-it στο κάθε παιδί κα γράψαμε στο ένα χαρτάκι αυτά που μπορούν να κάνουν τα κορίτσια και στο άλλο αυτά που μπορούν να κάνουν τα αγόρια. Το πρόβλημα όμως που είχαμε να αντιμετωπίσουμε ήταν πώς δεν ξέραμε ποια φιγούρα ήταν το κάθε φύλο.
Αρχίσαμε λοιπόν να συζητάμε ποια είναι αυτά τα χαρακτηριστικά που θα μας οδηγούσαν να ξεχωρίσουμε τα δυο φύλα. Είναι τα μαλλιά, το είδος των ρούχων, τα χρώματα των ρούχων, το βάψιμο του προσώπου, τα κοσμήματα, το ύφος, το μυώδες σώμα;
Αφού αποφασίσαμε πως τίποτα από αυτά δε μας δείχνουν το φύλο, συμφωνήσαμε να ορίσουμε εμείς τα φύλα από τις φιγούρες. Κολλήσαμε τότε το κάθε παιδί τα χαρτάκια του στο φύλο που αντιστοιχούσαν, διαβάζοντάς τα δυνατά μέσα στην τάξη. Οι φιγούρες, κολλημένες σε ένα χαρτί παρέμειναν στην τάξη,
χωρίς άλλη συζήτηση για τις επόμενες μέρες .
Δείτε εδώ δύο αποσπάσματα της δραστηριότητας:
https://drive.google.com/file/d/1LdSMK4vJtbctxqT67tLp2XDez4ok3PnC/view?usp=sharing
https://drive.google.com/file/d/1um_A8Ll_MO2yIuMwaC_qMpkVlh9PAZY6/view?usp=sharing
2. Μετά παρακολουθήσαμε πολλά βίντεο για το θέμα των στερεότυπων και της ισότητας των φύλων , τα οποία ήταν αφορμή για σκέψη, προβληματισμό και συζήτηση.
3. Από το εγχειρίδιο: «ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΘΕΜΑΤΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΤΗΣ ΙΣΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΦΥΛΩΝ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ -ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΤΗΣ ΙΣΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΦΥΛΩΝ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ» του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων http://isotita-epeaek.gr/ipostirktiko_iliko/Egxeiridio_7.pdf συμπληρώσαμε τα φύλλα εργασιών 34,48,52,59 και 67.
(Εgxeiridio_7): https://schoolpress.sch.gr/1dimnioniaatt/files/2022/02/Egxeiridio_7.pdf
4. Από το Παιδαγωγικό Πανεπιστήμιο της Ζυρίχης (PH Ζυρίχη) και τον ιστότοπο “Living Democracy” για την προώθηση της δημοκρατίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων https://www.living-democracy.com/el/textbooks/volume-3/ πήραμε τρεις ιστορίες από ηλεκτρονικό βιβλίο «Ζούμε Δημοκρατικά», Φυλλάδιο μαθητή 2.2: «Άντρες και γυναίκες: η ιστορία» https://www.living-democracy.gr/textbooks/volume-3/part-1/unit-2/student-handout-6/ τις οποίες ως περιπτώσεις μελέτης συζητήσαμε στην ολομέλεια της τάξης.
5. Χρησιμοποιήσαμε το «Εκπαιδευτικό Υλικό για το Σεξισμό και την Ισότητα των Φύλων- Στερεότυπα για άντρες και γυναίκες» της Βάσιας Τσάμη( Μεταδιδακτορική ερευνήτρια, Διδάσκουσα Κοινωνιογλωσσολογίας στο Τμήμα Εκπαίδευσης και Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία του Πανεπιστημίου Αθηνών). Παρακολουθήσαμε διαφημίσεις στις οποίες εντοπίσαμε στερεοτυπικές απόψεις για τα φύλα.
6. Συμπληρώσαμε τα Φύλλα Εργασίας για τα Στερεότυπα (σελ.56-58) από το Εκπαιδευτικό Υλικό «Περιβάλλον και Διαφήμιση» του Κέντρου Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Ελευθερίου Κορδελιού-Βερτίσκου και Υπουργείου Παιδείας.
https://schoolpress.sch.gr/1dimnioniaatt/files/2022/02/ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ-ΚΑΙ-ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ.pdf
7. Με αφορμή τις διαφημίσεις αυτές παίξαμε ένα θεατρικό παιχνίδι. Χωριστήκαμε σε ομάδες και αποφασίσαμε να παρουσιάσουμε από δυο διαφημίσεις με το ίδιο θέμα η κάθε ομάδα, διαλέγοντας μόνοι/ες μας το είδος του διαφημιζόμενου προϊόντος. Στην πρώτη περίπτωση φτιάξαμε μια διαφήμιση του προϊόντος γεμάτη στερεοτυπικές απόψεις για τα αγόρια και τα κορίτσια και στην άλλη διαφήμιση, το ίδιο προϊόν χωρίς τα στερεότυπα.
Egxeiridio_7 1.Εκπαιδευτικό Υλικό για το Σεξισμό και την Ισότητα των Φύλων- Στερεότυπα για άντρες και γυναίκες 2. Εκπαιδευτικό Υλικό για το Σεξισμό
και την Ισότητα των Φύλων- Βιωματικές δραστηριότητες ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ 
8. Χωριστήκαμε σε ζευγάρια διαφορετικού φύλου με το παιχνίδι «Τυχαία Ζευγάρια» από το Εκπαιδευτικό Υλικό του Βρετανικού Συμβούλιου «Το σχολείο της Συμπερίληψης» και αφού συζητήσαμε τις ομοιότητες και διαφορές μας μας, παρουσιάσαμε στην τάξη 3 από κάθε κατηγορία.
https://schoolpress.sch.gr/1dimnioniaatt/files/2022/02/ΤΟ-ΣΧΟΛΕΙΟ-ΤΗΣ-ΣΥΜΠΕΡΙΛΗΨΗΣ.pdf
9. Από το ίδιο Εκπαιδευτικό Υλικό του Βρετανικού Συμβούλιου «Το σχολείο της Συμπερίληψης» κάναμε τη Δραστηριότητα 5: «Οι αξίες της Τάξης μας» (σελ.193-196)με μια μικρή τροποποίηση ως προς την επιλογή των μελών των ομάδων. Χωριστήκαμε σε δύο ομάδες (αγόρια-κορίτσια) και συζητήσαμε ποιες είναι οι αξίες που θέλουμε να έχουμε όλοι και όλες μαζί μέσα στην τάξη μας-στον μικρόκοσμο που ζούμε και που συμβολικά θα προσομοιάζαμε με όλο τον κόσμο γύρω μας. Αρχικά τις καταγράψαμε σε χαρτί Α4 και μετά τις βαθμολογήσαμε. Τέλος ανακοίνωσε η κάθε ομάδα τα αποτελέσματα της βαθμολογίας. Ανακαλύψαμε τις ίδιες περίπου αξίες ότι έχουμε σκεφτεί και στις δύο ομάδες, Ανακαλύψαμε δηλαδή πως παρότι είμαστε διαφορετικοί/ες ως προς το φύλο, θέλουμε ο κόσμος μας να λειτουργεί με τις ίδιες αξίες.
10. Δημιουργήσαμε αφίσες με μηνύματα για την ισότητα των φύλων με αφορμή «Τις Βιωματικές Δραστηριότητες» του 2. Εκπαιδευτικό Υλικό για τον Σεξισμό και την Ισότητα των Φύλων της Βάσιας Τσάμη. Δεν παραλείψαμε βέβαια να βρούμε ότι η Ισότητα φύλων ανήκει μέσα στους 17 Στόχους των Ηνωμένων Εθνών που προσπαθούμε να πετύχουμε όλοι και όλες μαζί μέχρι το 2030 σε όλο τον κόσμο.
11.Έπειτα, αφού αναρωτηθήκαμε γιατί δεν γνωρίζουμε πολλές γυναίκες ή εξίσου τον ίδιο αριθμό με τους άνδρες, που να είναι σημαντικές στην ιστορία του κόσμου μας για τις απόψεις, τους αγώνες και τα επιτεύγματά τους, διαβάσαμε ένα βιβλίο για τους σημαντικούς άντρες στην ιστορία του κόσμου: «20 Σπουδαία Αγόρια που άλλαξαν τον κόσμο» Εκδόσεις Διόπτρα και είδαμε ένα αρχείο με «10 Σημαντικές γυναίκες που άλλαξαν τον κόσμο και αποτέλεσαν πηγή έμπνευσης» επίσης.
12. Αναρωτηθήκαμε ποιες είναι αυτές οι εκφράσεις που μπορεί να ακούει ένα παιδί από μικρό και του διαμορφώνουν το χαρακτήρα ή τις επιθυμίες. Ποιες είναι δηλαδή οι στερεοτυπικές εκφράσεις που λένε οι μεγάλοι στα παιδιά και τα οδηγούν σε συγκεκριμένες επιλογές. Αναφέραμε κάποιες: «Τα αγόρια δεν κλαίνε», «Τα κορίτσια δεν παίζουν ποδόσφαιρο», «Τα αγόρια δεν παίζουν με κουζινικά»,«Τα κορίτσια δεν είναι καλά στα Μαθηματικά», «Κάθε φύλο φοράει συγκεκριμένα χρώματα» και άλλα.
13. Μετά αναρωτηθήκαμε αν αυτά τα στερεότυπα μπορεί να βρίσκονται ακόμα και στις ιστορίες που μας διάβαζαν όταν ήμασταν μικροί/ες, δηλαδή στα παραμύθια.
Για το λόγο αυτό διαβάσαμε στην τάξη ένα κλασικό παραμύθι, τη «Χιονάτη και τους 7 νάνους».
https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%97_%CE%A7%CE%B9%CE%BF%CE%B
D%CE%AC%CF%84%CE%B7_%CE%BA%CE%B1%CE%B9_%CE%
BF%CE%B9_%CE%95%CF%80%CF%84%CE%AC_%CE%9D%CE%AC%CE%BD%CE%BF%CE%B9
13α. Στο τέλος της ομαδικής ανάγνωσης ψάξαμε όλα αυτά τα στερεότυπα που ξεχωρίζουν τα αγόρια από τα κορίτσια. Βρήκαμε πολλά και αποφασίσαμε να γράψουμε το παραμύθι απ΄ την αρχή καταργώντας τα στερεότυπα ή να αντιστρέψουμε τα στερεότυπα ανάμεσα στα δυο φύλα.
13β. Η ανάγνωση των «νέων» παραμυθιών μας στην τάξη ήταν πραγματικά πολύ διασκεδαστική και βρήκαμε πολλές ιδέες του παλιού παραμυθιού που δεν μας άρεσαν και θα θέλαμε να καταργήσουμε. Η υπερβολή της αντιστροφής των ηρώων μας έδειξε ότι ούτε κι έτσι μας αρέσει το παραμύθι. Σίγουρα προτιμούμε παραμύθια που και τα δύο φύλα είναι ισότιμα.
Δείτε στον παρακάτω σύνδεσμο κάποια από τα παραμύθια που φτιάξαμε αλλάζοντας πολλά από τα δεδομένα του παραμυθιού «Η Χιονάτη και οι 7 νάνοι»:
https://schoolpress.sch.gr/1dimnioniaatt/files/2022/02/InkedIMG_20220211_100716_LI-1.pdf
14. Μιλήσαμε για τα συναισθήματα των ανθρώπων. Ζωγραφίσαμε στον πίνακα δύο κυκλικούς δίσκους που τέμνονται. Γράψαμε συναισθήματα σε χαρτάκια post-it και τα κολλήσαμε στον κυκλικό δίσκο που αντιπροσώπευε τα αγόρια ή τα κορίτσια ή και τα δύο φύλα. Όταν τα ξαναδιαβάσαμε όλα μαζί συζητήσαμε αν υπάρχουν συναισθήματα που τα κατέχουν μόνο το ένα ή άλλο φύλο. Καταλήξαμε ότι τα συναισθήματα δεν έχουν φύλα και γι΄αυτό μετατοπίσαμε τα post-it στο σημείο που ενώνονται οι κυκλικοί δίσκοι.
Δείτε παρακάτω δύο αποσπάσματα από την παρακάνω δραστηριότητα:
https://drive.google.com/file/d/1Ncb9b0UYnMvIvjYOZt8KvTH-3Juou95Q/view?usp=sharing
https://drive.google.com/file/d/1DCGcZgpJgmLKZ3TTBk6pbYIhOzX22GfG/view?usp=sharing
15. Μιλήσαμε για τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών και ειδικά για το Στόχο 5: Ισότητα των Φύλων. Έχοντας στα χέρια μας έναν πίνακα με τους Στόχους συζητήσαμε και αποφασίσαμε να βρούμε ποιοι άλλοι Στόχοι έχουν σχέση με τον Στόχο 5. Ποιοι Στόχοι πρέπει να επιτευχθούν για να μπορεί να επιτευχθεί ο Στόχος 5 και ποιοι Στόχοι επηρεάζονται αν δεν επιτευχθεί ο Στόχος5: Ισότητα των Φύλων. Διαπιστώσαμε για άλλη μια φορά πως οι Στόχοι έχουν μια αλληλοσύνδεση που αν θέλουμε να βελτιώσουμε τον κόσμο, οφείλουμε να δράσουμε για όσους περισσότερους μπορούμε.
16. Διοργανώσαμε στην τάξη εκλογές για την εκπροσώπηση μας στη λήψη αποφάσεων σε θέματα λειτουργίας -τήρησης προσυμφωνημένων κανόνων στην τάξη, διαχείρισης συγκρούσεων, οργάνωσης εξωδιδακτικών δραστηριοτήτων (άτυπη εκπαίδευση) κ.α. Οι υποψήφιοι ήταν και από τα δύο φύλα και οι εκπρόσωποι που ψηφίστηκαν ήταν και από τα δύο φύλα. Στη Δημοκρατία αυτό είναι προϋπόθεση, όπως και προϋπόθεση είναι να τηρούνται όλα τα πρωτόκολλα διασφάλισης της διαφάνειας. Ο Στόχος 6: Ισότητα Φύλων είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με τοι Στόχο 16: Ειρήνη, Δικαιοσύνη και Ισχυροί Θεσμοί. Παρακολουθήστε παρακάτω τις ομιλίες των υποψηφίων:
https://drive.google.com/file/d/110T5JZVHUHMFiXBqhQm1_uYpdzcBSIcz/view?usp=sharing
17. Η ενασχόληση μας με το θέμα των Έμφυλων Διακρίσεων-Στερεότυπων-Ισότητας Φύλων μας οδήγησε να συνδυάσουμε αυτό το project με το Μάθημα της Ιστορίας: Αρχαίο Θέατρο στα Κλασικά Χρόνια: Κωμωδίες και Τραγωδίες.
Έτσι διαβάσαμε σε περίληψη και διασκευασμένη για την ηλικία μας την κωμωδία του Αριστοφάνη «Εκκλησιάζουσες» που το θέμα της έχει σχέση με την διεκδίκηση της αρχηγίας του κράτους από τις γυναίκες και αποφασίσαμε σε ελεύθερη απόδοση, με διαλόγους που φτιάξαμε μόνοι/ες μας να το παίξουμε και να το παρουσιάσουμε στους συμμαθητές μας.
https://www.openbook.gr/ekklisiazoyses/
Πρώτα φτιάξαμε μακέτες αρχαίου θεάτρου και μετά θεατρικές μάσκες με τη βοήθεια της δασκάλας των Εικαστικών Αγγελική Τσέκενη.
Παρακάτω μπορείτε να δείτε αποσπάσματα από την παράσταση:
https://drive.google.com/file/d/1gsaY2KHlxvOix5g8tmi1mFSf3gx4IjEb/view?usp=sharing
Α. ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ
1. Τι είναι τα Στερεότυπα και οι Προκαταλήψεις:
2. Ορολογία Στερεότυπα:
3. Υποστόχοι του Στόχου 5: Ισότητα Φύλων:
4. Ο Καταστατικός Χάρτης Της Γης και οι Στόχοι Βιώσιμες Ανάπτυξης:
5. Διερεύνηση των Διαφυλικών Δομών στις Εκκλησιάζουσες του Αριστοφάνη:
6. Αφίσες τι μπορεί να κάνει ένα αγόρι και ένα κορίτσι:
7. Μην ποντάρετε στον πρίγκιπα-τα σεξιστικά στερεότυπα στα κλασικά παραμύθια και η ανατροπή τους:
Β. ΒΙΝΤΕΟ
1. Η εκπαίδευση στον αγώνα για ισότητα των φύλων
2. Τα παιδιά εξηγούν την έμφυλη ισότητα
3. Ισότητα ανάμεσα στα δύο φύλα
4. Μια διαφήμιση σπάζει τα στερεότυπα για τα φύλα
5. Gender Roles and Stereotypes
6. Gender stereotypes and education
https://www.youtube.com/watch?v=nrZ21nD9I-0
7. Ισλανδία: Πρωταθλήτρια στην ισότητα των φύλων
8. Γυναίκες και αθλητισμός: Η μάχη της ισότητας των φύλων στην Γαλλία
9. Ισότητα φύλων στη βιομηχανία του κινηματογράφου: Η Δανία παίρνει μέτρα
10. Η ισότητα των φύλων περνά από το… Κιλιμάντζαρο
11. «Η ισότητα των φύλων είναι μία δύναμη αλλαγής που θα αποβεί προς όφελος όλων»
12. SDG 5: Animated video for young learners on the Sustainable Development Goals
